İskoç ekonomisi kötüye gidiyor

İngiltere’nin AB'den ayrılma kararı almasının ardından "yeniden bağımsızlık" seslerinin yükseldiği İskoçya’da, düşük petrol fiyatları, düşük büyüme ve yüksek bütçe açığı nedeniyle zor günler yaşanıyor.

İskoçya’da yaklaşık 2 yıl önce yapılan bağımsızlık referandumunda seçmen Birleşik Krallık’ta kalmak yönünde oy kullanmıştı. İngiliz Hükümeti, o günlerde İskoçya’nın, bağımsızlığı halinde AB ve ortak pazar dışında kalacağını belirterek, İskoç seçmeni ikna etmeyi başarmıştı. Buna karşın Birleşik Krallık’ta 23 Haziran’da yapılan AB oylaması tüm kartların yeniden karılmasına neden oldu.

Birleşik Krallık, AB referandumunda yüzde 52 ile birlikten ayrılmayı seçerken, İskoçya, yüzde 32'ye karşı yüzde 62 oy oranıyla AB'de kalmaktan yana oy kullandı.

İskoçya’da seçmenin AB yanlısı tavır almasının ardından İskoç bölgesi Başbakanı ve İskoç Ulusal Partisi'nin (SNP) lideri Nicola Sturgeon, bağımsızlık dahil tüm seçeneklerin masada olduğunu söylemişti.

 İskoçya'da bütçe açığı son bir yılda rekor seviyeye ulaştı

En büyük gelir kalemini Kuzey Denizi petrollerinin oluşturduğu İskoçya ekonomisi, son yıllardaki düşük petrol fiyatlarından son derece olumsuz etkilendi. Kamu harcamaları artarken, bütçe açığı son bir yılda rekor seviyeye ulaştı.

İskoçya Bölgesel Hükümeti Harcama ve Gelir Dairesinin (GERS) bu hafta açıkladığı verilere göre, İskoçya, 2015-2016 finansal yılını kapsayan dönemde toplam vergi gelirlerinden yaklaşık 14,8 milyar sterlin fazlasını harcamak zorunda kaldı.

53,7 milyar sterlinlik vergi gelirine karşın 68,6 milyar sterlin kamu harcaması

İskoç Hükümeti, 2015-2016 döneminde vergi gelirlerinden yaklaşık 53,7 milyar sterlin elde ederken, yaklaşık 68,6 milyar sterlin seviyesinde kamu harcaması yaptı.

İskoçya’daki kamu harcamaları, nüfusa oranla değerlendirildiğinde kişi başına 10 bin sterlin ile Birleşik Krallık ortalamasının yaklaşık 400 sterlin altında kalıyor.

Buna karşın son verilerle birlikte İskoçya’nın bütçe açığı Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya (GSYH) oranla yüzde 9,5 seviyesine yükselmiş oldu. Birleşik Krallık'ın ortalama bütçe açığı ise halihazırda yaklaşık yüzde 4 seviyesinde bulunuyor.

2014-2015 döneminde 1,8 milyar sterlin seviyesinde olan İskoçya’nın Kuzey Denizi petrollerinden elde ettiği vergi geliri 2015-2016 döneminde 60 milyon sterline düştü. Bu durum, kamu harcamalarında bütçe açığının artmasına neden oldu.

 Brexit’in İskoçya’ya yıllık maliyeti 11,2 milyar sterlin

Verilere ilişkin açıklamada bulunan İskoç bölgesi Başbakanı ve SNP lideri Sturgeon, İskoçya ekonomisinin temellerinin sağlam olduğunu belirterek, “Düşük petrol fiyatları, tabii ki gelirlerimizi azaltarak mali pozisyonumuz üzerinde etki gösterdi. Buna rağmen İskoçya’nın uzun vadeli ekonomik başarısı Brexit’in olası etkilerinin tehdidi altında." ifadelerini kullandı.

Sturgeon, “yeniden bir bağımsızlık” referandumunun yapılması gerekebileceği vurgusunu son günlerde daha sık yaparken, Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılma kararının İskoçya ekonomisini son derece olumsuz etkileyeceğine dikkati çekti. Sturgeon’ın hesaplamaların göre, Brexit’in önümüzdeki dönemde İskoçya ekonomisine yıllık olası maliyeti yaklaşık 11,2 milyar sterlin seviyesinde.

Bu arada, AB referandumu öncesine ait veriler, İskoçya’nın ekonomisinde kronik sorunlar olduğunu gösteriyor. İngiltere ekonomisi bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 0,4 oranında büyürken, İskoçya ekonomisi aynı dönemde hiç büyüme (yüzde sıfır) göstermedi.

EY Scottish Item Club tahminlerine göre, İskoçya'nın bu yılın sonunda en iyi tahminle yüzde 1,2 büyümesi bekleniyor. Aralık ayında yapılan bir önceki tahminde ise İskoç ekonomisinin yıl sonunda yüzde 1,9 oranında büyüme gösterebileceği belirtilmişti.