Hilal görüldü mü şevval hilali göründü mü?

Hilal görüldü mü şevval hilali göründü mü, Ramazan ayının bittiğini ve Şevval ayının başladığının gösteren hilal gözüktü veya göründü mü?

Hilal göründü mü sorusu ilk olarak Ramazan ayına günler kala gündeme geldi. Şimdi ise Şevval ayının başlaması ve doğal olarak da Ramazan ayının bitişine işaret eden hilalin görünüp görünmediği sorgulanıyor.

“Hilali (Ramazan hilalini) görünce oruca başlayınız ve hilali (Şevval hilalini) görünce bayram ediniz. Hava bulutlu olursa içinde bulunduğunuz ayı otuza tamamlayınız.” (Buhârî, Savm, 5, 11; Müslim, Sıyâm, 3-4, 7-9) 

Ramazan ayının girip girmediğini belirleyen Hilal Kuzey ve Güney Amerika Kıtalarının ortalarından itibaren görülmeye başlayacağı Diyanet tarafından bildirildi. İslam ülkelerinin bazıları hilalin dünyanın herhangi bir yerinde görülmesini veya görülebilirliğini değil kendi ülkelerinde görülebilirliğini esas alması nedeniyle de ramazanın başlangıcında farklılıklar yaşanabiliyor. Peki, oruca başlamak için hilalin görülmesi şart mıdır? İşte, Ramazan Hilali ile ilgili ayrıntılı bilgiler.

Din İşleri Yüksek Kurulu, Hicri 1443 yılı Ramazan ayı hilalinin ilk kez Atlas Okyanusundan, Kuzey ve Güney Amerika Kıtalarının ortalarından itibaren görülmeye başlayacağını duyurdu. Buna göre 1 Nisan 2022 Cuma günü Greenwich saatiyle 06:25´de İÇTİMÂ, aynı gün Greenwich saatiyle 21:21´de RU´YET olacak. 01 Nisan Cuma’yı 2 Nisan Cumartesiye bağlayan gece ülkemizde ilk teravih namazı kılınacak, ilk sahura kalkılacak ve aynı gün ilk iftar yapılacak.

ORUCA BAŞLAMAK İÇİN HİLALİN GÖRÜNMESİ ŞART MIDIR?

Kamerî aylar, adından anlaşıldığı gibi başlangıcı ve bitişi ayın hareketlerine göre belirlenen aylardır. Ramazan orucu, Ramazan ayında tutulduğundan ve Ramazan ayı da ay takvimine göre her sene değiştiğinden, oruca başlayabilmek için öncelikle, Ramazan ayının başladığını tespit etmek gerekmektedir. Hz. Peygamber (s.a.s.), “Hilali (Ramazan hilalini) görünce oruca başlayınız ve hilali (Şevval hilalini) görünce bayram ediniz. Hava bulutlu olursa içinde bulunduğunuz ayı otuza tamamlayınız.” (Buhârî, Savm, 5, 11; Müslim, Sıyâm, 3-4, 7-9) buyurmuştur.

Bu hadis ilk bakışta hilali çıplak gözle görmedikçe oruca başlanmayacağı ve bayram edilmeyeceği fikrini uyandırmaktadır. Konu ile ilgili diğer rivayetler değerlendirildiğinde, bu hadislerin amacının günün şartları içinde en uygun uygulamanın öğretilmesi olduğu anlaşılmaktadır. Nitekim bir rivayette Hz. Peygamber (s.a.s.), “Biz ümmî bir toplumuz; hesap ve okuma yazma bilmeyiz. Şunu biliriz ki ay, ya 29 ya 30 gündür.” (Buhârî, Savm, 13; Müslim, Sıyâm, 15; Ebû Dâvûd, Savm, 4) buyurarak, kamerî aybaşlarının belirlenmesinde hesap yöntemine de başvurulabileceğine işaret etmiş olmaktadır.

Çıplak gözle görülsün ya da görülemesin, ay mutat hareketlerine devam etmektedir. Kur’an-ı Kerim’de güneş ve ayın bir hesaba göre hareket ettiği (Rahmân, 55/5), bunların, diğer fonksiyonlarının yanında aynı zamanda birer hesap ölçüsü kılındığı (En'âm, 6/96), yılların sayısını ve hesabı bilmemiz için aya menziller tayin edildiği (Yûnus, 10/5), gökler ve yer yaratıldığı zaman on iki ay meydana gelecek şekilde bir nizam konduğu (Tevbe, 9/36), ayın yeryüzünden hilal şeklinde başlayıp kademe kademe farklı şekillerde görülmesinin insanlar ve hac için vakit ölçüleri olduğu (Bakara, 2/189) ifade edilmektedir.

Buna göre Hz. Peygamber (s.a.s.), kamerî aybaşlarının belirlenmesi konusunda çıplak gözle görmeyi, başvurulacak yegâne yöntem olduğu için değil, belki o günkü şartlar içinde en sağlıklı sonuç veren yöntem olduğu için öngörmüştür. Hilali gözlemlemenin amacı Ramazan ayının girip girmediğini belirlemektir. Bu sebeple, hilali çıplak gözle görme dışında, bizi bu amaca ulaştıracak başka yöntemlerden yararlanmak da mümkündür.

Bugün, insanoğlunun ulaştığı teknolojik gelişmişlik, ayın hareketleri konusunda en ince ayrıntıyı bile izleme imkânı sunmaktadır. Artık ince astronomik hesaplar yoluyla, gelecek birkaç yıllık namaz vakitlerini gösteren takvimleri hazırlama imkânı bile doğmuştur. Dolayısıyla kamerî ayların başlangıçlarını hesap yöntemiyle belirlemek meşrudur. 

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu henüz Şevval hilalinin göründüğüne dair bir açıklama yapmadı.

Türkiye'de hilal görülmedi; ancak Afganistan'da Taliban yönetiminin hüküm sürdüğü ülkede hilalin görüldüğü açıklandı. 

Afganistan'da şahitler huzurunda görülen hilal nedeniyle yarın Ramazan Bayramı ilane dildi. Ülkede yarın bayram kutlanacak. 

Türkiye ve diğer İslam ülkelerinde ise Pazartesi günü Ramazan Bayramı kutlanacak. 

SUUDİ ARABİSTAN'DAN AÇIKLAMA

Suudi Arabistan Yüksek Mahkemesi yaptığı açıklamada, hilalin bugün (cumartesi) görülemediğini, yarın (pazar) ise ramazan ayının bittiğini açıkladı.

Açıklamada, pazartesi gününün şevval ayının ve Ramazan Bayramı’nın ilk günü olduğu belirtildi.

Katar, Mısır, Filistin, Sudan, Suriye, Tunus, Kuveyt, Lübnan, Irak Sünni Vakfı, BAE, Yemen, Bahreyn, Cezayir ve Libya'da da yetkili merciler tarafından yapılan açıklamalarda, ramazan ayının son günü olarak 1 Mayıs Pazar gününün tespit edildiği ve 2 Mayıs pazartesi günü ise şevval ayının ilk günü, yani bayram olduğu duyuruldu.

---