Asya'da nükleer savaş tehlikesi

Hindistan ile Pakistan arasında, 14 Şubat’ta Keşmir’de 44 Hint askerinin bombalı saldırı sonucu öldürülmesiyle tırmanmaya başlayan gerilim, Yeni Delhi’nin Pakistan hava sahasını üst üste ihlal etmesi sonucu iki ülkeyi 20 yıl aradan sonra yeniden sıcak savaşın eşiğine getirdi. Asya alt kıtasının iki nükleer gücü en son 1999 yılında savaşmıştı. Dün sabah saatlerinde, Pakistan hava sahasını ihlal eden Hint hava kuvvetlerine ait iki savaş uçağının Pakistan ordusu tarafından düşürülmesi bölgedeki gerilimi kopma noktasına getirdi. Uçaklardan biri Keşmir’in Hindistan’ın kontrolündeki Cemmu Keşmir eyaletine, diğeri Pakistan kontrolündeki bölgeye düştü. Hindistan ise bir Pakistan F-16’sının vurulduğunu iddia etti. Pakistan ordusu, herhangi bir uçaklarının vurulmadığını belirtirken, düşürülen Hint uçağının ve ismi Abhinandan Varthaman olarak açıklanan Hintli pilotun görüntülerini yayınladı. Pakistan, dün Hint uçaklarına yönelik harekatın “savunma amaçlı” olduğu vurgusunu da yaptı.

TANSİYONU YÜKSELTME UYARISI

Pakistan Silahlı Kuvvetleri Sözcüsü Asıf Gafur, dün gerçekleşen olayla ilgili kapsamlı açıklamalarda bulunurken Hindistan’ı da saldırgan tavrı konusunda uyardı. Sözcü Gafur, “Her şeyi yapabilecek kapasitedeyiz ancak (Hindistan’la) tansiyonun yükselmesini istemiyoruz, savaşa doğru gitmek istemiyoruz” dedi. Hindistan Dışişleri Bakanlığı da yaptığı açıklamayla Mig-21 tipi bir savaş uçaklarının düşürüldüğünü doğrulayarak, yakalanan pilotun, sağ salim teslim edilmesini istedi. Bakanlık Pakistan’daki “terör gruplarının” dün Hindistan’a yönelik saldırı hazırlığında olduğunu ve buna karşı önleyici saldırı gerçekleştirildiğini savundu.

YANLIŞ HESAP YAPMAYIN

Pakistan Başbakanı İmran Han da Hindistan yönetimine çağrıda bulunarak, “Sizi bir kere daha diyaloğa davet ediyorum. Sağduyu hakim olmalı. Sorunlarımızı diyalog yoluyla çözmeliyiz” dedi. Han, Hindistan yönetimine seslenerek, “Buradan sonra ne yapacağımız asıl problemdir. Hint yönetiminin sağduyulu davranması çok önemli. Hint yönetimine soruyorum: Sizin ve bizim elimizdeki silahlar dikkate alındığında, yanlış hesaplamaların altından kalkabilecek durumda mıyız? ” ifadelerini kullandı.

NÜKLEER BRİFİNG

Öte yandan Başbakan İmran Han, Hindistan ile yaşanan gerilimin sürerken Ulusal Komuta Konseyini topladı. Toplantıda iki nükleer güç arasında gerilime yol açan gelişmeler üzerine durum değerlendirmesi yapıldı. Kaynaklar, kuvvet komutanlarının katıldığı toplantıda nükleer cephanelik güvenlik mekanizmaları hakkında Başbakan İmran Han’a brifing verildiğini ve misilleme önlemleri ile stratejisinin ele alındığını bildirdi.

Hindistan helikopteri düştü

Hindistan ve Pakistan arasındaki gerginlik sürerken Cammu Keşmir’de dikkat çekici bir gelişme yaşandı. Bölgede dün sabah saatlerinde Hindistan’a ait MI-17 tipi askeri helikopter düştü. Olayda 6 Hava Kuvvetleri mensubu ve bir sivilin yaşamını yitirdi. NDTV haber kanalı, Pakistan’ın, helikopterin düşmesiyle bağlantısı olmadığını savunduğunu duyurdu. Hintli yetkililer, helikopterin düşme nedenine ilişkin herhangi bir açıklama yapmadı.

Rusya ve Çin’den itidal çağrısı

Kremlin Sözcüsü Dimitriy Peskov, Pakistan ile Hindistan arasında yaşanan gerginlikten ötürü derin endişe duyduklarını belirterek, taraflara itidal çağrısında bulundu. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lu Kang, başkent Pekin’de düzenlediği basın toplantısında, iki ülke arasındaki gerilimi “Hindistan ve Pakistan tarafının, soğukkanlılığı sürdürebilmelerini, diyaloğu teşvik edici önlemler almalarını, Güney Asya’nın uzun süreli barış ve istikrarını sağlamak için orta yolda buluşmalarını ve yapıcı çabalar harcamalarını umuyoruz” sözleriyle değerlendirdi.

Keşmir meselesi nedir?

Pakistan ile Hindistan’ın daha önce savaşmasına neden olan Keşmir sorununun geçmişi 1947’de İngiltere’nin bölgeden çekilmesine dayanıyor. Nüfusunun yüzde 90’ı Müslüman olan Keşmir halkı 1947’de Pakistan’a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi Hindistan ile birleşmeye karar verdi. Karara Müslüman Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan’ın bölgeye asker göndermesi üzerine de taraflar 1947’de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999’da da savaş çıktı. Keşmir’in yüzde 45’i Hindistan’ın, yüzde 35’i Pakistan’ın kontrolünde, bölgenin yüzde 20’sine ise Çin hakim.

Hava sahasını kapattı

Hint savaş uçaklarının artan saldırganlığı karşısında Pakistan, hava sahasını tüm sivil ve kargo uçuşlarına kapatma kararı aldı. Hindistan Havaalanı İdaresi de, Cammu Keşmir bölgesindeki Srinagar, Cammu ve Leh havaalanları ile Haryana ve Pencap eyaletlerinin ortak merkezi Çandigarh, Pencap eyaletindeki Amritsar havaalanlarının tüm sivil uçuşlara kapatıldığını bildirdi. Öte yandan Türk Hava Yolları (THY) da, 27-28 Şubat tarihinde Pakistan’a yapılacak gidiş ve Pakistan’dan İstanbul’a yapılacak dönüş seferlerini iptal etti.

Yangına körükle gitti

Hindistan ile Pakistan arasında yeni bir savaş tehlikesi baş gösterirken, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, yaptığı açıklama ile adeta yangına körükle gitti. İki ülke dışişleri bakanlarıyla görüşen ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun, Hindistan’ın saldırısını “terör karşıtı eylem” şeklinde nitelendirerek destek vermesi dikkat çekti. Trump yönetiminin son dönemde Çin ile yakınlaşan Pakistan’a yönelik tehditkar tutumunun yansıması olduğu görülen açıklama, ABD’nin bölgedeki niyetleri konusunda da soru işaretleri oluşturdu.

Türkiye’den Afganistan vurgusu

Gazetecilere açıklama yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Hindistan ve Pakistan arasında artan gerilime ilişkin, “Gerginlikten endişe duyuyoruz, taraflara sağduyu ve itidal çağrısında bulunuyoruz” dedi. Çavuşoğlu, önceki gün İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Keşmir Temas Grubu Toplantısı’nın Cidde’de gerçekleştiğini hatırlattı. Bu gerginliğe Keşmir probleminin neden olduğunu belirten Çavuşoğlu, Keşmir sorununun yıllardır çözümü dondurulmuş bir ihtilaf olduğunu ve iki ülke arasında gerginliğe yol açtığını söyledi. Çavuşoğlu, taraflar arasındaki gerilimin Afganistan’ı etkilememesi çağrısında da bulundu. Türkiye’nin Afganistan meselesine ilişkin katkılarını hatırlatan Çavuşoğlu, “İki ülke arasındaki gerginliğin Afgan sürecine yansıması olacağı iddialarını değerlendirerek, “Buradaki gerginlik Afganistan’ı da, Afganistan sürecine de bazen etki yapıyor” yorumunda bulundu.