İki ülke birbirlerinin diplomatlarını rehin aldı

Sonhaberler | Haber Merkezi 

Kuzey Kore'nin Uzak Doğu'da neden olduğu gerilim her geçen gün artarken, gerilim yaşanan ülkeler arasına Malezya da dahil oldu. Kuzey Kore'nin bölgedeki faaliyetleri ve Malezya'da işlediği cinayet nedeniyle gerilim yükseliyor. Son olarak Pyongyang yönetimi tarafından denenen füzeler başta Japonya ve Güney Kore olmak üzere bölge ülkelerinde paniğe neden oldu. ABD, Güney Kore'yi korumak için bölgeye füze savar gönderiyor. Pyongyang'ın sorun yaşadığı bir başka ülke ise Malezya oldu. Malezyalı diplomatları rehin alan Pyongyang'a misilleme gecikmedi. Kuzey Koreli diplomatlar da Malezya'da alıkondu. Malezya Başbakanı Necip Rezak, Kuzey Kore yönetimini Malezya vatandaşlarını rehin tutmakla suçladı. Kuzey Kore, Malezya’nın Kuzey Kore Büyükelçilik yetkilileri ile personelinin ülkeyi terk etmesini yasaklamasının ardından bu sabah aldığı bir kararla Malezya vatandaşlarının ülkeyi terk etmesini yasakladı. Malezya basın organlarında yayımlanan haberlere göre, Necip Rezak, Kuzey Kore’nin Malezya vatandaşlarının ülkeyi terk etmesini engellemesini şiddetle kınadığı açıklamasında "Vatandaşlarımızı etkin bir şekilde rehin tutuyorlar" dedi. Rezak açıklamasında, "Kuzey Kore’deki vatandaşlarımızın güvenlikleri sağlanana kadar" polise Kuzey Kore vatandaşlarının ülkeyi terk etmelerinin önlemeleri talimatı verdiğini duyurdu. Malezya Kuzey Kore’de 11 Malezya vatandaşının seyahat yasağından etkilendiğini belirtirken, Malezya’da çalışan Kuzey Kore vatandaşı sayısının 1,000 kişi dolayında olduğu açıklandı. Malezya ile Kuzey Kore arasındaki ilişkiler Kuzey Kore Devlet Başkanı’nın üvey kardeşinin Kuala Lumpur Havalimanı’nda uğradığı saldırıda öldürülmesinin ardından gerginleşmişti.

FÜZE DENEMELERİ ENDİŞE VERİCİ

Kuzey Kore'nin Japon Denizi'ne doğru dört adet roket fırlatması bölgedeki gerilimi yeniden yükseltti. Güney Kore Genel Kurmay Başkanlığı, Kuzey Kore'nin Dongchang-ri bölgesinden 4 adet balistik roket fırlatıldığını açıkladı. Açıklamada, Japon Denizi'ne doğru yaklaşık 1000 kilometre seyir mesafesi kat eden roketlerin türünün değerlendirilmekte olduğu belirtildi. Tokyo merkezli haber ajansı Kyodo, roketlerden üçünün münhasır ekonomik bölge içine düştüğünü bildirdi. Münhasır ekonomik bölgeler, genel olarak bir ülkenin kıyı başlangıcından itibaren denize doğru 200 mil uzanıyor. Japon Denizi'ndeki münhasır ekonomik bölgesinde, Tokyo yönetimi 230 mil uyguluyor. Japonya Başbakanı Shinzo Abe, Kuzey Kore'nin "yeni bir tür tehdit" teşkil ettiğini söyledi. Parlamento üyelerine hitap eden Abe, "Fırlatmalar, Güvenlik Konseyi kararlarının aleni ihlalidir; son derece tehlikeli eylemlerdir" dedi. 

ABD İLE JAPON DIŞİŞLERİ BAKANLARI GÖRÜŞTÜ

ABD Savunma Bakanı Jim Mattis'in, telefonla aradığı Japonya Savunma Bakanı Tomomi İnada ile Kuzey Kore'nin füze denemelerini görüştüğü bildirildi. ABD Savunma Bakanlığından (Pentagon) yapılan yazılı açıklamada, "Bakan Mattis ile Bakan Inada bu fırlatmaların kabul edilemez olduğu, bölgedeki güvenlik ve istikrarın altını oyan sorumsuzca bir davranış olduğu konusunda mutabık kaldılar." ifadesi kullanıldı. Açıklamada, Mattis'in Japon mevkidaşına ABD'nin Japonya'ya yönelik geniş caydırıcı destek dahil bölgedeki güvenliğe bağlılığını yinelediği kaydedildi. Pentagon'un açıklamasına göre, iki bakan, Kuzey Kore'ye karşı bölgedeki caydırıcılığı güçlendirmek için Güney Kore ile çalışma taahhüdünde bulundu.

Pentagon Sözcüsü Jeff Davis ise konuyla ilgili açıklamasında, Kuzey Kore'nin birçok orta ölçekli füze fırlattığını ve bunlardan 4'ünün Japon Denizi'nde Japonya Münhasır Ekonomik Bölge kıta sahanlığına düştüğünü belirtti. Davis, Kuzey Kore'nin kuzeybatısından fırlatılan füzelerin Japon Denizi'nde yaklaşık bin kilometre katettiği bilgisini de paylaştı.

NÜKLEER SAVAŞ TEHDİDİ

Kuzey Kore, ABD ve Güney Kore'nin yürüttüğü ortak askeri tatbikatlar nedeniyle bölgede "nükleer savaşın eşiğine gelindiği" uyarısı yaptı. Kuzey Kore'nin BM Daimi Temsilcisi Ja Song Nam, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine (BMGK) gönderdiği mektupta, ABD'nin 1 Mart'tan bu yana Güney Kore ile yürüttüğü ortak tatbikatlarda, nükleer uçak gemileri, denizaltılar ve bombardıman uçakları ile hayalet uçaklar kullandığını belirtti. Kore Yarımadası'nda "nükleer savaşın eşiğine gelindiği" ve ABD ile Güney Kore'nin yürüttüğü ortak askeri tatbikatların Kore Yarımadası ve kuzeydoğu Asya'yı "nükleer felakete" sürükleyebileceği uyarısında bulunan Ja, ABD'nin ortak askeri tatbikatlarının BM Güvenlik Konseyinde görüşülmesi çağrısında bulundu. Ja, Kuzey Kore'nin talebinin geçmişte olduğu gibi reddedilmesi durumunda, BMGK'nin ABD'nin "siyasi aracı" olduğunun bir kez daha kanıtlanacağını savundu. 

BMGK'YA ACİL TOPLANTI ÇAĞRISI

Öte yandan, Kuzey Kore'nin 4 balistik füze denemesinin ardından ABD ve Japonya da BM Güvenlik Konseyine acil toplanma çağrısı yaptı. Kuzey Kore'ye nükleer faaliyetleri nedeniyle füze denemesi yapmasını yasaklayan BMGK, 2006'dan bu yana nükleer faaliyetleri sebebiyle bu ülkeye yaptırımlar uyguluyor.

GÜNEY KORE'YE FÜZE SAVARLAR YERLEŞTİRİLYOR

Beyaz Saray, Kuzey Kore’nin balistik füzelerine karşı Güney Kore’ye gelişmiş füze savar savunma sistemi yerleştireceklerini açıkladı. Beyaz Saray Sözcüsü Sean Spicer, gazetecilere konuya ilişkin yaptığı açıklamada, Kuzey Kore’nin balistik füze denemelerinde bulunduğuna dikkat çekerek, Güney Kore’nin bu tehditlere karşı kendisini koruması gerektiğini belirtti. Kuzey Kore’nin füze denemelerini “provakatif” şeklinde tanımlayan Spicer, "Trump yönetimi Kuzey Kore’nin balistik füze tehditlerine karşılık Güney Kore’ye THAAD (Yüksek İrtifa Bölge Hava Savunması) sistemi yerleştirerek gerekli önlemleri alıyor." dedi. Kuzey Kore'nin yerel saatle 07.36'da ülkenin kuzeybatısından 4 balistik füze fırlattığı bildirilmişti. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, 2006 yılından bu yana Kuzey Kore'ye bazı yaptırımlar uyguluyor. Konsey, Kuzey Kore'ye nükleer faaliyetleri nedeniyle füze denemesi yapmasını yasaklamıştı.

TÜRKİYE'DEN KINAMA

Dışişleri Bakanlığı, Kuzey Kore'nin balistik füze fırlatmasını şiddetle kınadı. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Kuzey Kore'nin balistik füze fırlatmasının şiddetle kınandığı belirtilirken, bu ülkenin söz konusu fırlatmalarla, sonuncusu Kasım 2016'da kabul edilen 2321 sayılı karar olmak üzere, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) Kararlarının yeniden açıkça ihlal edildiği vurgulandı. Açıklamada, "Kuzey Kore, gerek bölgesel gerek uluslararası güvenlik ve istikrarı tehdit eden balistik füze denemelerine ve diğer faaliyetlerine son vermeli ve ilgili BMGK kararları çerçevesindeki yükümlülüklerini eksiksiz olarak yerine getirmelidir. Kuzey Kore'ye kendisine ve uluslararası topluma faydası olmayan ve bölgedeki barış ve güvenlik ortamına zarar veren çatışmacı davranışlara son vermesi için yeniden çağrıda bulunuyoruz." ifadesi kullanıldı.

MALEZYA İLE KRİZ BÜYÜYOR

Öte yandan Kuzey Kore'nin sorun yaşamaya başladığı bir diğer ülke de Malezya oldu. Kuzey Kore liderinin üvey kardeşine yönelik Malezya'da işlenen suikastten sonra iki ülke arasındaki ilişkiler gerildi. Malezya hükümetinin Kuzey Kore büyükelçisini "istenmeyen kişi" ilan ederek 48 saatte ülkeyi terk etmesini istemesinin ardından Pyongyang yönetimi de Malezya büyükelçisini "istenmeyen kişi" ilan etti. Kuzey Kore'nin resmi KCNA ajansı, Malezya'nın Pyongyang büyükelçisinin "istenmeyen kişi" ilan edildiğini, büyükelçinin 48 saatte ülkeyi terk etmesinin istendiğini duyurdu. Bu arada, Malezya'nın "istenmeyen kişi" ilan ettiği Kuzey Kore Büyükelçisi Kang Chol ülkeden ayrıldı.

Yerel basında çıkan haberde, Kang'ın Malezya Havayollarına ait yolcu uçağıyla Pekin'e gitmek üzere Kuala Lumpur'dan ayrıldığı bildirildi. Büyükelçi Kang, Kuala Lumpur Uluslararası Havalimanı'nda gazetecilere yaptığı açıklamada, Malezya'nın kendisini "istenmeyen kişi" ilan etmesinin, iki ülke arasında 40 yıllık ikili ilişkilere büyük zarar vereceğini söyledi. Kuzey Kore Devlet Başkanı Kim Jong-un'un üvey ağabeyi Kim Jong-nam'ın öldürülmesiyle ilgili olarak Malezyalı yetkililerin başlattığı soruşturmada ülkesinin "hedef haline getirildiği" gerekçesiyle açıklama yaptığını belirten Büyükelçi Kang, "Polis, Kuzey Kore Büyükelçiliğinin izni ve büyükelçilik temsilcileri olmadan, Kuzey Kore vatandaşına otopsi yaptı. Ardından ortada herhangi bir delil olmaksızın bir vatandaşımızı gözaltına aldı. Otopsi sonucunu reddedeceğiz. Malezya'nın bu yaklaşımı uluslararası hukukla ve yurt dışı temsilcilik anlaşmalarıyla uyuşmuyor." ifadesini kullandı.

İKİ ÜLKE KARŞILIKLI OLARAK DİPLOMATLARI REHİN ALDI

Kuzey Kore, bu ülkedeki tüm Malezyalıların yurt dışına çıkışını yasakladı. Malezya ise bu hamleye, Kuala Lumpur'daki Kuzey Kore Büyükelçiliğindeki diplomatik personelin Malezya'dan çıkışını yasaklayarak cevap verdi. Malezya Başbakanı Necip Rezak da Kuzey Kore'ye tüm Malezyalıları derhal serbest bırakması için çağrıda bulundu. Reuters'ın haberine göre, Necip Rezak ayrıca, Malezya'daki tüm Kuzey Korelilerin ülkeyi terk etmelerine engel olunması için polise talimat verdi.

NE OLMUŞTU?

Kuzey Kore Devlet Başkanı Kim Jong-un'un üvey ağabeyi Kim Jong-nam, 13 Şubat'ta Kuala Lumpur'daki uluslararası havalimanında uğradığı VX sinir gazlı saldırının ardından hayatını kaybetmişti. Malezya Dışişleri Bakanı Anifah Aman, hafta sonu Kuzey Kore Büyükelçisi Kang Chol'un "istenmeyen kişi" ilan edildiğini ve 48 saat içinde ülkeyi terk etmesinin istendiğini açıklamıştı. Kararın, Kang'ın, Kim Jong-nam cinayeti sonrası Malezya makamlarını suçlayıcı açıklamalarından ötürü yazılı özür talebine olumlu cevap vermemesi üzerine alındığı ifade edilmişti. Büyükelçi Kang, 17 Şubat'ta Malezya hükümetinin soruşturma sırasında bazı bulguları gizlediğini, Kuzey Kore aleyhine dış güçlerle iş birliği yaptığını ileri sürmüştü. Kang, bu açıklamasından ötürü 20 Şubat'ta Malezya Dışişleri Bakanlığa çağrılmıştı. Kang Chol, bakanlıktaki görüşmenin ardından eleştirilerine devam etmişti.

Malezya'da Kim Jong-nam cinayetiyle ilgili soruşturma kapsamında gözaltı alınan Kuzey Kore vatandaşı Ri Jong-chol serbest bırakılmıştı.