EYT'de geriye dönük ödeme var mı?

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) konusunda geriye dönük ödeme konusu merakla araştırılıyor. Türkiye'nin yaklaşık 20 yıllık sorunu olan emeklilikte yaşa takılanlar konusunda AK Parti hükümeti uzun çabalar sonrasında çözüm getirdi. Getirilen çözüm, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 28 Aralık 2022 tarihinde düzenlenen toplantı sonrasında kamuoyuna açıklandı. Açıklanan düzenleme kapsamında Eylül 1999 öncesinde prim ödemeye başlayanlar EYT düzenlemesinden faydalanabilecek. Peki, EYT'de geriye dönük ödeme var mı?

EYT'DE GERİYE DÖNÜK ÖDEME VAR MI?

Emeklilikte Yaşa Takılanlar'ın kafasındaki en önemli soru işaretlerinden biri geriye dönük ödeme ile daha erken emeklilik olur mu olmaz mı sorusudur. Daha doğrusu, EYT düzenlemesinin baz alındığı 1999 Eylül ayından sonra prim yatırmaya başlayan ancak askerlik, doğum gibi borçlanmaları geriye dönük saymak durumu söz konusu mu değil mi? 

EYT EMEKLİLİK YAŞI, ÇALIŞMA YILI EMEKLİLİK GÜN SAYISI NEDİR?

İlk sigortalı olduğu tarih 1999 yılının eylül ayından önce olanlar, emeklilikte yaşa takılıyorlar.

1999’un eylül ayında sosyal güvenlik sisteminde yapılan değişiklikle sigortalılık süresi ve prim gün sayısına ek olarak emeklilik için yaş şartı getirildi.

Emekli olabilmek için emeklilik yaşı kademeli olarak kadınlar için 58, erkek çalışanlar için 60’a çekildi ve prim gün sayısı da 7 bin güne çıkarıldı.

Bu kişiler çalışma yılını ve prim gün sayısını doldursalar da emeklilikte yaşa takıldılar.

EYT İLE KİMLER HEMEN EMEKLİ OLACAK?

İlk sigortalı olduğu tarih eylül 1999’dan önce olup da çalışma yılını ve prim gün sayısını dolduranlar; yeni düzenlemeden yararlanarak, emekliliğe hak kazanacak.

EYT İLE KİM NE ZAMAN EMEKLİ OLACAK?

Bakan Bilgin’in açıklamasına göre de düzenleme aralık ayında Meclis’e gelecek ve yasalaştıktan sonra da 2023’ün ocak ayından itibaren uygulanmaya başlanacak. EYT’liler, gelecek yılın başından itibaren emekli olabilecek.

EYT DEN YARARLANMAK İÇİN GEÇMİŞE YÖNELİK BORÇLANMA HAKKI OLACAK MI?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin kısa süre önce yaptığı açıklamasında prim düzenlemesinden bahsederek "EYT için net tarih 8 Eylül 1999. Yıpranma hakkı, doğum ve askerlik borçlanmaları olsa bile işe başlangıç tarihi geriye çekilemez. Bunlar ancak eksik prim gün sayısını tamamlamak üzere yapılır. Yani o eksik kalan prim gün sayısını telafi eder" ifadelerini kullandı.

Primleri eksik olan ve 5000 güne tamamlayamayacak EYT’lilerin durumu kritik.Bu kişiler doğum ve askerlik borçlanması ile kendilerini emekli yapabilecek.

Primleri eksik olan ancak borçlanma yöntemiyle emekli olabilecek kişilerin de başvuru için acele etmesi gerekiyor. Kadınlara doğum, erkeklere ise askerlik borçlanması imkanı tanınıyor.

DOĞUM BORÇLANMASI EMEKLİLİK TARİHİNİ ÖNE ÇEKER Mİ?

Örneğin, Eylül 1999 sonrası sigorta başlangıcı olan kadın çalışan doğum borçlanması yaparak sigorta başlangıcını 1999 Eylül öncesine çekebilir mi?

Hayır; çekemez. Doğum borçlanması; doğumdan önce sigorta girişi olan kadın çalışanlara tanınan bir hak. Bu sayede prim gün sayısı eksik olan kadın çalışanlar, doğum sonrası çalışamadığı süreleri borçlanarak, bu sürelerdeki eksik prim gün sayılarını tamamlayabiliyor. Bu durum da işe giriş tarihini öne çekmiyor.

Özetlemek gerekirse; EYT'de geriye dönük ödeme ile erken emeklilik olmaz.