Payitaht Fuat Paşa kimdir?
Fuat Paşa çevirdiği oyunlarla dizinin en çok konuşulan isimlerinden biri oldu. Payitaht Abdülhamid dizisinde İngilizler ile bir olarak Osmanlı Hanedanı'nın tahttan indirmeye çalışan Fuat Paşa ya da diğer adıyla Mısır Hidivi Ahmet Fuad Paşa ya da Kral Fuad'ın kim olduğu, gerçek hayatta yaşayıp yaşamadığı merak ediliyor. Fuat Paşa, dizide kötü karakterler arasında yer alıyor. Peki kimdir bu Fuat Paşa?
Payitaht Abdülhamid dizisinin yeni sezon bölümlerinde yer alan ilginç isimlerden biri de Fuat Paşa oldu. Sultan Abdülhamit'in gözüne bir şekilde girmeyi başararak Saray'da üst düzey görevlere kadar yükselen Fuat Paşa, dizideki senaryoya göre, İngilizler ve Siyonistlerle işbirliği yaparak Osmanlı Hanedanı'nı tahttan indirmeyi ve yerine krallığını ilan etmeyi planlıyor. Peki Fuat Paşa kimdir, gerçek hayatta böyle bir kişilik var mıydı?
Dizide adı Fuat Paşa olarak geçen kişi gerçek hayatta yaşamı ve adı da Mısır Hidivi Ahmed Fuad Paşa'ydı. Ahmed Fuad Paşa ya da daha sonradan kazandığı unvanıyla Kral Fuad, 26 Mart 1868 tarihinde Kahire'de Gize Sarayı'nda soylu bir ailenin bireyi olarak dünyaya geldi. Babası da Mısır Hidivi'ydi. Babasının adı ise İsmail Paşa'ydı. Fuad Paşa, ilk eğitimini Kahire'de aldıktan sonra babasının Babıâli hükümeti tarafından 1879'da Mısır hidivliğinden azledilerek sürgüne gönderilmesi üzerine tahsiline bulunduğu Avrupa şehirlerinde, özellikle Cenevre (İsviçre) ve Torino'da (İtalya) devam etti. 1885 yılında İtalyan Askerî Akademisi'ne girdi. 1887'de Ro-ma'da kraliyet ordusunda görev yaptı. Ardından Viyana'daki Osmanlı sefaretinde askerî ataşelik yaptıktan sonra İstanbul'da II. Abdülhamid'in fahrî yaverliğinde bulundu.
İNGİLİZ İŞGALİNDEKİ MISIR'A YÖNETİCİ OLDU
1892'de Kahire'ye döndü. 1908-1913 yıllan arasında Kahire Üniversitesi'nin ilk rektörü olarak görev yaptı ve bu arada Mısır hidivlerinden II. Abbas Hilmi'nin üç yıl kadar başyaverliğinde bulundu. II. Abbas Hilmi'den sonra hidivlik yapan ağabeyi Hüseyin Kâmil'in vefatı üzerine "sultan" unvanıyla 9 Ekim 1917 tarihinde İngiliz hakimiyetindeki Mısır'ın başına Hidiv olarak atandı.
MISIR'IN BAĞIMSIZLIK TARTIŞMALARI HIZ KAZANDI
Fuâd'ın yönetimi Mısır siyasî tarihinin oldukça hareketli bir dönemine rastlar. Savaş yıllarında uygulanan sıkıyönetim sebebiyle ara verilen siyasî faaliyetler bu dönemde yeniden canlanmış ve siyasî tartışmaların odak noktasını Mısır'ın savaş sonrasında bağımsızlığına nasıl kavuşacağı meselesi oluşturmuştur. Bu amaca ulaşmak için çeşitli gruplar girişimde bulunmak istediyse de bunlar arasında Vefd adıyla bilinen, Sa'd ZağlûTün başkanlığını yaptığı grup ön plana çıkmayı başardı. Daha sonra bir parti haline gelecek olan Vefd, Mısır'da İngiliz yönetiminin son bulmasında çok önemli bir rol oynadı.
İNGİLTERE'DEN BAĞIMSIZLIĞINI KAZANDI, FUAD İLK KRAL OLDU
1919-1922 arasında gösteri, boykot ve imza kampanyaları gibi çeşitli yöntemlerle Mısır'daki İngiliz yönetimi yıpratıldı ve nihayet 1922'de İngiltere Mısır'a bağımsızlık vermek zorunda kaldı. Ancak Mısır'ın savunması, Britanya İmparatorluğu'nun iletişim yolları ile (Süveyş Kanalı) azınlık ve yabancıların haklarının korunması, Sudan'da İngiliz idaresinin devamı hakları İngiltere'ye bırakıldı. Bu arada, 1917'den bu yana sultan unvanıyla görevde bulunan Fuâd bağımsızlıktan hemen sonra "kral" (melik) unvanını aldı.
19 Nisan 1923'te ilân edilen anayasa ile de krala geniş yetkiler verildi. Anayasanın ilânından sonraki ilk genel seçimlerde Vefd Partisi büyük bir basan elde etti ve 1924'te Sa'd Zağlûl ilk Vefd hükümetini kurdu. Fakat Vefd iktidarı uzun ömürlü olmadı. Çünkü Kral Fuâd kuvvetli milliyetçilerle çalışmaktan ziyade küçük partilerle veya Ahmed Zivâr (1924-1926) ve Muhammed Mahmûd (1928-1929) gibi bağımsız politikacılarla çalışmayı tercih etti. Bunun yanında siyasî gelişmeleri istediği gibi yönlendirmek amacıyla keyfî kararlar aldı: Parlamentoyu dört defa feshetti.
Ancak Vefd'in katılmadığı 1931 seçimi hariç her fesih, sonrasında yapılan seçimi (1925, 1926. 1929) Vefd Partisi kazandı. Fuâd döneminde hepsi de kısa ömürlü olan üç Vefd hükümeti görev yaptı(Sa'd Zağlûl 1924, Mustafa en-Nehhâs 1928 ve 1930). Siyasî çalkantılarla geçen Kral Fuâd yönetiminin son yıllarında Habeşistan 1935 yılında İtalya tarafından işgal edilince Mısır İngilizler ile tekrar anlaşıp iş birliği yapmak zorunda kaldı. Kral Fuâd'ın 28 Nisan 1936'da ölümünden dört ay sonra Londra'da bir antlaşma imzalandı.
Mısır Bankası'nın kurulmasıyla ekonomik bağımsızlığa ilk adımın atıldığı Kral Fuâd döneminde Mısır'da eğitim ve kültür sahasında önemli faaliyetler gözlenmektedir. 1925 yılında Kahire'de Gize'de Câmiatü Fuâdi'l-evvel teşkil edildi. Ezher Üniversitesi'nde reformlar yapıldı. Ayrıca el-Cem'iyyetü'l-Melekiyye li'l-coğrafyâ, el-Cem'iyyetü'1-Melekiyye li'l-iktisâdi's-siyâsî ve'l-ihsâ ve't-teşrr ve Mecmau'l-lugati'l-Arabiyye gibi müesseseler kuruldu.
Kral Fuâd Türkçe, İtalyanca, Fransızca ve orta seviyede İngilizce biliyordu.
Dinî değerlere de sahip çıkan Fuâd, 1920'lerde Arap dünyasında başlayan hilâfetin geleceğiyle ilgili tartışmalara da katıldı. 1924'te Türkiye'de hilâfetin kaldırılması üzerine halife olmaya talip olduysa da onun bu isteği diğer Arap liderleri tarafından kabul edilmedi.
Fuad Paşa, Payitaht Abdülhamit dizisinde Osmanlı İmparatorluğu'nda Osmanlı ailesinin saltanatını sona erdirerek kral olma hayalleri kuran bir karakter olarak karşımıza çıkıyor. Bu hayalleri uğruna İngilizler ve Siyonistlerle her türlü işbirliğini yapmaktan çekinmiyor.
PAYİTAHT ABDÜLHAMİD DİZİSİNDE FUADI OYNAYAN OYUNCU KİM?
Payitaht Abdülhamid dizisinde Fuad Paşa karakterini oyuncu Hakan Yufkacıgil canlandırıyor.