Altında karaborsa devri bitiyor

Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürü Sadettin Parmaksız, 1 gram ve yarım gram Darphane altını üretmeye başladıklarını, kuyumcuların siparişlerini beklediklerini bildirdi.
AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Parmaksız, 2012-2013'te altında fiyatın ve Cumhuriyet altınına olan talebin yükselmesiyle vatandaşın gramajı daha düşük olan ürünlere ilgisinin artması sonucu "yarım çeyrek", "gram altın" ve "yarım gram" gibi muhtelif isimler adı altında yeni altın çeşitlerinin piyasaya çıktığını hatırlattı.

Piyasada bu ad altında çıkan altınların ayarı ve ağırlığında problemler olabileceğini düşündüklerini ifade eden Parmaksız, Darphane'nin bütün altınlarının binde 2'lik ayar toleransı ile üretildiğine işaret ederek, "Ayar, 1 kilogramın içinde bulunan saf altın cevheri miktarıdır. 22 ayardan bahsediliyorsa 1 kilogramda 916,66 gram saf altın vardır. Darphane altınları 22 ayar, 916,66, tolerans aralığı ise bunun binde 2 fazlası ya da eksiğidir." diye konuştu.

Muhtelif üreticiler tarafından piyasaya verilen ürünlerin ayar toleransını bilmediklerini, vatandaşın da bunu bilemeyeceğini ve test etme imkanı olmadığını belirten Parmaksız, altında fiyatı belirleyen unsurun ayar ve ağırlığı olduğunu, belirtilen tolerans dışında piyasaya altın sürülmesi halinde o altının fiyatında şüpheli bir durumun söz konusu olacağını vurguladı.

Parmaksız, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Darphane olarak dedik ki; vatandaşlarımız ayarı ve ağırlığı standart bir ürüne, gerçek değeri üzerinden altına sahip olsun diye 1 gram ve yarım gram Darphane altını üretmeye başladık. Kuyumcuların Darphane 1 gram ve yarım gram altın siparişlerini bekliyoruz. Vatandaşın, gram altın almak istediği zaman kuyumculara Darphane gram altını olup olmadığını sorması gerek. Aynı Cumhuriyet altınında olduğu gibi, Darphane altınlarının da standartları belirlendi, patentleri alındı, takı olarak ya da hediye amacıyla kullanılabilecek bir ürün elde edildi."

"Gelen talepleri aynı gün karşılıyoruz"

Sadettin Parmaksız, Darphane'nin daha önce Cumhuriyet altını siparişlerini salı günleri alıp perşembe günü teslim ettiğini, gelen talepleri Kasım 2015'ten bu yana aynı gün karşılayabildiklerini, şimdiye kadar ertesi güne bıraktıkları talep olmadığını söyledi.
Parmaksız, külçe altın getirip yerine Cumhuriyet altını almak isteyen birinin bu işlemini en fazla 15-20 dakikada gerçekleştirebildiğini, geçen sürenin de büyük bir bölümünün gelen altının kontrolü için kullanıldığını ifade etti.

Basında, talepteki artışın işçilik ücretlerini yükselttiğine yönelik haberler çıktığını anımsatan Parmaksız, piyasaya hafta içi her gün altın vermeye başlamalarının bir sebebinin de bu tür haberler olduğunu vurguladı.

"Darphane hiç bir zaman işçilik ücretlerini değiştirmez, sabittir"


Sadettin Parmaksız, Darphane'nin Cumhuriyet altını üretiminden aldığı işçilik miktarının 20 yıldan beri hiç değişmediğini belirterek, şunları kaydetti:
"Biz 1 külçe altından çeyrek altın talep edildiğinde 610 tane çeyrek altın veriyoruz. Bu çeyrek altınları yapmak için aldığımız fire ve işçilik miktarı da yaklaşık 14 gram has altın. Bu hiç değişmiyor. Bu rakam kuyumcu getirse de böyle, vatandaş getirse de böyle. Darphane'nin üretim miktarından dolayı işçiliğini artırdığına yönelik söylemler tamamen yanlıştır. Darphane hiç bir zaman işçilik ücretlerini değiştirmez, sabittir."
Cumhuriyet altınını vatandaşa ulaştıran kuyumcuların ülkenin her kentinde olduğunu, bu kuyumcuların Cumhuriyet altını üretimini yaptırabilmeleri için İstanbul'a gelmeleri gerektiğini belirten Parmaksız, gerçek ya da tüzel kişilerin Borsa İstanbul'a kayıtlı olan rafineriden alınmış bir külçe altını getirip karşılığında Cumhuriyet altını aldığını hatırlattı.

 "Karaborsa oluşması ve suni fiyat artışlarının önüne geçildi"

Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürü Parmaksız, kuyumcunun Darphane'ye gelmesi, Cumhuriyet altınını almak için perşembe gününe kadar ya da daha fazla beklemesinin özellikle İstanbul dışından gelenler için zahmetli, maliyetli ve zaman kaybına neden olduğunu, bundan dolayı Anadolu'daki kuyumcuların İstanbul'daki bazı kişileri kendilerine aracı kılarak Cumhuriyet altınlarını onlar üzerinden aldığını anlattı.

Parmaksız, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Darphane'ye gelecek Cumhuriyet altını sipariş miktarı ve bu siparişin Cumhuriyet altını çeşidine göre dağılımı belli olmadığından, Darphane tarafından da önceden doğru bir planlama yapılması mümkün değildir. Buna ilave olarak fiziki kapasitenin üzerinde sipariş gelmesi durumunda Cumhuriyet altını talebinin karşılanmasında gecikmeler olmaktaydı. Böyle durumlarda ise bazı kuyumcular daha önce aldıkları Cumhuriyet altınlarını normal fiyatların üzerinde, çok yüksek fiyatlarla diğer kuyumculara vermekte, dolayısıyla vatandaşın Cumhuriyet altını için ödediği fiyat da yükselmekteydi. Başka bir ifadeyle, bir anda Darphane'ye 1,5-2 ton külçe altın verip muhtelif Cumhuriyet altını talep edildiğinde eldeki stokları da kullansanız 2 gün içinde vermeniz mümkün olmuyor ve karaborsa oluşuyordu. Artık bunlar tamamen ortadan kalktı. Başka bir ifadeyle, zaman zaman suni olarak oluşturulan kıtlıktan para kazanma devri kapandı. Bugün bunların hepsi ortadan kaldırıldı.

Artık her gün sipariş alınıyor, alınan siparişler anında alınış sırasıyla karşılanıyor. Böylelikle daha sağlıklı üretim programı yapılabilmekte, dolayısıyla talep dalgalanmalarından kaynaklanan ilave çalışmaya ya da ikinci vardiyaya ihtiyaç duyulmamakta, ilave işçilik maliyetine de katlanılmamaktadır. Ayrıca, piyasaya her gün Cumhuriyet altını verilebildiğinden karaborsa oluşmasının ve suni fiyat artışlarının önüne geçilmiş oldu. Diğer taraftan kuyumcular açısından da Darphane ve Cumhuriyet altınına erişim kolaylaştırıldı."