Çin'den Endonezya'ya ilişkileri geliştirme mesajı

Çin Başbakanı Li Çiang, ABD ile Asya-Pasifik'te nüfuz mücadelesinin arttığı bir dönemde, bölgenin büyük nüfusu ve ekonomisiyle kritik ağırlığa sahip ülkesi Endonezya'ya işbirliğini genişletme ve karşılıklı stratejik güveni derinleştirme mesajı verdi.

Çin ajansı Xinhua'nın haberine göre Başbakan Li, 43. ASEAN Zirvesi için ziyaret ettiği Endonezya'nın başkenti Cakarta'da, Devlet Başkanı Joko Widodo ile başkanlık konutu Merdaka Sarayı'nda görüştü.

Çin-Endonezya ilişkilerinin son yıllarda Widodo ve Çin lideri Şi Cinping'in belirlediği doğrultuda önemli gelişme ivmesi yakaladığını belirten Li, "İki taraf, ortak geleceği paylaşmak için sağlam bir siyasi temel oluşturmak üzere, karşılıklı stratejik güveni derinleştirmeli." dedi.

Li, iki ülkenin birbirinin temel ve uzun dönemli çıkarlarını iyi anlaması, temel çıkarlarını ve kaygılarını ilgilendiren konularda birbirine destek olması gerektiğini belirterek, "Çin, Endonezya ile kalkınma stratejilerini uyumlaştırmaya, ortak kalkınmayı desteklemeye ve bölgesel istikrar ve refahı daha fazla katkı sağlamaya hazırdır." ifadesini kullandı.

Soğuk Savaş döneminde, 1955 yılında Endonezya'nın Bandung şehrinde yapılan Bağlantısızlar Konferansı'na atıf yapan Li, "İki taraf Bandung ruhunu sürdürerek gerçek çok taraflılığı savunmalı ve küresel yönetimi daha eşit ve adil hale getirmelidir." şeklinde konuştu.

Li, Çin'in Endonezya'nın Nusantra'da yeni başkent projesini desteklediğini, Kuşak ve Yol Girişi kapsamında Çin ortaklığında inşa edilen Cakarta-Bandung Hızlı Tren Hattı'nın faaliyete geçmesine yönelik hazırlıklara katkı sunacağını belirtti.

Çin şirketlerinin Endonezya'da daha fazla yatırım ve iş yapmasını, Endonezya'dan daha fazla tarım ve balıkçılık ürünleri ithal etmesini teşvik edeceklerini kaydeden Li, iki ülke arasında endüstri parkları aracılığıyla ikili gıda arzını geliştirmeyi amaçlayan "İki Ülke, İki Park" projesinin hayata geçirilmesi için birlikte çalışmaya hazır olduklarını dile getirdi.

- 21 MİLYAR DOLAR YENİ YATIRIM SÖZÜ

Endonezya Devlet Başkanı Widodo da, görüşmede Çin'in ülkesinin ASEAN dönem başkanlığına verdiği destek için teşekkür ederek, bölgesel işbirliğinin geliştirilmesi, barışın, istikrarın ve refahın korunması için Çin ile çalışmaya hazır olduklarını vurguladı.

Görüşmenin ardından Endonezya Dışişleri Bakanı Retno Marsudi, Çin tarafının, daha önceki 45 milyar dolarlık yatırım taahhüdüne ek olarak 21 milyar dolar yeni yatırım sözü verdiğini bildirdi.

Çin, son 10 yıldır Endonezya'nın en büyük ticaret ortağı konumunda bulunuyor. Çin ile ticaret, ülkenin toplam ticaret hacminin yaklaşık dörtte birini oluşturuyor.

- ÇİN İLE ABD ARASINDA "BAĞLANTISIZ" TUTUM

Endonezya, Çin ile ABD arasındaki artan küresel ve bölgesel rekabette "bağlantısız" bir tutumu ve denge siyasetini benimsiyor.

Cakarta yönetimi, bir yanda Pekin ile ekonomik ilişkilerini geliştirirken diğer yanda Washington ile savunma alanında yakın bağlarını sürdürüyor.

Devlet Başkanı Widodo, geçen ay Güney Afrika'nın Johannesburg şehrinde BRICS Zirvesi sırasında, Endonezya'nın topluluğa üyeliği konusunda "aceleci davranmak istediklerini" ifade etmişti.

Zirve sonunda, BRICS ülkeleri, 6 yeni ülkeyi üyeliğe davet ederek bir genişleme adımı atarken, nüfusunun ve ekonomisinin büyüklüğü ile Asya bölgesinde üyeliğe en uygun olan Endonezya'nın katılımı gündeme gelmemişti.

Cakarta'nın bu tutumunda Çin'in BRICS genişlemesiyle topluluğu Batı öncülüğündeki G7 ve G20'ye karşı konumlamaya çalıştığına dair endişelerin de etkili olduğu yorumu yapılmıştı.