Akdeniz'de sular Ocak ayında daha da ısınacak

Libya ile Kasım ayı sonunda imzalanan  Deniz Yetki Alanları Mutabakatı, Akdeniz’de dengeleri tamamen değiştirdi. Bölgedeki hareketliliğe ivme kazandıran anlaşmanın ardından karşı taraflarda kılıçlarını kuşanmaya başladı. Türkiye’nin uluslararası hukuktan doğan haklarını korumak ve bölgedeki enerji kaynaklarının hakça paylaşması amacıyla başlattığı, siyasi, diplomatik ve askeri girişimler sonucu, bölgede Türkiye’ye karşı, İsrail, Mısır, Güney Kıbrıs ve Yunanistan tarafından kurulmak istenen denklem bozuldu. Türkiye’nin pro-aktif stratejisi sonucu Akdeniz’e kıyıdaş ülkeler ve bölgede çıkarları olduğunu iddia eden ABD ve Rusya gibi ülkeler 2020’de hesaplarını yeni baştan yapmak zorunda kaldı. Ocak ayında, bölgeye ilişkin ikili ve çoklu diplomasi trafiğine ilişkin ajanda da bunu göstermekte. Özellikle Ocak ayının ilk haftası, 1-8 Ocak tarihleri arasındaki diplomasi takvimi bölgedeki hareketliliğin fotoğrafını ortaya koyuyor. Bölge ülkelerinin birbirleriyle ve diğer ülkelerle yapacağı görüşmelerde Türkiye’nin atacağı adımların denklemi bir kez daha değiştirmeye namzet olduğu ortaya çıkıyor. Buna karşı Yunanistan’ın başını çektiği grubun da yeni şartlara göre kirli hesaplar peşinde olduğu görülmekte.

DOĞMADAN ÖLEN EASTMED İMZASI

Ocak ayında Akdeniz jeopolitiğini ve jeoekonomisini ilgilendiren ilk adım, Yunanistan, İsrail ve Güney Kıbrıs üçlüsünden gelecek. 2 Ocak günü Atina’da EastMed doğal gaz petrol boru hattının imza töreni için İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi lideri Nikos Anastasiadis bir araya gelecek. Türkiye-Libya’nın deniz yetki alanı belirlemesinden hemen sonra imza kararı alınan proje şimdiden ölü doğdu. Bir bölümü Girit’ten geçmesi planlanan projenin realize olması ancak Türkiye’nin oluruyla mümkün. Öte yandan projeye katılması planlanan dördüncü ülke İtalya da, bölgede değişen dengeler sonucu, şimdiden yan çizmeye başladı.

KAHİRE’DE FRANSIZ OYUNU

Atina’daki imza töreninden iki gün sonra, Kahire’de başka bir Akdeniz çerçeveli zirve düzenlenecek. Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias tarafıdnan hafta başında açıklaması yapılan zirveye bir Batı Akdeniz ve bölgenin eski sömürgecisi Fransa başta olmak üzere Mısır, Yunanistan ve Güney Kıbrıs’ın katılacak. 4 veya 5 Ocak günü Kahire’de yapılacak zirvenin Fransa’nın dahil edilmesi, Türkiye’nin bölgedeki haklarını gasp etme girişiminde şer cephesinin yeni hamlesi olduğu görülüyor. Hatırlanacağı üzere Kıbrıs adası açıklarında sondaj çalışması yapmak isteyen Fransız Total firması, Türkiye’nin tepkisi üzerine bölgeden çekilmişti.

MİÇOTAKİS TRUMP’IN KAPISINDA

2019 yılında ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Yunanistan’ı bütüncül bir şekilde askeri üs konumuna çevirme stratejisi yürütmekte. ABD Kongresi de Türkiye karşıtı tutumunu Yunanistan ve Güney Kıbrıs’a verdiği destekle göstermekte. Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis ABD Başkanı Donald Trump ile 7 Ocak günü Beyaz Saray’da bir araya gelecek. Miçotakis’in ziyaretinde gündemin Akdeniz olacağına kesin gözüyle bakılmakta. Miçotakis’in Washington’un olası desteği karşısında hangi ödünleri vereceği ise merak konusu.

Yeni yılın ilk haftasında son sözü ise Türkiye söyleyecek. Türkiye’nin Kasım ayında Libya ile başlattığı yeni dönemi perçinleyecek adımlar 7-8 Ocak tarihlerinde atılacak. 8 Ocak’ta, Türk askerinin Libya’ya intikal etmesinin önünü açacak tezkerenin Meclis’e geleceği bizzat Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklandı. Yine, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de TürkAkım doğal gaz boru hattının resmi açılış töreni için aynı gün İstanbul’a gelecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Putin arasındaki görüşmede Akdeniz ve Libya konuları gündemin başında gelecek. Kısaca son söz Türkiye’de söylenecek.