Haydır Allah ne demek? Anlamı nedir

Haydır Allah ne demek? Anlamı nedir? soruları Diriliş Ertuğrul, Kuruluş Osman gibi dizilerde Selçuklu ve Osmanlı alplerinin sıklıkla bu ifadeyi kullanmasıyla birlikte gündem oldu. Alpler savaşa giderken, çatışmaya başlarken sık sık "Haydır Allah Haktır Allah" ifadelerini kullanırlar. Bu nedenle birçok kişi bu ifadenin ne anlama geldiğini merak ediyor ve "Haydır Allah ne demek, anlamı nedir?" diye soruyor. 

Haydır Allah ifadesinin özü "Hay" kelimesinden gelmektedir. Allah'ın 99 isminden biri olan Hay ifadesi buradaki cümlenin temelini teşkil eder. Peki, Hay kelimesinin anlamı nedir? 

Hay isminin sözlük anlamı “yaşamak, diri ve canlı olmak”tır. "Ölümden uzak, ölümlü olmayan" demektir. Hayat (hayevân) kökünden sıfat olup “diri olan, yaşayan” demektir. Râgıb el-İsfahânî, Kur’ân-ı Kerîm’de yer alan hayat kavramını altı grup içinde mütalaa etmekte, bunların beşinin hakikat veya mecaz mânalarıyla bitkiler, hayvanlar ve insanlar yani fâniler için kullanıldığını söylemekte, Allah’a mahsus olan hayatın ise “ölümsüzlük” (bekā) anlamına geldiğini belirtmektedir. Buna göre hay, “hakkında ölüm geçerli olmayan varlık” demektir (el-Müfredât, “ḥyy” md.). Ebü’l-Bekā el-Kefevî de Allah’a izâfe edilen hayat kavramına mecazi mâna vermenin gerekliliğini vurgular ve bunun ölümsüzlükten ibaret olduğunu söyler (el-Külliyyât, s. 406-407).

Hay Allah’ın zâtî isimleri ve sübûtî sıfatları içinde yer alır ve tenzîhî sıfatlar gibi zât-ı ilâhiyyenin dışında hiçbir şeye taalluk etmez. Hay ismiyle “varlığının başlangıcı olmayan” mânasındaki evvel, “varlığının sonu olmayan” mânasındaki âhir, bâkī ve vâris, “fiilen var olan, mevcudiyeti ve ulûhiyyeti gerçek olan” mânasındaki hak isimleri arasında anlam yakınlığı vardır.

Osmanlı ve Selçuklu Alplerinin "Haydır Allah haktır Allah" ifadesinin nedeni ise şu açıklamada bulmak mümkün:

Allah’ın isimlerine mistik yaklaşımlar yapabilen Kuşeyrî gibi gönül adamları, O’nun hay oluşundan dünyayı ve ölümü küçümseme sonucunu çıkarmışlar ve bu duygular içinde Allah’a kavuşma özlemi hissetmişlerdir (et-Taḥbîr, s. 76).

El-Hayy Faziletleri Nedir?

El-Hayy fazileti ve anlamı ile beraber esması ve zikri üzerinden de bilgi alabilirsiniz.

- Uzun ömürlü bir yaşam sürmek ile her türlü muradın gerçekleşmesi adına bu İsmi şerifi 18 kere okunmalıdır,

- 300 bin defa okuyan kişi hasta olmaz,

- El-Hayy İsmi Şerifi misk ve gülsuyu ile yazıldıktan sonra tatlı karıştırıp içen kişi hasta olmaz veya hastalıktan kurtulur,

- Bu isim ile beraber Allah'tan yardım dileyen kişi, sanki bütün isimler ile yardım istemiş şeklinde karşılık bulur,

- Bu İsmi Şerifi ile yardım isteyen kişi tüm sıkıntıları ve dertlerinden, zorluk ve darlığından kurtulur,

El-Hayy Celle Celalühü şeklinde Allah'tan yardım isterken bu şekilde söylenmelidir.

İsteği ve amaca bağlı olarak farklı sayılarda dile getirilmesi büyük öneme sahiptir.

Böylece yaşamdaki pek çok istek gerçeğe dönüştürülebilir.

Ancak bunu temiz bir kap ve iyi niyetle yapmak ayrıca oldukça önemlidir.

Bu sayede kişinin isteklerini kabul eder ve yaşam içerisinde pek çok sıkıntı ve dertlerden kurtulma şansı elde edilebilir.

Özetlersek; 

Haydır Allah, "Allah ölümsüzdür. Bizler ise faniyiz. Allah'a kavuşmak için fani olan hayatı küçümsüyorum. Şehadet istiyorum" demektir.