ANALİZ - Avrupa basını Trump şokunu atlatamadı

LONDRA (AA) - Avrupa basını, Cumhuriyetçi aday Donald Trump'ın ABD'nin 45. başkanı seçilmesinin şokunu yaşıyor.

Avrupa basınının Trump'ın seçim zaferiyle ilgili olarak attığı manşetlerde "şok", "deprem", "kargaşa", "korku”, “darbe” ve “tehdit” gibi ifadeler öne çıkarken, bazı gazeteler "kurulu düzene" vurulduğunu düşündükleri darbeyi görsel olarak da birinci sayfalarına taşıdılar.

İngiliz basınında Trump’ın seçilmesine en sert tepkiyi Daily Mirror gazetesi verdi. Gazete, birinci sayfasında ABD’nin simgelerinden Özgürlük Anıtı’nın elleri ile yüzünü kapatarak "Ne yaptı bunlar?" diye sorduğu bir çizime yer verdi. Bütün sayfayı kaplayan çizimde, ABD'nin üzerinde kara bulutların toplanışı da resmedildi.

Liberal sol eğilimli haftalık siyaset dergisi Newstatesman bugün piyasaya çıkan sayısının kapağında nükleer patlamanının ardından dumanlar içinden çıkan Trump profiline yer vererek, "Trump kıyameti" başlığını kullandı.

İngiliz The Times gazetesi "Yeni Dünya: Donald Trump dünyanın dört yanına şok dalgaları yolladı" manşetiyle çıkarken, ABD seçmeninin tercihinin bütün Batının siyasi kurulu düzenine darbe vurduğunu yazdı.

The Telegraph köşe yazarı Juliet Samuel, Trump’ın NATO konsundaki olumsuz görüşlerine dikkat çekerek, Avrupa’nın kendi savunması üstlenmek zorunda kalabileceğini vurguladı.

Avrupa’nın 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana savunmasını ABD’ye dayandırdığını belirten Samuel, "Yükselen jeopolitik tehditler karşısında Avrupa kendi savunmasını ciddiye almaya başlamak zorunda." ifadelerini kullandı.

"Avrupalı lideler Trump’ı tebrik ederken, gerginliklerini gizleyemiyor" başlıklı bir habere yer veren The Guardian gazetesi, Avrupa ülkelerinin dışişleri bakanlarının pazar günü Trump’ın seçilmesinin getirebileceği sonuçları değerlendirmek üzere toplanacağına dikkat çekti.

- Sol için dersler

Gazetenin köşe yazarlarından Owen Jones ise Trump’ın galibiyetinin “popülist sağın” zaferi anlamına geldiğini belirterek, "Sol da acilen yeni bir popülizme ihtiyaç duyuyor. Eğer bunu başaramazsak, neyin olacağı ortada." görüşünü dile getirdi. Trump’ın seçim galibiyetini "Batı’nın başına gelen en büyük felaketlerden biri" olarak nitelendiren Jones, "Bu sağ popülizm artık bir ‘kısa bir mola’ denilerek görmezden gelinemez." değerlendirmesini yaptı.

The Independent yazarı Liam Young da Trump’ın ABD’deki başarısının Avrupa aşırı sağının temsilcileri olarak Fransa’da Marine Le Pen’in, Macaristan’da Viktor Orban’ın, Yunanistan’da Altın Şafak Partisinin ve Hollanda’da Özgürlük Partisinin pozisyonlarından ayrı ele alınmaması gerektiğini vurguladı.

Avrupa aşırı sağının Trump’ın zaferi karşısında sergilediği coşkuya dikkat çeken Young, "Özgürlükçü solun korkması lazım. Artık kulaklarımızı tıkamamız ve insanların bizim daha iyi bir gelecek vizyonumuza inanmasını ummamız çıkar yol değil." görüşünü ifade etti.

Young, Trump’ın kurulu düzeni eleştirerek başarı kazandığına dikkat çekerek, bunun İngiltere örneğinde İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn tarafından sol bir perspektifle yapıldığına işaret etti.

Young "Salı günü ortaya çıkan beklenmedik seçim sonucundan öğreneceğimiz birşey varsa, o da Corbyn’in İngiltere’de bir seçim kazanabileceğidir." değerlendirmesini yaptı.

- Almanya

Alman basınınında yer alan haber ve yorumlarda Trump'ın seçilmesiyle Avrupalıların endişe ve belirsizlik düşüncesine kapıldığı yaygın şekilde yer aldı.


Der Tagesspiegel gazetesi "Korkmalı mıyız?" başlığını kullandığı haberinde, "Avrupalılar olarak korkmamıza gerek yok ancak çok sabırlı ve çok güçlü sinirlere sahip olmalıyız." ifadelerine yer verdi. Gazete ABD’de birçok seçmenin bir “şaka” yapıldığı hissine kapıldığına da işaret etti.

Die Zeit gazetesi ilk sayfasını tamamen Trump'ın seçilmesine ayırarak, "Aman Tanrım" başlığını kullandı. Gazetenin birinci sayfasında ABD bayrağına sarılmış Özgürlük Anıtı fotoğrafına yer verdi.


Trump için "Fantezilerin efendisi" ifadesini kullanan gazete, yeni dönemde ABD'nin NATO ve AB ile ilişkilerinin alması muhtemel şekle geniş yer ayırdı.

Die Welt gazetesi Trump'ı zafer yumruğu ile gösteren bir fotoğrafına yer vererek "Artık her şey mümkün" başlığını kullandı.
Gazete haberinde İngiltere'nin AB'den çıkmayacağının beklendiğini ama AB'den ayrılık kararının çıktığını, Rusya'nın Kırım'ı ilhak etmesinin mümkün olmadığının düşünüldüğünü ancak aksinin gerçekleştiğini hatırlatarak, son olarak da Trump'ın seçilmesinin imkansız olduğu şeklindeki görüşün de yıkıldığını vurguladı. 


"Trump'ın zaferi Avrupa'yı karıştırdı" başlığını kullanan Süddeutche Zeitung da, yeni başkanın neleri planladığını kimsenin bilmediğine dikkat çekti.

"Batı'nın öldüğü gece" manşetini atan B.Z gazetesi, ABD ve onun yeni başkanı Donald Trump'ın artık dünyayı koruyan güç olmak istemediğine işaret etti. Gazete, "Bir devrin artık sona erdiğini" yazdı. 


İyimser bir yaklaşımı benimseyen Bild gazetesi ise Angela Merkel'in sığınmacı krizinde kullandığı "Bunun üstesinden hep beraber geleceğiz" sloganına atıfta bulunarak, "Bunu da başaracağız” manşetini attı. Gazete, ABD ile Almanya ilişkileri için endişe edilmemesi gerektiğini savundu.


- Fransa

Trump’ın zaferiyle ilgili en sert manşetlerden birini atan Fransız Liberation gazetesi, "Amerikan sapığı" başlığını kullandı. Aynı isimdeki ABD yapımı filme atıf yapan gazete, filmin emlak zengini kahramanı ile Trump arasındaki benzerliklere dikkat çekti.

Le Figaro gazetesi de Trump’la ilgili manşetinde "Büyük Kargaşa" başlığını kullandı. Gazete internet sitesinde de Trumpla ilgili olarak “Palyaçoluktan başkanlığa” başlıklı bir analize yer verildi. Analizde, birçok kesimin eleştirdiği ve alay konusu haline getirdiği Trump’ın başarılı bir stratejiyle aleyhindeki bütün kampanyaları tersine çevirerek büyük bir zafer kazandığına işaret edildi.



Ouest-France gazetesi Trump’ın seçim zaferiyle ilgili yayınını bugün de "Trump depremi" manşetiyle sürdürdü. Gazete, Trump’ın başkan seçilmesinin İngiltere’nin Avrupa Birliğinden ayrılma kararı sonrası yaşanan en büyük şok olduğunu vurguladı.

- İtalya

İtalya'daki ana akım gazeteler nispeten olumlu bir yaklaşımla Trump'ın zaferini okuyucularına aktardı.

La Repubblica, tam sayfa "Dünya değişti" ve "Trump’ın Amerikası" başlıklarını atarken, Corriere della Sera, Trump’ın sözüne atfen “Herkes için başkan” başlığını kullandı.

La Stampa “Trump Devrimi” manşetiyle çıkarken, Il Fatto Quotidiano gazetesi tam sayfa olarak Trump’ı Amerikan bayrağı arkasına saklanmış gösteren bir fotoğrafını kullanarak "Sürpriz" başlığını attı.

Ülkede komünistlerin gazetesi olarak bilinen Il Manifesto da Fransız Liberation gazetesi gibi "Amerikan Sapığı" başlığıyla aynı isimdeki filme gönderme yaptı.


Aşırı sağa yakın Libero gazetesi ise "Trump, bizden biri" manşetini atarak memnuniyetini dile getirdi. Gazete, manşet altı yazısında ise Trump’ın zaferinin cebini düşünenlerin zaferi olduğunu vurguladı.