Osman Gazi ve Şeyh Edebali ile ilişkisi

Osman Gazi kimdir? TRT1 ekranlarının en sevilen dizilerinden Diriliş Ertuğrul yeni sezona Diriliş Osmangazi ismiyle devam edecek. Yeni sezonda dizinin baş kahramanı Osmangazi olacak. Peki kimdir Osman Gazi. 

Osman Gazi, Selçuklu Devleti'nden sonra Anadolu'ya hakim olan Osmanlı İmparatorluğu'nun kurucusudur. 

Kayı Boyu Beyi Ertuğrul Bey'in oğlu Osman Gazi 1258'de Söğüt'te dünyaya geldi. Osman Gazi'nin annesinin adı Halime Hatun'dur. Söğüt'te temelleri atılan, 600 yıl süreyle üç kıtada hüküm sürecek olan Osmanlı Devleti'nin kurucusu Osman Gazi, 1326'da Bursa'da Nikris (goutte) hastalığından vefat etmiştir.

Osman Gazi, babası Ertuğrul Gazi'den sonra 23 yaşındayken 1281 yılında Kayı Boyu'nun beyi oldu. 

Gazi, ata binmekte, kılıç kullanmakta ve savaşmaktaki becerisiyle ünlenmişti. 

Selçuklu Sultânı II. Gıyâseddin Mes’ûd’un 1284’de Söğüd ve çevresinin kendisine tahsis edildiğine dair olan fermanı ve yanında hediye ettiği ak sancak, tuğ ve mehterhâne ile uc beyi olmuştur. 1288 veya 1291 tarihinde Karacahisâr’ı fethetmesi ve Dursun Fakih’e kendi adına hutbe okutması, Osman Bey’in yarı istiklâlini kazanması demektir.

Tarihçi İbn-i Kemal, Osman’ın gençliğinde “yiğitler arasına girdiğini” ve “vurmada tutmada ve durmada ve oturmada herkesi kendine uydurduğunu” belirtir ve kardeşlerden en küçüğü olmakla beraber “şimşir (kılıç) ve tedbirle cümlesinden evvel olduğunu” bildirir. Bu anlatımın Oğuz destanının temalarına benzer şekilde işlenmiş olduğu barizdir.

ŞEYH EDEBALİ İLE İLİŞKİSİ

Osman Gazi, sık sık dergahına gittiği Ahi şeyhlerinden Edebalî'nin görüşlerine değer verir ve ona büyük saygı duyardı. Osman Gazi, bir gece Şeyh Edebalî'nin dergâhında misafirken, bir rüya gördü. Sabah olunca rüyasını Şeyh Edebalî'ya anlattı:

"Şeyhim, rüyama girdiniz. Göğsünüzden bir ay çıktı. Yükseldi, yükseldi, sonra benim koynuma girdi. Göbeğimden bir ağaç büyümeye başladı. Büyüdü, yeşillendi. Dal, budak saldı. Dallarının gölgesi bütün dünyayı tuttu. Rüyam ne mânâya gelir?"

Şeyh, bir süre sustuktan sonra şöyle dedi: "Müjdeler olsun ey Osman! Hak Tealâ, sana ve senin evlâdına saltanat verdi. Bütün dünya, evlâdının himayesinde bulunacak, kızım da sana eş olacak."

Bu olaydan sonra Şeyh, kızı Bala Hatun'u Osman Bey'e vermiştir. Bu evlilikten Alaeddin doğmuştur.

NAAŞI SÖĞÜT'TEN BURSA'YA NAKLEDİLMİŞTİR

Osman Gâzi’nin Bizans sınır şehirlerini birer birer fethetmesi üzerine telâşa düşen Bizanslılar onu ortadan kaldırmak için bir düğün vesilesiyle bir baskın hazırlarlar. 

Baskına baskınla cevap veren Osman Bey, 1299 yılında Yarhisâr ve Bilecik’i fethetti ve beylik merkezini Bilecik’e nakletti ve fitneye sebep olan Yarhisâr Tekfurunun kızı Nilüfer’i (Holofura’yı) oğlu Orhan ile evlendirdi. Bu tarih, daha önce açıklanan sebeplerle Osmanlı Devleti’nin kuruluş yılı kabul edildi. 27 Ocak 1300’de Selçuklu Sultânı III. Alâ’addin Keykubad’ın saltanat alâmeti olan tabl, alem ve tuğu Osman Beye bir ferman ile göndermesi ile artık Osman Bey müstakil bir uc beyi olmuştu. 1301 yılında Bursa’ya yakın bir yerde Yenişehir’i kurdu ve saltanat merkezini buraya nakletti. Bu arada bütün bu fetihlerde kendisine yardım edenleri de unutmadı ve kardeşi Gündüz Bey’e Eskişehir’i; oğlu Orhan Bey’e Sultânönü’nü; Hasan Alp’a Yarhisâr’ı; Şeyh Edebalı’ya Bilecik’i ve Turgut Alp’e İnegöl’ü verdi ve Edebalı’nın torunu Alâ’addin’i yanında götürdü. 1308 yılında İlhanlı Hükümdarı Ahmed Gazan tarafından Selçuklu Devletine son verilince Osmanlı Devleti tamamen müstakil hale geldi. 1313’de Harmankaya Hâkimi Köse Mihal Bey’in Müslüman olmasıyla Mekece, Akhisâr ve Gölpazarı Osmanlının eline geçti. 1320 yılından itibaren çevrede fazla görünmeyen Osman Bey, 1324 yılında beyliği oğlu Orhan Bey’e devretti. 1324 yılı Şubat ayında Bursa’nın fethini görmeden 67 yaşında vefat eden Osman Bey, vasiyeti üzerine, geçici olarak gömülü bulunduğu Söğüt’ten alınarak 2.5 yıl sonra 1326 yılında Bursa’daki Gümüş Künbed’e defn olunmuştur.

4 BİN 800 KM OLARAK DEVRALDIĞI TOPRAKLARI 16 BİN KİLOMETRE'YE ÇIKARDI

Babasından 4800 km2 olarak aldığı toprakları 16.000 km2’ye çıkaran Osman Bey’in Orhan ve Alâ’addin dışındaki çocukları şunlardır: Fatma Hâtun, Savcı Bey, Melik Bey, Hamîd Bey, Pazarlı Bey ve Çoban Bey. Bugünkü mülkî taksimata göre, Osman Bey zamanında Osmanoğullarının ülkesi, Bilecik, Eskişehir merkez, Sakarya’ya bağlı Geyve, Akyazı ve Hendek, Kütahya-Domaniç ve Bursa ilinin Mudanya, Yenişehir ve İnegöl ilçelerini kapsıyordu.

Osman Bey zamanındaki büyük âlimler ve şeyhlerden bazılarını da hatırlatmakta yarar vardır: Âlimlerden en önemlileri Mevlânâ Şeyh Edebalı, Dursun Fakîh ve Hattâb bin Ebî Kâsım Karahisârî’dir. Maneviyât reislerinden ise, Şeyh Muhlis Baba, Şeyh Âşık Paşa, Şeyh Ulvân Çelebi, Şeyh Hasan Çelebi ve Baba İlyas mutlaka zikredilmelidir.

OSMAN GAZİ ROLÜNÜ BURAK ÖZÇİVİT CANLANDIRIYOR

Diriliş Ertuğrul dizisinin yapımcısı ve senaristi Mehmet Bozdağ, Diriliş Osman dizisi için ilk defa açıklama yaptı. Bozdağ yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: "Dünyanın pek çok bölgesinde 65'ten fazla ülkede beğeniyle takip edilen Diriliş Ertuğrul dizisi, 2019-2020 sezonunda izleyicisiyle Diriliş Osman konseptiyle buluşacak." "Uzun süredir büyük bir titizlikle yürüttüğümüz projede Osman karakterine ise Burak Özçivit hayat verecek. Bu vesileyle yol arkadaşlığımızın hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum." 

33 yaşındaki Özçivit daha önce tarihsel dizi Muhteşem Yüzyıl'da da rol almıştı.