Sıcak havalarda son durum: Asfalt eriyor!
Türkiye genelinde bu hafta ortasından itibaren etkili olmaya başlayan kavurucu sıcakla bazı kentlerde asfalt erimesine neden oldu. Birçok kentte gün ortası sıcaklıklar 50 dereceye yaklaştı.
Sonhaberler | Haber Merkezi
Hava sıcaklıklarının bir anda arttığı Türkiye genelinde Afrika sıcaklıkları yaşanıyor. Birçok ilde hava sıcaklıkları 40 derecenin üzerinde seyrediyor. Bazı şehirlerde halk tamamen evlerine kapanırken, deniz kenarındaki şehirlerde ise halk plajlara akın etti. Muğla’nın Fethiye ilçesinde 40 derece ölçülen hava sıcaklığı öğle saatlerinden itibaren 43 dereceye ulaştı. Sıcak hava Yanıklar Mahallesi’nden yeşil vadiye ulaşımı sağlayan 6 kilometrelik yolda asfaltın erimesine neden oldu. Yolun büyük bölümünde eriyen asfalt, araçlarıyla yeşil vadiye ziyarete gelen vatandaşlara zor anlar yaşattı. Otomobil sürücüleri araçlarına zift bulaştırmamak için yolun mıcırlı bölümünü kullanmaya çalıştı. Yoldan kalkan zift ise yürüyenlerin terlik ve ayakkabılarına yapıştı. Sıcaktan bunalıp serinlemek için Yeşil Vadiye gitmek isteyen Atilla Karademir; "Havalar çok sıcak serinlemek için soğuk su kenarına gidiyoruz. Şehir merkezinde sıcaktan durulmuyor. Asfalt erimiş araçlar taş atıyor" dedi.
Aşırı sıcaktan erimiş asfalt yolda kaza yapmamak için yavaş yavaş gittiklerini ifade eden Adem Önal; "Hava çok sıcak. Asfaltlar erimiş, yollar perişan halde. Bir kaza yaşanmaması için yavaş yavaş gidiyoruz. Havalar sıcak olduğu için soğuk suya geldik. Fethiye bir haftadır aşırı sıcak bu sıcaktan kurtulmak için yeşil vadiye gidiyoruz. Bende her hafta geliyorum buraya sıcaktan asfaltlar eriyor. Bu eriyen asfalta vatandaşlar bazen sıkıtılar yaşıyor. Sürekli kullanılan olduğu için kaza riskleri artıyor" diye konuştu.
AYDIN'DA 45 DERECE
Termometrelerin 45 dereceye kadar çıktığı Aydın'da, vatandaşlar dışarıya çıkmamayı tercih ederken, Kuşadası ve Didim ilçelerindeki sahillerde ise yoğunluk oluştu. Kuzey Afrika üzerinden gelen sıcak hava dalgasının etkili olduğu illerden Aydın'da kent merkezinde, termometreler 45 dereceyi gördü. Aşırı nem ve sıcak dolayısıyla vatandaşların önemli bölümü dışarıya çıkmamayı tercih etti. Öğle saatlerinde sokakların boşaldığı gözlenirken dışarıda bulunan vatandaşlar ise parklar ve gölgelik alanlarda vakit geçirmeyi tercih etti.
Gölgede serinlemeye çalışan vatandaşlardan 50 yaşındaki Nazmi Altınel, hayatında ilk kez böyle bir sıcak gördüğünü belirterek, "Adeta yanıyoruz. Şu an meydanlar bomboş. İşi olmayan kimse dışarıya çıkmasın." dedi. 57 yaşındaki Hatice Ahat ise sıcaktan çok nemden etkilendiğini, yürümekte zorluk çektiğini ifade etti.
Deniz suyu sıcaklığının 25 derece ölçüldüğü Kuşadası ve Didim ilçelerinde de vatandaşlar sahillere akın etti. Tatil yapan yerli ve yabancı turistlerin bazıları, Kadınlar Denizi, Kuştur, Karaova ve Sevgi plajlarında yüzmeyi tercih ederken bazıları ise su parklarında eğlenmeyi tercih etti. Endemik bitki türleri, doğal güzellikleri ve koylarıyla ünlü Dilek Yarımadası - Büyük Menderes Deltası Milli Parkı da vatandaşların tercihleri arasında yer aldı.
TARIM İŞÇİLERİ SICAKTA DA ÇALIŞTI
Nazilli ilçesinde tarım işçileri, sıcak havaya rağmen pamuk ve çilek tarlalarında çalışmaya devam etti. Menderes Ovası’ndaki tarlalarda çalışan kadınlardan 47 yaşındaki Cennet Apar, sıcağa rağmen ekmek parası için çilek toplamaya mecbur olduğunu belirterek, "Bitiş saatinin gelmesi için dua ediyoruz. Ekmek parası için çalışıyoruz hepimiz. Bu havada çalışmak çok zor. Eve gidince kendimizden geçiyoruz” dedi. Pamuk tarlasında çalışan kadınlardan Halime Zeray ise "Saat 04.30’da başladık, 12.30'a kadar çalışıyoruz. Fakat havalar çok sıcak. Eğildiğimiz zaman sanki beynimiz de yanıyor. Maddi sıkıntılardan dolayı bu sıcaklara katlanmak zorundayız." ifadelerini kullandı.
ŞANLIURFA'DA KİMSE DIŞARI ÇIKMIYOR
Şanlıurfa’da etkisini sürdürmeye devam eden ve 45 dereceyi bulan sıcak hava nedeniyle vatandaşlar gündüz dışarı çıkamıyor. Libya üzerinden gelen sıcak hava dalgası kentte hayatı durma noktasına getirdi. Gölgede 45 derece olarak ölçülen hava sıcaklığı nedeniyle halk gündüz dışarı çıkamıyor. Havanın akşam saatlerinden sonra serinlemesi ile halk parkalara akın ederek, serinlemeye çalışıyor. Hava sıcaklığından olumsuz olarak etkilendiklerini ifade eden Murat Soylu, “Gündüzleri hava sıcaklığından etkilendiğimiz için parklara gelip serinlemeye çalışıyoruz. İnşallah bu sıcak hava dalgası bölgeyi terk eder de bir nebze rahatlarız” dedi.
BURSA'DA VATANDAŞLAR SERİN YERLERE AKIN ETTİ
Bursa şehir merkezinde termometreler 40 dereceyi gösterince, vatandaşlar serinlemek için Uludağ’ın eteklerindeki meşhur Saitabat Şelalesi’ne akın etti. Hava sıcaklıklarının artmasıyla serinlemek için yer arayan vatandaşlar, Saitabat Şelalesi’nde soluğu aldı. Yaz aylarında ziyaretçi akınına uğrayan Kestel ilçesindeki Saitabat Şelalesi, bunalanların serinleme adresi oldu. Hava sıcaklığı Bursa’da mevsim normallerinin üzerine çıktı. 40 dereceye ulaşan hava sıcaklığıyla birlikte vatandaşlar serinlemek için dağa ve yaylalara koştu. Uludağ’dan buz gibi akan kar sularıyla beslenen Saitabat Şelalesi, yerli ve yabancı turistlerin gözde mekanı oldu.
Vatandaşlar, buz gibi suya girip şelalenin altında yüzerek serinleme fırsatı buldu. Gördükleri manzara karşısında hayretlerini gizleyemeyen vatandaşlar, bol bol fotoğraf çektirmeyi de ihmal etmedi. Şelalede izdihama sebep olan vatandaşlar, "Havaların sıcak olması üzerine kendimizi buraya zor attık. Su buz gibi. Serinlemenin keyfine vardık. Havaların sıcak olmasından dolayı şelalenin başında büyük bir kalabalık var" diye konuştu.
SICAK HAVADA GIDA ZEHİRLENMELERİNE DİKKAT
Uzmanlar, sıcak havalarda gıda zehirlenmelerine dikkat çekti. Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Gıda Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Tayar, yaz aylarında enfeksiyon hastalıklarının büyük bir kısmını gıda zehirlenmelerinin oluşturduğunu açıkladı. Mustafa Tayar, “Mikroorganizmalar gerekli rutubet, besin, sıcaklık ve zaman şartları oluştuğunda hızla üreyebilir. Ne kadar çok mikroorganizma varsa, enfeksiyon ve hastalık riski de o kadar yüksek olur. Ancak buradan sadece yaz aylarında arttığı düşünülerek diğer mevsimlerde gıda zehirlenmelerinin olmayacağı sonucunu çıkaramayız. Genellikle hafif seyirli ve kısa süreli hastalıklar olmalarına rağmen, zehirlenmeye sebep olan gıda ve kişiye özgü bazı faktörler, zehirlenmenin sebep olduğu hastalığın daha ağır seyretmesine hatta ölümcül olmasına sebebiyet verebilir. Gıda zehirlenmesine herkes yakalanabilir. Ancak bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler, hamileler, bebekler, çocuklar ve yaşlılar daha hassastır” diye konuştu.
Gıda zehirlenmelerine karşı çok sayıda tedbirin bulunduğunu vurgulayan Prof. Mustafa Tayar, gıda zehirlenmesi belirtileri gösteren birinin başkaları için yiyecek hazırlamaması gerektiği uyarısında bulundu. Tayar, “Tuvaleti kullandıktan, çocukların bezini değiştirdikten sonra ve yemekten veya yiyecek hazırlamadan önce ellerinizi sabun ve akar su ile en az 15 saniye iyice yıkayın ve temiz bir havlu ile kurulayın. Her türlü gıda maddesini satın alırken etiket bilgisini okuyun, üretim, son kullanma tarihi ve saklama koşullarına dikkat edin. Soğuk gıdaları raflarından alışverişin sonunda alın. Satın aldığınızda eve dönüş süresini olabildiğince kısa tutun ve alışverişten döner dönmez buzdolabına yerleştirin. Donmuş gıdalar buzdolabında veya mikrodalga fırında çözülmelidir. Çiğ yiyecek oda sıcaklığında ne kadar uzun süre bırakılırsa bakteriler o kadar çabuk çoğalır ve zehirler oluşabilir. Zararlı bakterileri öldürmek için eti doğru şekilde çözüp pişirdiğinizden emin olun ve çiğ ve yemeye hazır gıdalar için farklı kesme tahtaları kullanın. Aynı kesme tahtası kullanılıyorsa, yeniden kullanılmadan önce sıcak sabunlu su ile iyice yıkayın. Çiğ et sularının diğer gıdalarla temas etmesine engel olun .Kaynağından emin olamadığınız suyu tüketmeyin. Mecbur kalırsanız muhakkak kaynattıktan sonra tüketin. Pişirme uyguladığınız gıdanın merkez sıcaklığı 75C dereceye ulaşamazsa mikroorganizmalar üremeye devam edebilir.Pişirip, daha sonra tüketeceğimiz yemekleri oda sıcaklığında asla 2 saatten fazla bırakmayın. Havanın çok sıcak olduğu durumlarda ise bu sınır 1 saat olmalı. Bir kereden fazla tekrar ısıtma işlemi yapmayın. Eğer yemek yeniden ısıtılacaksa yiyeceğiniz kadarını ısıtın. Çiğ olarak tüketilen meyve ve sebzeleri sirkeli suda 15 dakika beklettikten sonra akan bol su ile yıkayın. Çiğ ve pişmiş gıdaları birbirine temas etmeyecek şekilde muhafaza edin. Mutfakta kullanılan bezler ve süngerler mikropların bir yerden başka bir yere taşınması için en iyi araçlardır. Bu yüzden her kullanım sonrası bezleri çamaşır suyu ile dezenfekte edin, ıslak halde bırakmayın. Belirli bir yiyeceğin kalitesi veya güvenliği konusunda kuşkuya düşerseniz, yemeyin. Kuşku varsa, o yiyeceği atın gitsin.”
ZEHİRLENME DURUMUNDA NELER YAPMALI?
Gıda zehirlenmelerinin çoğunda 24-48 saat içinde zehirlenmenin neden olduğu belirtilerin hafiflediğini ya da ortadan kalktığını söyleyen Prof. Dr. Mustafa Tayar, ancak bazı gıda zehirlenmelerinin ölümlere sebep olabileceğinin de unutulmaması gerektiğini aktardı. Kusma ve ishal şikâyetlerin başlamasını takiben 24 saat içerisinde kesinlikle bulantı ve ishali önleyici ilaç kullanılmaması gerektiğini belirten Tayar; “Bu tablonun vücudun toksinlere karşı verdiği tepki olduğunu unutmayın. İshal ve kusmayı arttıracak diye hiçbir şey yiyip içmemek büyük yanlıştır. En iyi ishal tedavisi dinlenmek ve bol miktarda sıvı tüketmektir. İshal geçene kadar yoğurt, haşlanmış pirinç veya pirinç lapası, yağsız yayla çorbası, haşlanmış patates gibi gıdalar tüketin. Bağırsak hareketliliğini arttıran kayısı, incir, üzüm, erik, karpuz, çiğ sebze gibi posalı gıdaları tüketmeyin. Belirtiler hafiflemiyorsa, şiddetleniyorsa, dışkıda kan görülüyorsa, ishal 5 günden uzun (çocuklarda 2 gün) sürdüyse, baş dönmesi varsa, ateş varsa ve kusma 2 günden uzun sürdüyse, vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurun” şeklinde konuştu.
HAMİLE KADINLAR DİKKAT! DÜŞÜK RİSKİ ARTIYOR
Kadın Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Doç. Dr. Hakan Çoksüer, hava sıcaklıklarının arttığı son günlerde oluşan su kaybı nedeniyle hamilelerde düşük ve erken doğum riskinin arttığını söyledi. Anne adaylarına uyarılarda bulunan Çoksüer, “Sıcaklığın en fazla olduğu 11.00 ile 16.00 saatleri arasında dışarı çıkılmamalıdır” dedi.
Kadın Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Doç. Dr. Hakan Çoksüer, sıcak havalara bağlı olarak vücutta su kaybının arttığını ve buna bağlı olarak da erken doğum ve düşük riskinin arttığını belirterek anne adaylarına uyarılarda bulundu. Su kaybının beyindeki hipofiz hormonlarında ciddi anlamda salgılamaya neden olabileceğini aktaran Çoksüer, “Bununla beraber sıcak havalara bağlı olarak oksitosin hormonları da daha fazla salgılanabilmektedir. Oksitosin hormonu salgılandığı zaman rahmin kasılmasına sebep olarak bebeğin erken doğumuna neden olabilmektedir ya da gebeliğin ilk üç ayında yine aynı şekilde rahmin kasılmasına bağlı olarak düşük ile de sonuçlanabilmektedir” diye konuştu.
Anne adaylarının sıcak havalarda biraz daha dikkatli olmaları gerektiğini vurgulayan Çoksüer, şunları kaydetti: “Montreal Üniversitesi’nde yapılan çalışmalara bakıldığında 32 derecenin üzerindeki sıcak havalar ile 20 derece olan havalar karşılaştırıldığında düşük riskinin yüzde 27 oranında olduğu görülmektedir. Anne adaylarının hem gebeliğin ilk üç ayında hem de erken doğum riskini azaltmak için doğuma yaklaşıldığında sıcak havalardan mutlak suretle korunmaları gerekiyor. Özellikle hava sıcaklığının yüksek olduğu 11.00 ile 16.00 saatleri arasında dışarıda bulunmamalarını önermekteyiz. Aynı zamanda vücut çok fazla su tükettiği için çok aşırı su tüketimine bağlı olarak da erken doğum riski olduğu için bol su tüketmelerini önermekteyiz. Günde en az 8 ile 10 bardak su tüketmelerini öneriyoruz. Bunun yanında mümkün olduğu kadar sıvı gıdalar da tüketmelerinde fayda var.”
KUZEY AFRİKA SICAKLARI GELİYOR
Öte yandan Meteoroloji Uzmanı İlker Koç, Ramazan ayı boyunca özellikle yurdun iç ve batı kesimlerinde yağışlar ile birlikte sıcaklıkların mevsim normallerinin altında seyrettiğini kaydederek, Ramazan ayının son günü itibari ile sıcaklıklarda yurdun batı kesimlerinden başlamak üzere artış meydana geldiğini söyledi. Koç, bugün itibariyle sıcaklıkların yurt genelinde mevsim normallerinin üzerinde seyredeceğini belirterek, “30 Haziran Cuma günü itibari ile yurdun batı kesimleri Kuzey Afrika üzerinden gelen yeni bir sıcak hava dalgasının etkisi üzerine girecek. Bu sıcak hava dalgasının etkisi ile birlikte sıcaklıkların hafta sonu yurt genelinde artışını devam ettirerek, mevsim normallerinin 6 ila 10 derece üzerine üzerine çıkmasını bekliyoruz” şeklinde konuştu.
Sıcak hava dalgasının pazartesi gününe kadar yurt genelinde etkili olacağını söyleyen Koç, pazartesi gününden itibaren yurdun batı kesimlerinden başlamak üzere sıcaklıklarda tekrar azalma yaşanacağını ifade etti. Koç, sıcak havalara karşı vatandaşlara uyarılarda bulunarak, şunları söyledi:
“Vatandaşlarımızın aşırı sıcak havaya karşı mümkün olmadıkça güneş ışınlarına maruz kalmamalarını tavsiye edebiliriz. Gün içerisinde 10.00 ile 18.00 saatleri arasında güneş ışınları en zirvede. Önümüzdeki günlerde sıcaklıklar mevsim normallerinin üzerinde seyrettiği için vatandaşlarımızın bu saatler itibari ile dışarıda olmamalarını tavsiye ederiz.”
Yükselen hava sıcaklıklarını il bazına göre de değerlendiren Koç, İzmir’de hafta sonu sıcaklık değerlerinin 42-43 dereceye, Antalya’da 43, Aydın ve Şanlıurfa’da 45 dereceye kadar ulaşacağını söyledi. Koç, Ankara’da ise perşembe günü itibari ile 35 derece olan hava sıcaklığının söz konusu artışlar ile birlikte hafta sonu 38-39 dereceye, pazartesi gününden itibaren ise 40 dereceye kadar çıkacağını kaydetti. Koç, pazartesi günü itibariyle sıcaklıkta rekor kıran iller arasında ise 45-46 derece ile Aydın ve Şanlıurfa olacağını sözlerine ekledi.