Bütçe uygulama sonuçları (2)

ANKARA (AA) - Merkezi yönetim bütçesinden bu yılın ocak-ağustos döneminde 433 milyar 836 milyon lira harcama yapılırken, bütçe gelirleri 408 milyar 652 milyon lira olarak kaydedildi.

Maliye Bakanlığı, ağustos ayına ilişkin bütçe gerçekleşmeleri raporunu açıkladı.

Buna göre, 2017 merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 645 milyar 124 milyon lira ödenekten, geçen ay 57 milyar 861 milyon lira harcama yapıldı. Geçen yılın aynı ayında ise 47 milyar 273 milyon lira gider oluşmuştu.

Geçen ay faiz hariç bütçe giderleri için öngörülen 587 milyar 624 milyon lira ödeneğin yüzde 8,9'u kullanılarak 52 milyar 435 milyon lira harcandı. Ağustosta personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11,9 artarak 13 milyar 66 milyon lira olurken, personel giderleri için bütçede öngörülen 162 milyar 639 milyon lira ödeneğin yüzde 8,'i kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri ağustosta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14,3 artışla 2 milyar 278 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 27 milyar 138 milyon lira ödeneğin yüzde 8,4'ü kullanılmış oldu.

Mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 52 milyar 119 milyon lira ödeneğin yüzde 9,9'u geçen ay harcandı. Söz konusu ayda yüzde 26,9 artışla 5 milyar 154 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti.

Cari transferler geçen ay, ağustos 2016'ya göre yüzde 24,6 artarak 22 milyar 549 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 249 milyar 266 milyon lira ödeneğin yüzde 9'u kullanıldı. Söz konusu ayda, sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için 10 milyar 794 milyon lira transfer yapıldı. Sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı 2 milyar 415 milyon lira oldu.

Cari transferler içinde yer alan tarımsal destekleme ödemeleri 54 milyon lira, mahalli idare payları 5 milyar 245 milyon lira olarak gerçekleşti. Ağustosta 7 milyar 936 milyon lira sermaye gideri, 705 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 746 milyon lirayı buldu. Faiz giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11,9 artarak 5 milyar 426 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

- Bütçe gelirleri

Geçen yılın ağustos ayında 50 milyar 865 milyon lira olan bütçe geliri, bu yılın aynı ayında yüzde 12 artarak 56 milyar 987 milyon lira olarak gerçekleşti. Bu dönemde vergi gelirleri tahsilatı yüzde 13,1 artarak 51 milyar 377 milyon lira oldu.

Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri ağustosta, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 5,7 artarak 4 milyar 288 milyon lira olarak hesaplandı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri geçen ay 1 milyar 124 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 197 milyon lira olarak kaydedildi.

Vergi türleri itibarıyla bakıldığında geçen yılın aynı ayına göre, ağustosta ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 31,2, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 27,1, damga vergisi yüzde 26, kurumlar vergisi yüzde 17,2, gelir vergisi yüzde 15, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 8,2, harçlar yüzde 6,3 ve özel tüketim vergisi yüzde 4,3, artarken, diğer vergiler tahsilatı yüzde 8,5 azaldı.

- Ocak-ağustos dönemi gerçekleşmeleri

Merkezi yönetim bütçesi, ocak-ağustos döneminde 25 milyar 184 milyon lira açık verdi. Aynı dönemde faiz dışı fazla 12 milyar 994 milyon lira oldu.

Geçen yılın ocak-ağustos döneminde 363 milyar 539 milyon lira olan bütçe giderleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 19,3 artarak 433 milyar 836 milyon lirayı buldu. Ocak-ağustos döneminde faiz hariç bütçe giderleri de yüzde 20,6 artışla 395 milyar 658 milyon lira olarak hesaplandı.

Diğer taraftan, söz konusu dönemde faiz giderleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,7 yükselerek 38 milyar 179 milyon liraya ulaştı.

Geçen yılın ocak-ağustos döneminde 368 milyar 409 milyon lira olan bütçe gelirleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 10,9 artarak 408 milyar 652 milyon lira olarak gerçekleşti. Bu dönemde vergi gelirleri ise yüzde 15,2 artışla 343 milyar 511 milyon lira oldu.

Aynı dönemde genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri yüzde 10,8 azalarak 50 milyar 225 milyon lira olarak hesaplandı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri ocak-ağustos döneminde 11 milyar 473 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri ise 3 milyar 443 milyon lira oldu.

Vergi türleri itibarıyla ocak-ağustos dönemi gerçekleşmelerine bakıldığında, geçen yılın aynı dönemine göre kurumlar vergisi yüzde 27,5, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 23,8, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 18,7, özel tüketim vergisi yüzde 12,8, gelir vergisi yüzde 12,9, damga vergisi yüzde 13,7, harçlar yüzde 6,9, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 5,5 ve diğer vergiler tahsilatı yüzde 13,1 artış kaydetti.

- Personel giderleri

Personel giderleri, 2017'nin ocak-ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,7 artarak 108 milyar 750 milyon lira oldu. Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8,2 artışla 17 milyar 906 milyon lira olarak gerçekleşti. Mal ve hizmet alım giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 21,3 artarak 36 milyar 489 milyon lirayı buldu.

Bu dönemde cari transferler geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26,4 yükselişle 183 milyar 863 milyon lira olarak belirlendi. Sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 33,9 artarak 95 milyar 304 milyon lira transfer yapıldı.

Aynı dönemde sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı ise 18 milyar 404 milyon lira oldu.

Ocak-ağustos dönemde cari transferler içinde yer alan tarımsal destekleme ödemeleri 8 milyar 702 milyon lira, mahalli idare payları 38 milyar 57 milyon lira olarak belirlendi.

Bu yılın ocak-ağustos döneminde 33 milyar 337 milyon lira sermaye gideri, 6 milyar 741 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderlerinin 8 milyar 572 milyon lira olarak gerçekleştiği ocak-ağustos döneminde faiz giderleri ise yüzde 7,7 artarak 38 milyar 179 milyon liraya ulaştı.

(Bitti)