9. AVM Yatırımları Konferansı

İSTANBUL (AA) - Turizm Restaurant Yatırımcıları ve İşletmecileri Derneği (TURYİD) Yönetim Kurulu Başkanı Kaya Demirer, Türkiye'nin turizmde 2023 için 50 milyon turist, 50 milyar dolar gelir hedefinin bulunduğunu belirterek, Türkiye'nin turistlerden elde ettiği kişi başı gelirin 700-750 dolar olduğunu, bu rakamın gastronomiyle bin 200-bin 300 dolara çıkartılabileceğini söyledi.

Alışveriş Merkezi ve Yatırımcıları Derneği (AYD) tarafından, perakende alanında eğitim ve danışmanlık hizmeti veren Soysal iş birliğiyle düzenlenen 9. AVM Yatırımları Konferansı kapsamında "Başkanlar Oturumu: Perakendenin Bugünü ve Gelecek Tasarımı" başlıklı panel düzenlendi.

Panelde konuşan Demirer, yeme-içme sektörünün istihdamı olumlu etkilediğini belirterek, ev dışı yeme-içme tutarının toplam Türkiye hacminin 20 milyar dolar olduğunu söyledi.

Türkiye'deki ev dışı yeme-içme tutarının ülkenin rakipleri olan İtalya, Fransa, İspanya'nın 6'da biri olduğunu dile getiren Demirer, bu ülkelerdeki tutarların 120 milyar dolar civarında olduğunu bildirdi.

Demirer, "Biz 20 milyar doları 120 bin işletme ile, onlar 120 milyar doları 250 milyar dolar ile yapıyor." dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 2002'den beri turizmde bir hedef koyduğunu ve 2023 ülke hedefinin "50 milyon turist, 50 milyar dolar gelir" olduğunu dile getiren Demirer, "Biz bu hedefi eksik buluyoruz. Bugünlerde doların da yükselmesiyle kişi başı turist geliri 700-750 dolara düştü Türkiye'nin. Gastronomiyle birlikte biz bu rakamı bin 200-bin 300 dolara hatta bin 500 dolara çekmeliyiz, çekebiliriz." diye konuştu.

İspanya'nın 20 sene önce sadece denizi, kumu ve güneşi ile öne çıktığını anımsatan Demirer, iyi bir strateji ve hükümet desteği ile Türkiye'yi gastronomi alanında öne çıkarabileceklerini vurguladı.

Demirer, Dubai dirhemi ile TL'nin aynı değere sahip olduğunu kaydederek, "Buna rağmen ülkemizde 100 TL olan bir yemek Dubai'de 100 dolar. Yani 300-350 dirhem. Aslında fırsat çok." ifadesini kullandı.

- "AVM yatırımcıları müşterisini düşünmeli"

Alışveriş Merkezi ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Yönetim Kurulu Başkanı Hulusi Belgü, AVM'lerdeki kira konusunun sürekli gündeme getirildiğini belirterek, burada yapılan yatırımın kiraya verildiğini, AVM sahiplerinin ev sahibi gibi düşünülmesi gerektiğini söyledi.

AVM'lerde mağazaların kiraya verilmesinin hesap kitapla yapıldığını, ortak giderlerden gelir hedeflenmediğini dile getiren Belgü, "AVM sayısı Türkiye'de organize perakendenin büyümesiyle doğru orantılı. Biz, iç içe olmak zorundayız. Kuralları, her şeyi beraberce tartışarak konuşabiliriz. Devleti bu işlerin içine çok fazla sokmamak gerekiyor. Hepimiz arkadaşız." dedi.

Belgü, bu konuları rahatlıkla aralarında konuşabileceklerini kaydederek, verimliliği artırmak gibi konuların daha öncelikli konuşulması gerektiğini bildirdi.

Hulusi Belgü, "Perakendecinin her zaman yanında olmak zorundayız. Müşterisine destek olmayan, onu dinlemeyen, onun problemlerini çözmeyen AVM yatırımcısı doğru düşünemiyordur. Sorunları hep beraber çözmeliyiz. Bunu yaparken de başka problemleri çözmeliyiz." ifadelerini kullandı.

Taklit ve sahte ürünlerin Türkiye'de çokca satıldığına ilişkin bir yorum üzerine Belgü, bu ürünlerin AVM'lerde satılmaması için ciddi çalışmalar yaptıklarını bildirdi.

Belgü, taklit markaları AVM'lere sokmamaya çalıştıklarını, AVM'lerin hedefinin kalitelerini bir tık üste taşımak olduğunu sözlerine ekledi.

- "Kaçak üretimin önüne geçilirse 90 bin ek istihdam sağlanır"

Tescilli Markalar Derneği (TMD) Yönetim Kurulu Başkanı Hülya Aslantaş, sahte, kaçak ve taklit ürünlerin 20 milyar dolarlarla ifade edilen bir boyuta geldiğini belirterek, internetin yaygınlaşmasıyla bu ürünlerin satışının rahatlıkla yapılabildiğini anlattı.

Sahte ve taklit üretimin organize perakendeye ciddi tehdit oluşturduğunu dile getiren Aslantaş, şu ifadeleri kullandı:

"Yapılan bir araştırmaya göre kayıp ve kaçak tamamen kontrol altına alınabilirse 90 bin yeni istihdam yaratılacak. Bu durum Türkiye'nin imajı için de kötü. Türkiye, taklit ve sahte ürünlerin satıldığı ülkeler arasında Çin'den sonra ikinci sırada. Kayıt dışı ekonomi haksızlığa da neden oluyor. Devletin gelir kaybı da var. Umuyorum ki kayıt dışı ekonomiye, sahte ve taklit ürünlere karşı dernekler olarak birlikte hareket ederiz."

Aslantaş, taklit ve sahte ürünlerle mücadelede caydırıcı cezaların getirilmesi talebinde bulundu.

- "Zor dönemden nasıl çıkacağımıza odaklanmalıyız"

Kategori Mağazacılığı Derneği (KMD) Yönetim Kurulu Başkanı Tekin Acar, yıllık toplamda 70 milyar ciro üreten bir dernek olduklarını belirterek, derneğin eğitim faaliyetlerinden bahsetti.

Perakendenin yoğun stresli ve sıkıntılı bir dönem içerisinde olduğunu dile getiren Acar, bunun birçok sebebinin olduğunu söyledi.

Acar, "Fakat bu zorlukları aşacak olan, çözüm üretecek bizleriz. Bu işin tarafları var. AVM'ler, perakendeciler, kamu... Hep birlikte buradan nasıl çıkacağımıza odaklanmamız gerek. Yoksa sıkıntıların boyutu ile ilgili rakam vermek kolay. Zor bir dönemden geçiyoruz. Belirsizlik ortamı var. Ne zaman biteceği öngörülemeyen bir süreç içerisindeyiz." dedi.

- "AVM kiraları gerçek noktaya getirilmeli"

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Öncel, 1 Ocak 2012'de 1,88 TL olan dolar kurunun bugün 3,60'ın üzerinde olduğunu, 5 yılda doların ikiye katlandığını söyledi.

Türkiye'nin bir yıl içinde 200 milyar dolar borç ödemek zorunda olduğunu dile getiren Öncel, bu durumun kırılganlık getirebileceğini, BMD'nin üyelerinin yüzde 70'inin de bu kırılgan grup arasında yer aldığını söyledi.

Öncel, "Bu kırılgan yüzde 70'i, AVM yöneticileri göz önünde bulundurmalı, onların kırılganlıklarını baz alarak yaklaşımlarını olumludan daha olumluya döndürmeli." dedi.

Son 1-1,5 yılda bütün gayrimenkullerde fiyat eğrisinin düştüğünü, fiyat artışının durduğunu dile getiren Öncel, AVM'lerdeki kira rakamlarının gerçek noktaya getirilmesi gerektiğini vurguladı.

Öncel, bazı AVM yöneticilerinin kira konusundaki taleplerini olumlu karşıladığını kaydederek, diğerlerinin de harekete geçmesi gerektiğini sözlerine ekledi.