Viyana Sözleşmesi 41. Madde nedir, diğer maddeleri nelerdir?

Viyana Sözleşmesi 41. Madde nedir, diğer maddeleri nelerdir, ülkelere verdiği yetkiler nelerdir? 10 büyükelçi krizinden sonra ABD Büyükelçiliği tarafından yapılan açıklamada, 41. Maddeye riayet ettikleri vurgulandı. Peki, nedir bu 41. Madde?

Google Haberlere Abone ol
Viyana Sözleşmesi 41. Madde nedir, diğer maddeleri

Viyana Sözleşmesi 41. Madde nedir, diğer maddeleri nelerdir, imza atan ülkelere ne gibi haklar tanıyor? Türkiye ile Hollanda arasında patlak veren krizden sonra Ankara, Rotterdam'ı Viyana Sözleşmesi'ni ihlal etmekle suçlamış, konu bir tartışılmaya başlamıştı. İstanbul'da 2 Ekim'de Suudi Arabistan Başkonsolosluğu'nda Gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın katledilmesinden sonra Viyana Sözleşmesi bir kez daha tartışma konusu oldu. Hollanda krizi sırasında Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Hollanda'nın da taraf olduğu Viyana Sözleşmesi'nin dün ihlal edildiğini belirterek bunun hesabının verilmesi gerektiğini söylemişti. Bugün de Cumhurbaşkanı Erdoğan, Viyana Sözleşmesi'nin gözden geçirileceğini söyledi. Son olarak 10 Büyükelçi tarafından yapılan skandal açıklama da yine Viyana Sözleşmesini gündeme getirmişti. Peki, Viyana Sözleşmesi 41. Madde nedir, diğer maddeleri nelerdir?

Osman Kavala'nın serbest bırakılmasını isteyen ABD, Fransa, Almanya ve 7 ülkenin büyükelçileri, hadlerini aşarak Türk yargısına talimat şeklinde bir bildiriye imza attı. Bildiriden sonra bir açıklama yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, büyükelçilerin istenmeyen adam ilan edilerek sınır dışı edileceklerini açıklamıştı. Bunun üzerin ABD Büyükelçiliğinden bir açıklama geldi. Elçiliğin açıklamasında, "Viyana Sözleşmesinin 41. Maddesine riayet ediyoruz" denildi. 

Viyana Sözleşmesi Avusturya'nın başkenti  Viyana'da 2 Mart-14 Nisan 1961 tarihleri arasında düzenlenen "Birleşmiş Milletler Diplomatik İlişkiler ve Dokunulmazlıklar" konferansında alınan kararlarla çerçevesi imzalanan uluslararası sözleşmedir. Viyana'da Avrupa devletleri ile Türkiye'nin de aralarında bulunduğu çok sayıda devletin imzacı olduğu bir sözleşme olarak biliniyor. Sözleşme 12 Eylül 1984 tarihinde Türkiye'de TBMM'de kabul edildikten ve Cumhurbaşkanı tarafından onaylandıktan sonra Resmi gazetede yayınlandı. Resmi Gazetenin 18513'üncü sayısında yayınlanan 3042 sayılı kanunun başlığı "Diplomatik İlişkiler Hakkındaki Viyana Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun" olarak geçiyor. 

Viyana Sözleşmesi maddeeri ve içerikleri: 

MADDE 1. — 18 Nisan 1961 tarihinde imzalanarak 24 Nisan 1964 tarihinde yürürlüğe giren «Diplomatik
ilişkiler Hakkında Viyana Sözleşmesi»ne katılmamız uygun bulunmuştur.
MADDE 2. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. — Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

DİPLOMATİK İLİŞKİLER HAKKINDA VİYANA SÖZLEŞMESİ

Eski zamanlardan beri bütün ülkelere mensup insanların diplomasi görevlilerinin statüsünü tanıdıklarını hatırlıyarak, Birleşmiş Milletler Yasasının Devletlerin egemen eşitliği, uluslararası barış ve güvenliğin korunması ve uluslar arasında dostane ilişkilerin geliştirilmesi hakkındaki amaç ve ilkelerini göz önünde bulundurarak, Diplomatik ilişkiler, ayrıcalıklar ve bağışıklıklar hakkında uluslararası bir Sözleşmenin, ulusların farklı anayasal ve sosyal sistemlerine bakılmaksızın aralarında dostane ilişkilerin gelişmesine katkıda bulunacağına inanarak, Bu gibi ayrıcalıkların ve bağışıklıkların amacının fertleri yararlandırmak olmayıp, Devletleri temsil eden diplomatik misyonların görevlerinin etkin şekilde yapılmasını sağlamak olduğunu müdrik bulunarak, Bu Sözleşme hükümlerince açıkça düzenlenmeyen meselelerde teamülî hukuk kurallarına uygulanmasına devam olunacağını teyid ederek, Aşağıdaki hususlarda anlaşmışlardır.

MADDE 1.

Bu sözleşme bakımından, aşağıdaki deyimler, karşı kxmda yer alan anlamları haiz olacaklardır :
a) «Misyon şefi» gönderen Devlet tarafından bu sıfatla hareket etmek üzere görevlendirilen şahıstır;
b) «Misyon üyeleri», misyon şefi ve misyon kadsosuna mensup üyelerdir;
c) «Misyon kadrosunun üyeleri», misyonun diplomatik kadrosunun, idarî ve teknik kadrosunun ve hizmet
kadrosunun üyeleridir;
d) «Diplomatik kadronun üyeleri», misyon kadrosunun diplomatik rütbe taşıyan üyeleridir;
e) «Diplomatik ajan», misyon şefi veya misyonun diplomatik kadrosunun bir üyesidir;
f) «İdarî ve teknik kadronun üyeleri», misyon kadrosunun misyonun idarî ve teknik hizmetinde çalışan
üyeleridir;
g) «Hizmet kadrosu üyeleri», misyon kadrosunun misyonun iç hizmetinde bulunan üyeleridir;
h) «Özel hizmetçi», misyonun bir üyesinin ev hız ir etinde bulunan ve gönderen Devlet hizmetinde çalış­
mayan bir şahıstır;
i) «Misyon binaları», misyon şefinin ikametgâhı dahil olmak üzere ve mülkiyete bakılmaksızın, misyonun
maksatları için kullanılan binalar veya bina bölümleri ile bunlarla irtibatlı arazidir.

MADDE 2.

Devletler arasında diplomatik ilişkiler ve daimî diplomatik misyonlar kurulması karşılıklı rıza ile olur. 

MADDE 3.

1. Bir diplomatik misyonun görevleri, diğerleri mcyanında, şunları da kapsar :
a) Gönderen Devleti kabul eden Devlette temsil etmek;
b) Kabul eden Devlette, uluslararası hukukun müsaade ettiği sınırlar içinde gönderen Devletin ve vatandaşlarının
çıkarlarım korumak;
c) Kabul eden Devlet Hükümeti ile müzakereler yapmak;
d) Bütün yasal imkânlarla kabul eden Devletin durumunu ve gelişmelerini tespit etmek ve bunlar hakkında
gönderen Devlet Hükümetine bilgi vermek;
e) Gönderen Devlet ile kabul eden Devlet arasında dostane ilişkileri ilerletmek ve ekonomik, kültürel
ve bilimsel ilişkilerini geliştirmek.
2. Bu sözleşmedeki hiçbir hüküm konsolosluk görevlerinin bir diplomatik misyon tarafından yürütülmesini
önleyecek şekilde yorumlanamaz.

MADDE 4.

1. Gönderen Devlet kabul eden Devletten bu Devlete misyon şefi olarak göndermek istediği şahıs için
agrement almak zorunluğundadır.
2. Kabul eden Devlet, agrement'in reddi halinde gönderen Devlete sebep göstermek zorunluğunda de­
ğildir.

MADDE 5.

i. Gönderen Devlet, ilgili kabul eden Devletlere geıekli ihbarda bulunduktan sonra yerine göre bir
misyon şefini veya diplomatik kadronun herhangi bir üyesini, kabul eden Devletlerden herhangi biri tarafından
açıkça itirazda bulunulmadıkça birden fazla Devlet nezdinde akredite edebilir.
2. Gönderen Devlet bir misyon şefini, bir veya dah i fazla sayıda başka Devlete akredite ettiği takdirde,
misyon şefinin sürekli oturmadığı Devletlerin her birinde bir geçici Maslahatgüzarın (Charge d'Affaires
ad interim) yönettiği bir- diplomatik misyon kurabilir.
3. Bir misyon şefi veya misyonun diplomatik kadrosunun herhangi bir üyesi, herhangi bir uluslararası
kuruluş, nezdinde gönderen Devletin temsilciliğini yapabilir.

MADDE 6.

Kabul eden Devletçe itiraz edilmedikçe iki veya daha fazla sayıda Devlet, aynı şahsı, diğer bir Devlet
nezdinde misyon şefi olarak akredite edebilirler.

MADDE 7.

5, 8, 9 ve 11 inci madde hükümleri sikli kalmak şartiyle, gönderen Devlet, misyon kadrosunun üyelerini
serbestçe tayin eder. Kara, deniz veya hava ataşelerinin tayininde, kabul eden Devlet, bunların adlarının,
onayı alınmak üzere önceden bildirilmesini isteyebilir.

MADDE 8.

1. Misyonun diplomatik kadro üyeleri prensip itibarîyle gönderen Devletin vatandaşı olmalıdır.
2. Misyonun diplomatik kadro üyeleri, kabul eden Devletin her zaman geri alınabilecek rızası olmadık­
ça, bu Devletin vatandaşları arasından tayin edilemez.
3. Kabul eden Devlet, gönderen Devletin vatandaşı olmayan üçüncü bir Devletin vatandaşları için de
aynı hakkı saklı tutabilir.

MADDE 9.

1. Kabul eden Devlet, herhangi bir zaman ve kararının gerekçesini açıklamak zorunluluğunda olmaksızın,
gönderen Devlete misyon şefinin veya misyon Diplomatik kadrosunun herhangi bir üyesinin istenmeyen
şahıs (persona non grata) olduğunu veya misyon kadrosunun herhangi bir başka üyesinin kabule şayan
olmadığım bildirebilir. Bu takdirde, gönderen Devlet, duruma göre, ilgili şahsı geri çağırır veya misyondaki 
görevine son verir. Bir şahıs kabul eden Devletin ülkesine gelmeden önce de istenmeyen veya kabule şayan
olmayan şahıs olarak ilan edilebilir.
2. Gönderen Devlet bu maddenin 1 inci fıkrasında kayıtlı yükümlülüklerini yerine getirmeyi reddeder
veya makul bir süre içinde yerine getirmezse, kabul eden Devlet ilgili şahsı misyonun bir üyesi olarak tanımayı
reddedebilir.

MADDE 10.

1. Kabul eden Devletin Dışişleri Bakanlığına, veya mutabık kalınacak başka Bakanlığa, aşağıdaki hususlar
bildirilecektir:
a) Misyon üyelerinin tayini, gelişleri ve kesin ayrıhşları veya misyondaki görevlerinin sona ermesi;
b) Misyonun bir üyesinin ailesine mensup olan bir şalısın gelişi ve kesin ayrılışı ile uygun bulunduğunda,
bir şahsın misyonun bir üyesinin ailesine dahil olması veya bu durumdan çıkması;
c) Bu fıkranın (a) bendinde belirtilen şahıslar tarafından isiihdam olunan özel hizmetçilerin gelişi ve kesin
ayrdışları ile gerektiğinde, bunların sözkonusu şahısların hizmetinden ayrılmaları vakıası;
d) Kabul eden Devlette ikamet eden şahısların misyon üyeleri olarak veya ayrıcalık ve bağışıklık tanı­
nan özel hizmetçiler olarak istihdam edilmeleri ve bu görevlerine son verilmesi.
2. Mümkün olan hallerde, geliş ve kesin ayrılışlar önceden de bildirilecektir.

MADDE 11.

1. Misyonun kadrosu hakkında özel anlaşma bulunmadığı takdirde, kabul eden Devlet kendisinin içinde
bulunduğu durum ve koşuHarı ve sözkonusu misyonr.n ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak misyonun
kadrosunun kendince makul ve normal sayılan hadler dahilinde tutulmasını talep edebilir.
2. Aynı şekilde, kabul eden Devlet, benzer sınırlar içinde ve ayırım gözetmeksizin belirli bir sınıfa
mensup memurları kabul etmeyi reddedebilir.

MADDE 12.

Gönderen Devlet, kabul eden Devletin önceden açık rızası olmadan misyonun kurulduğu mahallerden baş­
ka yerlerde misyonun bir kısmını teşkil eden bürolar kuramaz.

MADDE 13.

1. Misyon şefi, kabul eden Devlette carî olan ve yeknesak bir tarzda uygulanacak usule göre, ya itimatnamesini
takdim ettiği zaman veya gelinini bildird'gi ve itimatnamesinin aslına uygun bir Örneği kabul
eden Devletin Dışişleri Bakanlığına veya mutabık kahnecak başka bir Başkanlığa tevdi olunduğu zaman, kabul
eden Devletteki görevine başlamış sayılır.
2. İtimatnamelerin veya bunların gerçek suretlerinin takdim sırası, misyon şefinin geliş tarihi ve saatine
göre tayin olunur.

MADDE 14.

1. Misyon şefleri aşağıda gösterilen üç sınıfa ayrı lir :
a) Devlet Başkanları nezdinde akredite edilen Büyükelçiler veya Nonslar ile muadili rütbedeki diğer
misyon şefleri;
b) Devlet Baskanbrı nezdinde akredite edilen Mu uJıIırslar, Elçiler ve Enternonslar;
c) Dışişleri Bakanları nezdinde akredite edilen Maslahatgüzarlar;
2. Öncelik sırası ve nezaket kuralları dışında, misyon şefleri arasında sınıflan dolayısıyla bir fark gözetilmeyecektir.

MADDE 15.

Misyon şeflerinin tayin edileceği sınıf, Devletler aracında varılan mutabakatla tespit olunur.
MADDE 16.
1. Misyon şefleri, kendi sınıfları dahilinde 13 üncü madde uyarınca görevlerine başlayış tarih ve saatine
göre öncelik taşırlar. 

2. Bir misyon şefinin itimatnamesinde sınıfım d eğiş t irmeksizin yapılan tadiller önceliğini etkilemez.
3. Bu madde, kabul eden Devletin Papalık Temsilcisinin önceliği hakkındaki herhangi bir uygulamasını
etkilemez.

MADDE 17.

Misyonun diplomatik kadrosu üyelerinin önceliği, misyon şefi tarafından Dışişleri Bakanlığına veya mutabık
kalınacak başka bir Bakanlığa bildirilir.

MADDE 18.

Misyon şeflerinin kabulü konusunda her Devletin uygulayacağı usul, her sınıf için yeknesak olacaktır.

MADDE 19.

1. Misyon şefinin görevi münhal olduğu, veya misyon şefi görevlerini yerine getiremediği takdirde, bir
geçici Maslahatgüzar Charge d'Affaires ad interim) geçici olarak misyon şefi görevlerini japacaktır. Geçici
Maslahatgüzarın adı, ya misvon şefi tarafından, veya bunun mümkün olmaması halinde Gönderen Devletin
Dışişleri Bakanlığı tarafından, kabul eden Devletin Dışişleri Bakanlığına veya mutabık kalınacak başka bir
Bakanlığa bildirilir.
2. Kabul eden Devlette Misyonun diplomatik kadrosunun hiç bir üyesi bulunmadığı takdirde, kabul eden
Devletin rızası ile, idarî ve teknik kadronun bir üyesi, gönderen Devlet tarafından misyonun güncel idarî
işlerini yürütmek üzere tayin edilebilir.

MADDE 20.

Misyon ve şefi, gönderen Devletin bayrağını ve arrr»sım, ınisycn şefinin ikametgâhı da dahil olmak üzere
misyonun binalannda ve misyon şefinin nakil vasıtalarında kullanmak hakkını haizdirler.

MADDE 25.

1. Kabul eden Devlet, kanunlarına uygun olarak, kendi ülkesinde gönderen Devletin misyonu için gereken
binaların edinilmesini kolaylaştıracak veya gönderen Devletin başka suretle yer bulmasına yardımcı olacaktır.

2. Aynı şekilde, kabul eden Devlet, gerekiyorsa üyelerine uygun yer bulmaları için misyonlara yardım
edecektir.

MADDE 22.

1. Misyon binaları dokunulmazdırlar. Kabul eden Devlet yetkilileri misyon şefinin rızası olmadıkça bu
binalara giremezler.
2. Kabul eden Devlet, misyon binalarını herhangi bir tecavüz veya zarara karşı korumak ve misyonun
huzurunun herhangi bir şekilde bozulması veya itibarının kırılmasını önlemek üzere her türlü tedbiri almak
özel göreviyle yükümlüdür.
3. Misyon binaları ile içindeki eşyalar ve diğer mallar ve misyonun nakü vasıtaları arama, el koyma,
haciz veya icradan bağışıktırlar.

MADDE 23.

1. Gönderen Devlet ve misyon şefi, yerine getirilen belirli hizmetlerin bedeli olan ödemelerin dışında,
ister malik, ister kiracı olsunlar misyon binaları bakımından bütün millî, bölgesel veya beledî vergi ve resimlerden
bağışıktırlar.
2. Bu maddede bahis konusu vergiden bağışıklık, gönderen Devlet veya misyon şefi ile akit yapan şahısların
kabul eden Devletin kanununa göre ödemeleri gereken vergi ve resimlere uygulanmaz.

MADDE 24.

Misyonun arşivleri ve evrakı her zaman ve nerede bulunursa bulunsun dokunulmazlığı haizdir.

MADDE 25.

Kabul eden Devlet, misyon görevlerinin yürütülmesi için her türlü kolaylığı sağlayacaktır. 

MADDE 26.

Millî güvenlik nedenleriyle girişi yasaklanan veya düzenlemeye bağlanan bölgeler hakkındaki mevzuat
hükümleri saklı kalmak şartiyle, kabul eden Devlet, ülkesinde misyonun bütün üyelerine hareket ve seyahat
serbestliği sağlayacaktır.

MADDE 27.

1. Kabul eden Devlet, misyonun her türlü resmî amaç için serbestçe haberleşmesine izin verecek ve
bunu koruyacaktır. Gönderen Devletin hükümeti ve nerede bulunursa bulunsun, diğer misyonları ve konsoloslukları
ile haberleşme esnasında misyon, diplomatik kuryeler ve kodlu veya şifreli mesajlar dahil olmak
üzere, uygun bütün haberleşme vasıtalarını kullanabilir. Bununla beraber, misyon, telsiz vericisini ancak
kabul eden Devletin rızası ile kurabilir ve kullanabilir.

2. Misyonun resmî yazışması dokunulmazlığı haizdir. Resmî yazışma, misyona ve görevlerine ait her
türlü yazışma demektir.

3. Diplomatik çanta açılamaz veya alıkonulamaz.

4. Diplomatik çantayı teşkil eden paketlerin bu niteliğini gösterir harici işaretler taşıması gerekir ve bunlar
ancak diplomatik evrakı veya resmî maksatlar için kullanılan maddeleri ihtiva edebilirler.

5. Statüsünü ve diplomatik çantayı teşkil eden paketlerin sayısını belirten bir resmî belge taşıyacak olan
diplomatik kurye, görevlerinin ifasında kabul eden Devle? tarafından korunacaktır. Diplomatik kurye şahsî
dokunulmazlıktan yararlanır ve hiçbir şekilde tutuklanamaz veya gözaltına alınamaz.

6. Gönderen Devlet veya misyon «ad hoc» (özel) diplomatik kuryeler tayin edebilir. Bu takdirde, bu
maddenin 5 inci fıkrasının hükümleri, aynı fıkrada öngörülen bağışıklıklar ad hoc kuryenin uhdesindeki diplomatik
çantayı alıcısına teslim ettikten sonra sona ermek kaydıyla yine uygulanacaktır.

7. Bir diplomatik çanta, müsaade olunan bir giriş limanına inecek bir ticarî uçağın kaptanının uhdesine
verilebilir. Kaptana çantayı teşkil eden paketlerin sayısını belirten resmî bir belge verilmekle beraber kendisi
diplomatik kurye sayılmaz. Misyon, üyelerinden birini uçağın kaptanından diplomatik çantayı doğrudan
doğruya ve serbestçe almak için gönderebilir.

MADDE 28.

Resmî görevlerinin ifası sırasında misyon tarafından tahsil olunan harç ve ücretler, her türlü vergi ve
resimden bağışıktırlar.

MADDE 29.

Diplomatik ajanın şahsî dokunulmazlığı vardır. Hiçbir şeklide tutuklanamaz veya gözaltına alınamaz. Kabul
eden Devlet diplomatik ajana gereken saygıyı gösterecek ve şahsına, özgürlüğüne ve onuruna yönelik herhangi
bir saldırıyı önlemek için uygun tüm önlemleri alacaktır.

MADDE 30.

1. Bir diplomatik ajanın özel konufu misyonun bina lan gibi aynı dokunulmazlık ve korunmadan yararlanacaktır.

2. Diplomatik ajanın evrakı, haberleşmesi ve 31 inci maddenin 3 üncü fıkrası hükümleri saklı kalmak
kaydıyla, mallan, aynı şekilde dokunulmazlıktan yararlanacaktır.

MADDE 31.

1. Diplomatik ajan, kabul eden Devletin cezaî yargısından bağışıktır. Diplomatik ajan, aşağıdaki hususlar
dışında, kabul eden Devletin medenî ve idarî yar gısından da bağışıktır :

a) Misyonun maksatlan için gönderen Devlet adına malik olunmayan ve kabul eden Devletin ülkesinde
bulunan özel taşınmazlar ile ilgili bir aynî hak davası;

b) Diplomatik ajanın gönderen Devlet adına değil de bir özel kişi olarak vasiyeti tenfiz memuru, mirasın
idarecisi, kanunî mirasçı veya vasiyet olunan sıfatiyle ilgilendiği mirasa ilişkin bir dava; 

c) Diplomatik ajanın kabul eden Devlet dahilinde resmî görevleri dışında yaptığı herhangi bir meslekî
veja ticarî faaliyet ile ilgili bir dava.

2. Diplomatik ajanın, tanıklık yapmak zorunluluğu yoktur,

3. Bu maddenin 1 inci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde sayılan haller dışında bir diplomatik ajan
hakkında hiçbir icra işlemi yapılamaz ve yapıldığı takdirde dahi şahsını»! veya konutunun dokunulmazlığı
ihl.il edilemez.

4. Kabul eden Devletin yargısından bağışıklık diplomatik ajanı, gönderen Devletin yargısından bağışık
kılmaz.

M4DDE 32.

1. Diplomatik ajanların ve 37 nci madde gereğince bağışıklıktan yararlanan şahısların yargı bağışıklığı
gönderen Devlet tarafından kaldırılabilir.
2. Bağışıklığın kaldırılması daima açıkça yapılmalıdır.
3. Bir diplomatik ajan veya 37 nci madde gereğince yargı bağışıklığından yararlanan bir şahıs tarafıııJan
yargı yoluna başvurulması, onun esas dava ile doğradı? doğruya ilgili herhangi bir karşı dava bakı­
mcıdan yargı bağışıklığını ileri «sürmesine engel olur.
4. Medenî veya idarî davalar bakımından yargı bağışıklığının kaldırılması hükmün icrası bakımından
da bağışıklığın kaldırılmış olmasını tazammun etmez. Hükmün icrası bakımından ayrıca bir bağışıklığın kaldırılması
kararı gerekir.

MADDE 33.

1. Bu maddenin 3 üncü fıkrası hükümleri saklı kalmak şartıyla, bir diplomatik ajan, gönderen Devlete
yapılan hizmetler bakımından kabul eden Devlette yürürlükte olan sosyal güvenlik hükümlerinden bağışıktır.
^
2. Bu maddenin 1 inci fıkrasında öngörülen bağı «Alık, aşağıdaki şartlarla bir diplomatik ajanın münhasu
hizmetinde bulunan özel hizmetçilere de uygulanır:
z.) Kabul eden Devletin vatandaşı olmamaları veya kı-bul eden Devlette daimi ikametgâhları bulunmanı*
sı ve
b) Gönderen Devlette veya bir üçüncü Devlette yürürlükte olan sosyal güvenlik hükümlerinden yararlanır
olmaları.
3. Bu mrddenin 2 nci fıkrasında öngörülen bağışıklıktan yararlanmayım şahısları istihdam eden bir
diplomatik ajan, kabul eden Devletteki sosyal güvendik hükümlerinin işverene yüklediği vecibelere riayet
edecektir.
4. Bu maddenin 1 ve 2 nci fıkrasında öngörülen bağışıklık, kabul eden Devletin müsaadesi şartıyla, bu
Devletin Sosyal güvenlik sistemine kendiliğinden katıl maya engel değildir.
5. Bu madde hükümleri, sosyal güvenlik hakkında daha önce aktcdilmiş iki - taraflı veya çok - taraflı
antlaşmaları etkilemez ve gelecekte bu gibi andlaşmalann aktediîmesine engel teşkil etmez.

MADDE 34.

Bir diplomatik ajan, aşağıda sayılanlar dışında, şah î veya avnî, millî, bölgesel veya beledî her türlü vergi
ve resimden bağışıktır:
a) Normal olarak mal veya hizmetlerin fiyatlarına dahil edilen neviden vasıtalı vergiler;
b) Misyonun maksatları için gönderen Devlet malik olunmayan, kabul eden Devletin ülkesinde bulunan
özel taşınmazlar üzerindeki vergi ve resimler;
c) 39 uncu Maddenin 4 üncü fıkrası hükümleri saklı kalmak şartıyla, kabul eden Devlet tarafından
tahakkuk ettirilen emlak, veraset veya intikal vergileri;
d) Kaynağı kabul eden Devlette bulunan özel gelirden alman vergi ve resimler ve kabul eden Devlet
dahilindeki ticarî teşebbüslere yapılan yatırımlardan alınan sermaye vergileri; 
e) Yapılan muayyen hizmetlere karşılık tahakkuk ettirilen ücretler;
f) 23 üncü madde hükümleri saklı kalmak şartıyla, taşınmaz mülkiyetine ilişkin, kayıt, mahkeme veya
zabıt harçları ile ipotek harcı ve damga resmi.

MADDE 35.

Kabul eden Devlet, diplomatik ajanları, bütün şahsî hizmetlerden, her ne şekilde olursa olsun her türlü
kamu hizmetlerinden ve el koyma, katkıda bulunma ve konaklama yeri sağlama gibi askerî yükümlülüklerden
bağışık tutacaktır.

MADDE 36.

1. Kabul eden Devlet, kanun ve nizamlarına uygun olarak, aşağıdaki maddelerin girişme izin verir ve
depolama, taşıma ve benzeri hizmetlere ait ücretler dışında, bunlara bütün gümrük vergileri, resimleri ve ilgili
ücretlerden bağışıklık tanır:
a) Misyonun resmî kullanımına ait maddeler;
b) Yerleşmesinde kullanılacak maddeler dahil olmak üzere, bir diplomatik ajanın veya beraberinde oturan
aile üyelerinin şahsî kullanımına ait eşya.
2. Bu maddenin 1 inci fıkrasında sözü geçen bağışıklıklar kapsamına'girmeyen veya ithali ya da ihracı
kabul eden Devlet mevzuatınca yasaklanmış olan veya kabul eden Devletin karantina mevzuatına tnbi olan
eşya ihtiva ettiğinin farzolunmasmı gerektiren ciddî sebepler bulunmadıkça, bir diplomatik ajanın şahsî bagajı
aranamaz. Sayılan hallerde arama, ancak diploma ük ajanın veya yetkili temsilcisinin huzurunda yapılır.

MADDE 37.

1. Bir diplomatik ajanın beraberinde oturan aile üyeleri, kabul eden Devletin vatandaşı değillerse, 29
ila 36 ncı maddelerde belirtilen ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanırlar.
2. Misyonun idarî ve teknik kadrosunun üyeleri, beraberlerinde oturan aile üyeleri ile birlikte, kabul
eden Devletin vatandaşı olmamak veya daimî surette orada mukim bulunmamak şartıyla, 29 ila 35 inci
maddelerde belirtilen ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanırlar; ancak 31 inci maddenin 1 inci fıkrasında
öngörülen, kabul eden Devletin medenî ve idarî yargı&mdan bağışıklık, görevin ifası dışında yapılan fiilleri
kapsamaz. Bu kişiler, keza, ilk yerleşmeleri sırasında ithal olunan eşyaları için 36 ncı maddenin 1 inci fıkrasında
belirtilen ayrıcalıklardan da yararlanırlar.
3. Misyonun, kabul eden Devletin vatandaşı olmayan veya daimî surette orada mukim bulunmayan hizmet
kadrosunun üyeleri; görevlerinin ifası sırasında yapıkn fiiller bakımından bağışıklıktan, işleri dolayısıyla
aldıkları ücretlere ilişkin vergi ve resim bağışıklığından ve 33 üncü maddede belirtilen bağışıklıktan yararlanırlar.

4. Misyon üyelerinin özel hizmetçileri, kabul eden Devletin vatandaşı veya daimî surette orada mukim
değillerse, işleri dolayısıyla aldıkları ücretlere ilişkin vergi ve resim bağışıklığından yararlanırlar. Diğer bakımlardan,
ayrıcalık ve bağışıklıklardan ancak kabul eden Devletin tanıdığı ölçüde yararlanırlar. Bununla
beraber, kabul eden Devlet, bu gibi şahıslar üzerindeki yargı yetkisini misyonun görevlerinin ifasına gereksiz
şekilde müdahalede bulunmayacak tarzda kullanmalıdır.

MADDE 38.

1. Kabul eden Devlet tarafından ek ayrıcalık ve bağışıklıklar tanınmadığı takdirde, bu Devletin vatandaşı
olan veya orada daimî surette mukim bulunan bir diplomatik ajan, sadece görevlerinin ifası esnasında
yapılan resmî işlemler bakımından yargı bağışıklığından ve dokunulmazlıktan yararlanır.
2. Kabul eden Devletin vatandaşı olan veya daimî surette orada mukim bulunan Misyonun kadrosunun
diğer üyeleri ve özel hizmetçiler, ayrıcalık ve bağışıklıklardan ancak kabul eden Devlet tarafından tanınan
ölçüde yararlanırlar. Bununla beraber, kabul eden Devlet bu gibi şahıslar üzerindeki yargı yetkisini misyonun
görevlerinin ifasına gereksiz şekilde müdahalede bulunmayacak tarzda kullanmalıdır. 

MADDE 39.

1. Ayrıcalık ve bağışıklıklar tanınan her şahıs, görevine başlamak üzere kabul eden Devletin ülkesine
girdiği andan, veya esasen bu Devletin ülkesinde bulunuyorsa, tayininin Dışişleri Bakanlığına veya mutabık
kalınacak başka Bakanlığa bildirildiği andan itibaren bunlardan yararlanır.
2. Ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanan bir şahsın görevi sona erdiği takdirde, bu ayrıcalıklar ve
b; ğışıkhklar normal olarak ülkeyi terkettiği anda, veya ierketmek için kendisine tanınan makul sürenin bitiminde
sona erer, bununJa beraber silahlı çatışma halinde dahi bu ana kadar devam eder. Bununla beraber,
böyle bir şahıs tarafından misyonun bir üyesi olarak yapılmış fiiller bakımından bağışıklıkların uygulanmasına
devam olunur.
3. Misyonun bir üyesinin ölümü halinde, ailesi üyeleri memleketi terkedebilmeleri için gerekli makul
bir sürenin bitimine kadar sahip oldukları ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanmaya devam ederler.
4. Misyonun kabul eden Devletin vatandaşı olmayan veya daimî surette orada mukim bulunmayan bir
üyesinin, veya onun evine mensup ailesinin bir üyesinin ölümü halinde, kabul eden Devlet, müteveffanın,
memleket içinde iktisap edilmiş ve ölüm anında ihracı yasak bulunan mallar dışındaki taşınır mallarının ülke
dışına çıkartılmasına izin verir. Kabul eden Devlet dahilindeki mevcudiyeti, münhasıran mütevaffanın
orada misyonun bir üyesi olarak veya misyonun bir üyesinin ailesinin mensubu olarak bulunmasına bağlı
balunan taşınır mallardan emlak, veraset ve intikal vergileri alınmaz.

MADDE 40.

1. Bir diplomtik ajan, görevine başlamak veya görevi başına dönmek üzere, veya kendi ülkesine dönerken,
pasaport vizesi gereken hallerde kendisine vize vermiş bulunan bir üçüncü Devletin ülkesinden geçti­
ği veya bu ülke dahilinde bulunduğu takdirde, üçüncü Devlet kendisine geçişini veya dönüşünü sağlamak
için dokunulmazlık ve gerekli diğer bağışıklıkları tanıyacaktır. Diplomatik ajana refakat eden, veya kendisine
katılmak veya memleketlerine dönmek için ayrı seyahat eden, ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanan
ailemi üyelerine de aynı uygulama yapılır.
2. Bu maddenin 1 inci fdarasında belirtilenlere benzer hallerde, üçüncü Devletler, bir misyonun idarî ve
teknik veya hizmet kadrosu üyelerinin ve bu kişilerin pile mensuplarının ülkelerinden geçişlerini engellemezler.

3. Üçüncü Devletler, kodlu veya şifreli haberler dahil olmak üzere, transit geçiş halindeki resmî yazış­
ma ve diğer resmî haberleşmelere kabul eden Devlet tarafından tanınan aynı serbesti ve himayeyi tanırlar.
Bu devletler, pasaport vizesi gereken hallerde vize almış bulunan diplomatik kuryelere ve transit geçen diplomatik
çantalara kabul eden Devletin tanımakla yükümlü bulunduğu dokunulmazlık ve himayenin aynını
tanırlar.
4. Üçüncü Devletlerin bu maddenin 1, 2 ve 3 üncü fıkraları gereğince üstlendikleri yükümlülükler, aynı
zpmanda, üçüncü Devletin ülkesindeki mevcudiyetleri mücbir sebebe dayanan bu fıkralarda belirtilen şahıslar
ile resmî haberleşmeler ve diplomatik çantalara da uygulanır.

VİYANA SÖZLEŞMESİ MADDE 41 ŞÖYLE:

1. Kabul eden Devletin kanunlarına ve nizamlarına riayet etmek, ayrıcalıklarına ve bağımsızlıklarına halel gelmeksizin, bu gibi ayrıcalıklardan ve bağışıklıklardan yararlanan her şahsın görevidir. Anılan Devletin iç işlerine karışmamak da bu şahısların keza görevidir.

2. Gönderen Devlet tarafından kabul eden Devlet nezdinde yapılması misyonun uhdesine tevdi olunan olunan resmî işler, kabul eden Devletin Dışişleri Bakanlığı veya mutabık kalınacak başka Bakanlık ile veya aracılığıyla yürütülür.

3. Misyonun binaları, misyonun bu Sözleşmede belirtilen görevleri veya diğer genel uluslararası hukuk kuralları veya gönderen ve kabul eden Devlet arasında yürürlükte olan özel anlaşmalar ile bağdaşmayacak bir tarzda kullanılmaz. 

MADDE 42.

Diplomatik ajan, kabul eden devlette şahsî kazanç maksadıyla herhangi bir meslekî veya ticarî faaliyette bulunamaz.

MADDE 43

Bir diplomatik ajanın görevi, diğer haller dışında, aşağıdaki şekillerde son bulur:

a) Gönderen Devlet tarafından kabul eden Devle le diplomatik ajanm görevinin son bulduğunun bildirilmesi ile;

b) 9 uncu maddenin 2 nci fıkrası gereğince, kabul eden Devletin gönderen Devlete diplomatik a jam misyonun bir üyesi olarak tanımayı reddettiğini bildirmesi ile.

MADDE 44.
Kabul eden Devlet, silahlı çatışma halinde dahi, kendi vatandaşı olmamaları şartiyle ayrıcalıklar ve barı­
şıklıklardan yararlanan şahıslara ve tabiiyetlerine bakılmaksızın bu gibi şahısların aileleri üyelerine en kssa
zamanda ülkesini terkedebilmeîeri için kolaylıklar tanır. Kabul eden devlet, özellikle gerektiği takdirde kendilerini
ve mallarını taşımak için gerekli nakil vasıta îarım sağlamak zorundadır.
MADDE 45.
İki Devlet arasında diplomatik ilişkiler kesildiği veya bir misyon sürekli veya geçici olarak geri çekildfği
takdirde;
a) Kabul eden Devlet, silahlı çatışma halinde dahi, malları ve arşivleri ile birlikte misyonun binalarına
saygı gösterir ve bunları korur;
b) Gönderen Devlet, malları ve arşivleri ile birlikte misyonun binalarının nezaretini, kabul eden Devletin
rıza gösterdiği bir üçüncü Devletin uhdesine tevdi edebilir.
c) Gönderen Devlet kendisinin ve vatandaşlarının menfaatlerinin korunmasını, kabul eden Devletin nza
gösterdiği bir üçüncü Devletin uhdesine tevdi edebilir.
MADDE 46.
Gönderen Devlet, kabul eden Devletin peşin rızası ile ve bu Devlet dahilinde temsil edilmeyen bir üçüncü
Devletin talebi üzerine üçüncü Devletin ve vatandaşlarının menfaatlerinin geçici olarak korunmasını
yüklenebilir.
MADDE 47.
1. Kabul eden Devlet, bu Sözleşmenin hükümlerinin uygulanmasında Devletler arasında aynm gözetmez.

2. Ancak, aşağıdaki hallerde ayırım yapılmış sayılmaz:
a) Kabul eden Devlet, bu sözleşme hükümlerinin herhangi birini, bu hükmün gönderen Devlet dahilindeki
kendi misyonuna kısıtlamak uygulanması sebebiyle kısıtlamak olarak uyguladığı takdirde;
b) Devletler birbirlerine teamül veya anlaşma yoluyla bu sözleşme hükümlerinin gerektirdiğinden daha
müsait muamele bahşettikleri takdirde.
MADDE 48.
Ba Sözleşme, Birleşmiş Milletler veya ihtisas teşekküllerinden herhangi biri veya Uluslararası Adalet Divanı
Statüsüne taraf olan bütün Devletler ile Birleşmiş Milletler Genel Kurulunca Sözleşmeye taraf olmaca
davet olunan başka herhangi bir Devlete aşağıda belirtilen şekilde imzaya açık olacaktır:
31 Ekim 1961'e kadar Avusturya Federal Dışişleri Bakanlığında ve bundan sonra, 31 Mart 1962'ye kadar
Newyork'ta Birleşmiş Milletler Merkezinde. 
MADDE 49.
Bu Sözleşme onaylamaya tabidir. Onay belgeleri Birleşmiş Milletler Genel Sekreterine tevdi olunur.
MADDE 50.
Bu Sözleşme, 48 inci maddede sözü edilen dört kategoriden birine mensup herhangi bir Devletin katılmasına
açık kalacaktır. Katı!ma Belgeleri Birleşmiş Milletler Genel Sekreterine tevdi olunacaktır.
MADDE 51.
1, Bu Sözleşme yirmiikinci onaylama veya katılma belgesinin Birleşmiş Milletler Genel Sekreterine tevdi
olunduğu tarihi izleyen otuzuncu gün yürürlüğe girer.
2. Yirmiikinci onaylama veya katılma belgesinin tevdiinden sonra Sözleşmeyi onaylayan veya katılan
her Devlet bakımından Sözleşme, onay veya katılma belgesinin tevdii tarihinden sonraki otuzuncu gün yü­
rürlüğe girer.
MADDE 52.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, 48 inci maddede belirtilen dört kategoriden herhangi birine mensup
Devletlere aşağıdaki hususları bildirecektir:
a) 48, 49 ve 50 nci maddeler gereğince bu Sözleşmeye konan imzalan, onaylama veya katılma belgelerinin
tevdi olunmasını;
b) 51 inci madde gereğince, bu Sözleşmenin yürürlüğe gireceği tarihi.
MADDE 53.
Bu Sözleşmenin, Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça ve İspanyolca metinlerinin aynı derecede doğru ve ge­
çerli olan asılları, Birleşmiş Milletler Genel Sekreterine levdi olunur ve bunların tasdikli örnekleri adı geçen
tarafından 48 inci maddede belirtilen dört kategoriden herhangi birine mensup bütün Devletlere gönderilir.
YUKARIDAKİ HUSUSLARI TASDİKEN, aşağıda imzası bulunan ve Hükümetlerince tam yetkili kı­
lınmış Temsilciler bu Sözleşmeyi imzalamışlardır.
Bin dokuzyüz altmışbir yılının Nisan ayının onsekizinci günü Viyana'da tanzim olunmuştur. 


 

Yorumlar