Düzenli uyku ve yeterli su tüketimi Alzheimer'ı geciktiriyor

Unutkanlık ve bunama ile seyreden, genellikle belli bir yaşın üzerinde görülen ve beyindeki sinir hücrelerinin yaşlanması ile ortaya çıkan ve daha çok 80 yaş üzerinde binde 40-60 oranında görülen Alzheimer hastalığı belirtilerinin geciktirilebileceği ifade edildi. Düzenli uyku ve yeterli su tüketiminin, Alzheimer bulgularının ortaya çıkmasını geciktirdiği belirtildi. 

Memorial Şişli Hastanesi Beyin Sinir ve Omurilik Cerrahi Bölümü’nden Prof. Dr. Gökhan Akdemir, “Dünya Alzheimer Günü” öncesinde Alzheimer hastalığı ve beynin temizlenmesi hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Alzheimer’in erken belirtisinin genellikle yakın hafıza kaybı olduğunu belirten Akdemir, bununla birlikte konuşma problemleri, kelimeleri hatırlayamamak, nerede olduğunu ve kiminle görüştüğünü unutmak gibi bulgularında bu hastalığın belirtileri olabileceğini ifade etti.

Alzheimer’in ilerleyen yaşla ilgisi olduğuna dikkat çeken Akdemir, “ 65 yaş ortalamasında bin kişide 3 hastada görülürken, 80 yaş sonrası bu sayı binde 40-60’a çıkmaktadır. Hastalık; % 70 oranında genetik olduğu düşünülmektedir. Ancak travma, depresyon ve hipertansiyon gibi nedenlere bağlı olarak daha genç yaşlarda da ortaya çıkabilir. Alzheimer hastalarının tümünde unutkanlık görülür.” dedi. 

Bazı unutkanlıkların ise bu hastalıkla ilgisinin olamayabileceğini kaydeden Akdemir, “Ancak her unutkanlık Alzheimer olarak değerlendirilmemelidir. Aşırı stres, yoğun iş temposu, ağır üzüntü ve depresyon durumlarında da unutkanlık yaşanabilmektedir.“ uyarısında bulundu.

Alzheimer’in nedeni kesin olarak bilinmese de ileri yaş dışında; kalıtımsal faktörler, beyin hücrelerinin ölümü, sinirsel iletimin bozulması, çeşitli zehirli maddelerin hastalığa yol açabileceği belirtiliyor. 

Prof. Dr. Akdemir, sinir hücrelerinin çalışırken arkalarında bıraktıkları Beta-amiloid ve tau gibi protein birikintilerinin beyinden temizlenememesinin Alzheimer’ın oluşumunu tetiklediğini söyledi.

‘BEYİNDE TEMİZLENMEYEN PROTEİN BİRİKİNTİLERİ TETİKLİYOR’

Akdemir, “Beyinde temizlenmeyen protein birikintileri, sinir hücrelerinin kendi aralarında iletişim kaybı yaşanmasına neden olmakta ve beyindeki sinir hücreleri arasında elektriksel bağlantılar azalmakta ve Alzheimer Hastalığı belirtileri ortaya çıkmaktadır.” ifadesini kullandı.

Akdemir, açıklaması devamında şunları söyledi: “İnsan bedeninde yaklaşık 37 trilyon hücre olduğu sanılmaktadır. Bütün bu hücreler çalışırken bir miktar çöp çıkarırlar. Bu çöpler, hücreler arası aralıkta birikir. Bütün bu birikintiler Lenf Sistemi ile temizlenir. Beyin kabuğunda 85 milyar hücre vardır. Bu hücrelerin çalışırken ürettiği artıkları, çöpleri temizleyen bilinen bir lenfatik sistemi beyinde yoktur. Tıpkı diğer dokularda olduğu gibi beyin hücreleri arasındaki birikintileri çöpleri; Alzheimer hastalığına neden olan beta-amiloid gibi birikintileri de temizler. Bu beyin lenfatik sistemi çalışırken beyin omurilik sıvısı beyin kan damarları boyunca hareket ederek beyin derinliklerine sokulur ve hücreler arasındaki çöpleri alarak kan dolaşımına katılmalarını sağlar. Farelerde yapılan çalışmalarda bu temizlenmenin uykuda daha çok yapıldığı gösterilmiştir. Beyin uyku sırasında istirahate geçtiği için, sinir hücreleri arasındaki boşluklar genişlediği ve beyin omurilik sıvısının daha iyi dolaştığı için temizlik daha hızlı olmaktadır. Günlük düzenli 8 saat uyuyan bir kişinin beyninde bulunan protein birikintileri daha iyi temizlenebildiği için Alzheimer’in belirtilerini geciktirmek de mümkün olmaktadır.” 

‘SU TÜKETİN’

Sağlıklı bir bünye için suyun yeteri kadar tüketilmesi gerektiğini ifade eden Akdemir, “Bazı zararlı bileşenler de dolaşımda bulunan suyun etkisi ile vücuttan uzaklaştırılmaktadır. Normalde yaklaşık 1400 gram ağırlığında olan beyin, beyin omurilik sıvısının içinde yer aldığı için 25 gram olarak hissedilmektedir. Beynin içinde bulunduğu beyin omurilik sıvısı, düzenli su tüketiminde günde 3 kez yenilenmektedir. Bu yenilenme durumu da beynin protein birikintilerinden daha iyi temizlenmesine olanak sağlamaktadır. Kişinin susuz kalması ya da günlük düzenli su tüketimini aksatması vücutta birçok soruna neden olabileceği gibi beyin omurilik sıvısının azalmasına da yol açmaktadır. Düzenli uyku ve su tüketimiyle erken dönemde ortaya çıkabilecek Alzheimer belirtileri, daha ileri yaşlara ertelenebilir.” değerlendirmesinde bulundu.