ANALİZ - Fed başkanlığı için Powell öne çıkıyor
- Dünya ekonomisinin en önemli aktörlerinden Fed'in başına kimin geçeceği piyasalarda en çok sorulan soru haline geldi - Trump’ın Fed Başkanı adayını, 3 Kasım’da çıkacağı Asya gezisi öncesinde açıklaması bekleniyor - AA muhabirinin Predictit adlı online bahis sitesinden derlediği verilere göre, Fed Guvernörü Powell'a yüzde 55, mevcut Fed Başkanı Yellen'a yüzde 18 ve Stanford Üniversitesi Ekonomi Profesörü Taylor'a yüzde 15 şans veriliyor - Powell, Yellen ve Taylor'ın profilleri, Başkan Trump’ın tanımıyla "çok önemli seçiminde" kuşkusuz büyük rol oynacak - Trump’ın Fed’in başkan ve başkan yardımcılığı görevlerine aynı anda atama yapabileceğine dair söylentiler de var
WASHINTON (AA) - GÜLBİN YILDIRIM - ABD Başkanı Donald Trump'ın
Fed Guvernörü Jerome Powell'ı bankanın başkanlığına aday
göstereceğine yönelik beklentiler güçleniyor. Fed’in şu anki
Başkanı Janet Yellen ve Stanford Üniversitesi Ekonomi Profesörü
John Taylor, Trump’ın merceğindeki diğer isimler.
Küresel piyasalarda son dönemde en çok sorulan soru, dünya
ekonomisinin en önemli aktörlerinden Fed'in başına kimin geçeceği.
Fed’in para politikası, Amerikan ekonomisi, doların değeri, küresel
sermaye akışları gibi birçok açıdan büyük önem taşıyan bu seçimi,
ABD Başkanı Donald Trump yapacak.
Beyaz Saray, geçtiğimiz günlerde Trump'ın mevcut Fed Başkanı
Janet Yellen, Fed Guvernörü Jerome Powell, Stanford Üniversitesi
Ekonomi Profesörü John Taylor, eski Fed Guvernörü Kevin Warsh ve
Ulusal Ekonomik Konsey Direktörü Gary Cohn olmak üzere beş kişiyi
değerlendirdiğini teyit etmişti.
Buna karşın, Trump hafta sonunda Amerika'nın muhafazakar
televizyon kanalı Fox News’e verdiği mülakatta şu an Powell, Taylor
ve Yellen’i değerlendirdiğini söylemişti.
“Birçok insan Fed başkanlığı adaylarının, Powell ve Taylor olmak
üzere ikiye düştüğünü söylüyor ancak çok beğendiğim Yellen’le de
görüştüm. Onu gerçekten çok beğeniyorum. Dolayısıyla şu an
değerlendirdiğim 3 kişi var” ifadelerini kullanan Trump’ın başkan
adayını, 3 Kasım’da çıkacağı Asya gezisi öncesinde açıklayacağı
tahmin ediliyor.
Powell, Yellen ve Taylor'ın profilleri, Başkan Trump’ın tanımıyla "çok önemli seçiminde" kuşkusuz büyük rol oynacak.
AA muhabirinin Predictit adlı online bahis sitesinden derlediği
verilere göre, Fed Guvernörü Jerome Powell'a şu an yüzde 55 şans
veriliyor. Powell'ı Janet Yellen yüzde 18 ve John Taylor yüzde 15
ile izliyor.
- Powell, Yellen'in devamı olur
Son günlerde Fed başkanlığına en yakın isim olarak görünen
Powell'ı öne çıkaran faktörlerin başında Cumhuriyetçi Parti'yi ve
Donald Trump'ın ekonomi hedeflerini desteklemesi geliyor.
George H.W. Bush döneminde ABD Hazine Bakanlığı'nda görev yapan
Powell’ın finans alanında özel sektör deneyimi de bulunuyor.
Powell, kamu görevlerinden önce uzun süre Dillon, Read & Co ve
Carlyle Group gibi yatırım şirketlerinde çalıştı.
Ayrıca, para politikası açısından Yellen ile aynı çizgide olan
Powell'ın piyasalarda büyük bir dalgalanmaya yol açmayacak olması,
Beyaz Saray’ın kendisini aday göstermek için önemli bir başka
neden.
ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin'in yakından tanıdığı Powell'ı
Trump'a tavsiye ettiği de Amerikan basına yansıyan detaylardan.
Senato’nun onayı konusuna gelince, Powell, eski Başkan Barack Obama
tarafından atandığı için Demokratlardan da destek bulması muhtemel.
Dolayısıyla onaylanması konusunda sorun yaşanması
beklenmiyor.
- Piyasaların gönlü Yellen'den yana
Obama'nın aday göstermesinin ardından Senato'nun onayıyla 2014
yılının ocak ayında görevine başlayan Janet Yellen, Fed'in ilk
kadın başkanı olma özeliğini taşıyor.
Küresel yatırımcılar, politikacılar ve akademisyenler, Fed'in
Yellen döneminde uyguladığı para politikasının başarılı buluyor.
Fed'in Aralık 2015’te kademeli sıkılaştırmaya başladığı günden bu
yana piyasalarda "taper tantrum" tarzı dalgalanmaların yaşanmaması,
ABD ekonomisi rayından çıkmadığı gibi Fed'in ikili hedeflerinden
işsizlik son 16-17 yılın en düşük seviyelerine gerilemesi,
Yellen’in başarısını tasdik eden göstergeler arasında
sıralanıyor.
Bu nedenle, Fed’in başarılı giden para politikasında belirsizlik
istemeyen yatırımcılar, Trump’a "Derenin ortasındayken at
değiştirilmesin" çağrısında bulunuyor. Beyaz Saray da piyasaların
gönlünün Yellen'den yana attığının farkında ve bu durum kendisinin
ikinci kez başkan seçilmesini dahi sağlayabilir.
Buna karşın, finansal regülasyonlar konusundaki görüşlerinin
Trump yönetiminin hedefleriyle tam örtüşmemesi ve bazı
Cumhuriyetçilerin muhalefeti, Yellen'in vedasını da
getirebilir.
Trump yönetimi, Obama döneminde hayata geçirilen finansal
regülasyonların önemli bir kısmını iptal etmek istiyor. Yellen ise
özellikle küçük ve orta ölçekli finansal kurumlarta yönelik
regülasyonların azaltılmasına sıcak baksa da stretejik öneme sahip
büyük bankalara yönelik sermaye zorunluluklarının gevşetilmesine
karşı çıkıyor.
Yellen, yeniden seçilmezse Fed başkanlığına 3 Şubat 2018
tarihinde veda edecek ancak yönetim kurulu üyeliğini 31 Ocak 2024
tarihine kadar sürdürebilir.
Bununla birlikte, Trump'ın Yellen'i ikinci kez atamaması çok nadir
yaşanan bir durum olarak ABD tarihine geçecek.
- Başkan Yardımcısı Pence, Taylor’ı destekliyor
Stanford Üniversitesi Ekonomi Profesörü John Taylor, başkan
adayları arasındaki en şahin isim. Makroekonomi ve para
politikaları üzerine yaptığı çalışmalarla ekonomi literatürüne
önemli katkıları olan Taylor, geliştirdiği para politikası kuramı
(Taylor Kuralı) nedeniyle Fed'in bağımsızlığının daraltılmasını
isteyen bazı Cumhuriyetçilerin gözdesi. ABD basınında çıkan
haberlere göre, Başkan Yardımcısı Mike Pence, Taylor'ı
destekleyenler Cumhuriyetçiler arasında bulunuyor.
Bununla birlikte, Trump’ın düşük faiz oranlarını tercih
etmesinin Taylor için dezavantaj olabileceği tahmin ediliyor.
“Taylor Kuralı”na göre, reel faiz oranı enflasyonun 1,5 katına eşit
olmalı. Bu Fed’in şu anda yüzde 1,25-1,50 aralığındaki faiz
oranının yüzde 4 civarında olması anlamına geliyor.
- Farklı senaryolar da var
Başkan Donald Trump’ın, Fed Başkanı adayını önümüzdeki 10 gün
içinde, muhtemelen Asya gezisine çıkmadan önce 2 - 3 Kasım'da
açıklaması bekleniyor.
Fox mülakatında birkaç farklı senaryoyu gözden geçirdiğini
söyleyen Trump’ın Fed’in başkan ve başkan yardımcılığı görevlerine
aynı anda atama yapabileceğine dair söylentiler de bulunuyor. Bu
söylentilerden biri, Trump’ın Powell’I başkan ve Taylor’ı başkan
yardımcılığına aday göstererek kabinesindeki herkesi mutlu etmeye
çalışacağını iddia ediyor.
Bununla birlikte, Yellen’in ikinci kez başkan seçilmesi,
Powell’ın başkan yardımcılığına atanması ve Taylor’a Yönetim Kurulu
üyeliği verilmesi de mümkün görünüyor.
Fed’in Yönetim Kurulu’nda şu an üç boş koltuk bulunuyor. Fed’in
başkan yardımcılığı ise Stanley Fischer’ın istifasıyla ekim
ortasında boşalmıştı.
- Piyasaların tepkisi ne olur?
Şu anda Fed’in yeni lideri olmaya en yakın isim gibi görünen
Powell’ın resmi olarak seçilmesinin, piyasalarda olumlu
karşılanması bekleniyor. Bunun nedeni, Powell’ın para politikası
açısından Yellen’in devamı olarak algılanması.
Fed Başkanı Yellen’in ikinci kez seçilmesi halinde, piyasalarda
bir rahatlama yaşanması beklenirken, fiyatlamalarda fazla
değişiklik öngörülmüyor.
Öte yandan, Taylor’ın Fed başkanlığına seçilmesi piyasalarda
faiz artırımının hızlanacağı beklentisine neden olabilir. Bu durum,
ilk aşamada dolarda artışa, altın ve hisse senetlerinde düşüşe yol
açabilir. Bununla birlikte, Taylor’ın Senato’dan onay alması kolay
almayacağından belirsizlik fiyatlamaları tersine de
çevirebilir.
Yorumlar