Bakanlık çöp depolama alanları için harekete geçti

ANKARA (AA) - YILDIZ NEVİN GÜNDOĞMUŞ - Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, çöp depolama alanlarında oluşan yangın, kirlilik ve vahşi depolamanın önlenmesi için harekete geçti. Bakanlık tarafından çöp depolama alanlarındaki düzensizliklerin giderilmesi amacıyla yerel yönetimlere rehber olacak bir kitapçık hazırlandı.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşarı Mustafa Öztürk'ün koordinasyonunda hazırlanan, "Depolama Alanlarında Çöp Sıkıştırma ve Günlük Örtüsü" adlı kitapçık, çöp depolama alanlarının tekniğine uygun şekilde işletilmesinin sağlanması, hava, yüzeysel ve yeraltı su kirliliği, yangın ve koku gibi çevresel risklerin azaltılması ile biyoenerji üretilmesine ilişkin uygulama ve esasları içeriyor.

Depolama alanlarında çıkan yangınlara ve vahşi depolamaya son vermenin hedeflendiği belirtilen kitapçıkta, yerel yönetimler için çöp depolama tesislerinde çöplerin nasıl serileceğinden günlük olarak çöplerin sıkıştırılması için yapılması gerekenlere, kullanılması gereken ağır iş makinelerinin neler olduğundan bunların nasıl kullanılması gerektiğine kadar birçok detaya yer verildi.

Gelir düzeyinin yüksek, arazinin kısıtlı ve pahalı olduğu bölgelerde atıkların kaynağında geri kazanılması, kompost, yakma ve biyoreaktör tesisleri yapılmasında yarar olduğu aktarılan kitapçıkta, evsel çöplerin toplanması, taşınması ve depolanmasının bir plan dahilinde bölgesel bazda yapılması, bu sahalarda çalışacak kişilerin yeterli eğitimi alması gerektiği de ifade edildi.

Depolama alanlarından çıkan sera gazı miktarının toplam sera gazı içindeki payının yüksekliğine de vurgu yapılan kitapçıkta, Avrupa Birliği (AB) normlarında çöplerin toplanıp taşınıp bertaraf edilmesi için 6 milyar avro yatırıma ihtiyaç duyulduğuna da dikkat çekildi.

- "Yılda yaklaşık 31 milyon ton atık oluşuyor"

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşarı Öztürk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, atık yönetimine ilişkin bilgi verdi.

Türkiye'de oluşan atık miktarının yılda yaklaşık 31 milyon ton olduğunu belirten Öztürk, "Bu atıkların 27,13 milyon tonu belediye atıkları. Bu, yüzde 87 pay ile ülkemizde en fazla üretilen atık türü olup, geri kalan yaklaşık yüzde 13'lük kısmı ise ambalaj atıkları, tıbbi atıklar, tehlikeli atıklar ve özel atıklar oluşturuyor." dedi.

Söz konusu atıklar için Türkiye'de mevzuata uygun olarak işletilen düzenli depolama tesisi sayısının 84 olduğunu ifade eden Öztürk, "Türkiye'de çöplerin ancak yüzde 61'i düzenli depolama alanlarında depolanırken, yüzde 11’i geri kazanılıyor, geriye kalanlar ise vahşi şekilde depolanıyor." değerlendirmesini yaptı.

Bu vahşi depolamanın önlenmesi için düzenli depolama tesislerinin mevzuata uygun işletilmesinin önemini vurgulayan Öztürk, düzenli depolama tesislerinin mevzuata uygun işletilmemesi halinde yaşanacak çevresel risklere işaret etti. Öztürk, şunları söyledi:

"Sızıntı sularının yönetilememesiyle bunların yer altı ve yüzeysel sulara karışarak kirlenmesi; depo gazının yönetilmemesiyle metan gazının sıkışması ve patlaması, hava kirliliği, yangın, kötü görüntü; atıkların üzerine günlük örtü yapılmamasıyla kötü koku, haşere üremesi ve atıkların etrafa yayılması; yağmur suyu yönetiminin sağlanmamasıyla şiddetli yağışlarda taşkınların yaşanması gibi riskleri barındırıyor. Bu riskler çevre ve insan sağlığı açısından tehdit oluşturuyor. Bu nedenle düzenli depolama tesislerinin inşaatının yanı sıra mevzuata uygun bir şekilde işletilmesi de önem arz ediyor."

Türkiye'de atık türleri ve miktarındaki artışın, her bir atık türü için ayrı yönetim sistemi kurmak yerine tüm atıkları içine alan entegre bir yaklaşımın gerekliliğinin ortaya çıkarttığını anlatan Öztürk, bu kapsamda Bakanlık olarak, çevrenin korunması ve atıkların ekonomiye kazandırılması hedefi doğrultusunda atıkların kaynağında ayrı toplanması, geri dönüşüm, geri kazanım ve bu konuda bilincin artırılması yönünde çalışmalarını sürdürdüklerini aktardı.

Bu sayede, ülke ekonomisine milyar dolarları bulan katkı sağlandığını dile getiren Öztürk, "Bu çalışmalar ile bir yandan çevre, sürdürülebilir kalkınma ilkeleri çerçevesinde korunurken diğer yandan ekonomik kazanç sağlanmaktadır." dedi.

Kitapçık, büyükşehir belediyeleri, diğer belediyeler, mahalli idare birlikleri, üniversitelerin çevre mühendisliği bölümleri ile düzenli depolama tesisi işletmecilerine dağıtılacak.

Kitapçığa internet üzerinden de "www.tucev.org" ve "www.cevresehirkutuphanesi.com" adreslerinden de ulaşılabilecek.