Şamanizm nedir? Şamanizm dini özellikleri

Ünlü oyuncu Erdal Özyağcılar katıldığı bir programda inancıyla ilgili gündeme damga vuracak açıklamalarda bulundu. Lifetime Channel'da yayınlanan "Senin Mucizen" pogramında Esra Oflaz Güvenkaya’nın sorularını yanıtlayan ünlü oyuncu Erdal Özyağcılar Şamanist olduğunu itiraf etti. Oyuncu Şamanizm'e nasıl inanmaya başladığını şu sözlerle açıkladı: “9-10 yaşlarındayken bir bayram günü, ben hızla kendimi tırabzanlardan aşağı attım. Çenemin üstüne düştüm. Komaya girmişim. 2 gün hiç uyanmadım, ateşler içinde yandım. Her akşam yatağımdan balonla yükseliyordum, çatı açılıyordu, gökyüzüne çıkıyordum. Bir yerlere gittim. Hatta o şamanizm kitaplarını okuduğumda ‘Hepsini ben yaşadım bunların’ dedim. O şaman olayı ya böyle bir olaydan sonra ya da ölüme yakınken olurmuş."

Özyağcılar'ın Şamanizm ile ilgili fikirlerini açıklamasının ardından Şamanizm'i merak edenler araştırmaya başladı. Peki, Şamanizm nedir?

ŞAMANİZM NEDİR?

Şamanizm'in tarihi ile ilgili net bilgiler bulunmasada tarihinin erken taş devrine kadar gittiği düşünülüyor. Şamanizm ile ilgili tarihçiler ve bilim insanları net bir ortak tanıma varmamıştır. Batılı araştırmacılar ilk zamanlarda Şamanizm'i çok tanrılı bir din olarak yorumlasa da bazı araştırmacılar ise Şamanizm'i Türklerin asıl dini olarak gördüler. Ancak, Mircea Elide, Jean Paul Roux, V. Jochelson, V. Bogoras, Hikmet Tanyu, Osman Turan, İbrahim Kafesoğlu gibi bilim adamları ve yazarlar ise Şamanizm'in bir din olmadığını dini duyguları içeren ve öteki alem varlıklarına hükmeden bir tür kült olduğunu savundular. 

Şamanizm'in başta Orta Asya olmak üzere, Kuzey Asya halkları ve Mançular, Japonlar, Eskimolar, Tunguzlar'da, Malezya'da, Endonezya'da, Çin'de Polinezya'da, Hindistan'da, Avustralya'da, Alaska'da, Amerika'da, Guyana'da, Afrika'nın bir çok noktasında yaşayan halkların temelde aynı koşulları taşımak süretiyle küçük büyük bir çok cemaati bulunmatadır. 

Şamanlar inanış ve ibadetlerindeki farklılıklarından dolayı bazı durumlarda ikiye ayrılırlar. İyi şamanlar ve kötü şamanlar şeklinde sınıflandırılsalarda çoğunlukla Ak Şamanlar ve Kara Şamanlar olarak ikiye ayrılırlar. 

Şamanist İnisiyasyonda, Şaman olacak kişi rüyalar, trans, ruhların isimleri ve Şaman olmak için gerekli olan gizli dili öğrenmek için bir eğitmenden ders almak durumundadır. Şaman adayı sırra erme olarak anılan ritüeli öğrenmek için temel eğitimler alır. Ancak Şaman adayı bu eğitimi almakla kalmaz bunları yaşaması gerekmektedir. Davulu transa girmek için kullanmayı öğrenen şaman adayı, bir takım acı verici sınavlardan geçirildikten sonra ölüm yaşamını anlamak için transa girer. Şaman adayı bu deneyimi anlayabilmek için birkaç gün boyunca bu şekilde yatar. Şaman adaylarına aynı zamanda "gizli dil" hastalıkların özellikleri ve hastalıkları iyileştirmenin yolları da öğretilir. 

BİLİMSEL YAKLAŞIMLAR

Şamanizm'in bilimsel tanımı ve anlamıyla ilgili bilim adamları herhangi bir görüş birliğine varmış olamasa da farklı bilimsel yaklaşımlar bulunmaktadır. Bunun en büyük sebepleri ise, Şamanizm'in farklı yönlerinin bulunması ve bir çok coğrafyada aynı temel özellikleri barındırarak yaşanıyor olmasıdır. İşte Şamanizm ile ilgili bazı bilimsel yaklaşımlar:

“...Şaman, Anglosakson terminolojisinde anlatılmak istendiği gibi hekim, büyücü olmadığı gibi, şüphesiz tek şifa verici kişi de değildir. Kelimenin günlük anlamında bir büyücü değildir ve bu kelimeyle tanımlanması Şamanizme hiçbir zaman sahip olmadığı bir nitelik vermek pahasına onu bulunmaması gereken bir yere oturtmuştur…”

“Zaten Şaman, tamamen hayata dönük ve olumlu eylemler gerçekleştirmek isteyen kişiliğiyle hiçbir zaman kara büyüye alet olmaz ve hiçbir zaman kötülük yapmaz; sahip olduğu yetkilerini kendi kişisel hizmetinde ve kendi savunması amacıyla bile kullanmaz. Kabile reisi veya hükümdarlarla anlaşmazlığa düştüğünde kendi etkisinden yararlanabilir, ancak hiçbir şekilde görünmez gücüne başvurmaz; ona karşı koyacak herhangi bir gücü yokmuş gibi ve hayatını kaybetmek pahasına maddi gücün kendisini yenmesine seyirci kalır.”

Kaynak: Sonhaberler, Vikipedia