Uzaktan Kontrol ve Yeni Savaş Çağı

Lübnan ve Suriye'de çağrı cihazlarının uzaktan kontrol edilerek patlatılması ve bir harp aracı olarak kullanılması sonrasında dünya yeni bir sürece girdi. Bu olay, hem teknoloji tarihi hem de harp tarihi açısından önemli bir dönüm noktası olarak kayıtlara geçecek. Gelecek yıllarda çocuklarımız bu olayın teknolojik gelişmeleri ve savaş yöntemlerini nasıl etkilediğini tek tek yazacak. Çünkü, birçok ülke bu olay sonrasında yeni bir sayfa açmaya karar vermiş ve o güne kadar önemli yeniliklere imza atmış olacak.

Burada bizim için önemli olan ülkemizin bu konuda ne yaptığı veya yapacağıdır. Teknolojinin insanlık tarihiyle paralel şekilde sürekli ilerleme içinde olduğu bir gerçektir. Tekerleğin 5.500 yıl önce icadından bu yana her geçen gün yenilikler kaçınılmaz şekilde karşımıza çıkıyor. Peki, madem teknolojinin gelişiminden kaçarımız yok o halde ne yapmamız gerekiyor? Aslında sorunun cevabı gayet basit: Uyum sağlamak.

Akıllı telefonlar, akıllı elektrikli arabalar, uzaktan kontrol edilebilir ev eşyaları da dahil hayatımızı kolaylaştıran birçok teknolojik aygıt şu anda şüpheli bir nesne olarak karşımızda duruyor. Birçok insan, teknolojinin bu güzel nimetlerini hayatımızdan çıkarmamız gerektiği tezini öne sürüyor. Haklı olarak tabii ki. Çünkü, Lübnan'daki olay, "Evimizdeki her türlü teknolojik aletin bir her an ölümcül bir araca" dönüştürülebileceğini gösterdi.

Benim buradaki düşüncem tam aksi yönde. Teknoloji bir nimettir. İnsanlık, tarih boyunca yaptığı çalımaların bir ödülü olarak onu kullanmayı hakkediyor. Burada dikkat edilmesi gereken ise, kötü niyete karşı önlem alınmasıdır. Şöyle ki, akıllı telefonu yasaklamak yerine onu kontrol altına alabileceğimiz yeni teknolojiler geliştirmek; elektrikli ve akıllı ev aletlerini evimizden atmak yerine onları dış tehditlere karşı koruyacak, kontrol altında tutabilecek yeni teknolojiler geliştirmek olmalı görevimiz.

1800'lerde trenler ilk ortaya çıktığında, bazı insanlar tren hızının (30 km/saat civarı) insan vücudu için zararlı olduğuna, hatta bazı doktorlar tren seyahatinin ruh sağlığını bozabileceğine inanıyordu.

1900'lerin başında otomobiller yaygınlaşmaya başladığında, pek çok kişi bu yeni araçların yolları güvensiz hale getireceğini düşündü. Hatta bazı yerlerde otomobillerin yavaş gitmesi için "kırmızı bayrak taşıma" gibi yasalar çıkarıldı.

1990'ların başında internetin hızla yayılmasıyla, bazı gruplar ve hükümetler bu teknolojinin gizlilik sorunlarına yol açabileceğini, kötü amaçlı içeriklerin yayılmasına sebep olabileceğini ve toplumun sosyal yapısını bozacağını düşündüler. Bu dönemde birçok kişi internetin bireysel mahremiyeti tehdit ettiğine dair endişeler taşıyordu.

Özetlemek gerekirse; teknoloji faydalı olduğu kadar tabii ki de riskler ve tehlikeleri de barındırıyor. Bu tehlike ve risklere karşı atılması gereken adım ise "yasaklamak veya uzaklaşmak" değil tam aksine "Yaklaşmak, uyum sağlamak ve kontrol altına almak" olmalıdır.

Bu vesileyle dünya teknoloji tarihçesine kısa bir göz atalım mı:

Antik ve Orta Çağ Teknolojik Gelişmeleri:

1. Tekerleğin icadı (M.Ö. 3500) – İlk kez Mezopotamya'da ortaya çıktı ve ulaşımda devrim yarattı.
2. Tarım devrimi (M.Ö. 8000-2000) – Tarım teknolojisinin gelişmesi ile insanlar yerleşik hayata geçti.
3. Demir Çağı (M.Ö. 1200) – Demirin kullanımının artması, tarım ve savaş teknolojilerini etkiledi.
4. Matbaanın icadı (1040, Çin; 1440, Gutenberg) – Gutenberg'in baskı makinesiyle bilgi yayılımı hız kazandı.
5. Mekanik saat (1275) – Avrupa'da zamanın hassas bir şekilde ölçülmesi için geliştirildi.

Rönesans ve Sanayi Devrimi Teknolojileri:

6. Barutun yaygın kullanımı (1300'ler) – Savaş teknolojilerini değiştirdi ve yeni silahlar geliştirildi.
7. Mikroskobun icadı (1590) – Bilimsel keşiflerin önünü açtı.
8. Buhar makinesi (1769, James Watt) – Sanayi devrimi başladı, üretim teknolojisi hızla değişti.
9. Telgraf (1837, Samuel Morse) – Uzun mesafeli iletişim devrimi gerçekleşti.
10. Dikiş makinesi (1846, Elias Howe) – Tekstil üretiminde büyük değişiklikler yaptı.

19. ve 20. Yüzyıl Teknolojik Gelişmeleri:

11. Telefonun icadı (1876, Alexander Graham Bell) – İletişim dünyasında yeni bir dönem başladı.
12. Ampulün icadı (1879, Thomas Edison) – Elektriğin evlere girmesi ve aydınlatmanın değişimi.
13. İçten yanmalı motor (1876, Nikolaus Otto) – Otomobiller ve diğer makineler için önemli bir icat.
14. Radyo dalgalarının keşfi (1895, Guglielmo Marconi) – Kablosuz iletişim gelişti.
15. Uçak uçuşu (1903, Wright Kardeşler) – Modern havacılığın temelleri atıldı.

Modern Teknolojik Gelişmeler:

16. İlk bilgisayar (1943, ENIAC) – Elektronik bilgisayarların doğuşu.
17. Nükleer enerji (1945) – Nükleer teknolojiler savaş ve enerji üretiminde devrim yarattı.
18. İnternetin doğuşu (1960'lar; 1990'da yaygınlaşması) – Global iletişim ağı kuruldu.
19. Kişisel bilgisayarlar (PC) (1970'ler) – Bireylerin bilgisayarla tanışması ve iş, eğlence dünyasında devrim.
20. Cep telefonları (1983) – İletişimin mobil hale gelmesi ve 2000'lerde akıllı telefonların devrimi.
21. Genetik mühendislik ve CRISPR teknolojisi (2012) – Genetik biliminin devrim niteliğindeki atılımları.

Yakın Dönem Gelişmeler:

22. Yapay zeka (AI) (2010'lar) – Otomasyon, veri analizi ve robotikte devrimsel ilerlemeler.
23. Elektrikli otomobillerin yaygınlaşması (2000'ler) – Sürdürülebilir enerji ve ulaşım teknolojilerinde ilerlemeler.
24. Blockchain teknolojisi (2008, Bitcoin ile) – Dijital para birimi ve güvenli dijital işlemler için yeni bir dönem.
25. 5G teknolojisi (2019) – Mobil internet hızında büyük bir sıçrama, Nesnelerin İnterneti (IoT) uygulamalarında gelişme.

Tekerleğin icadından önce de birçok önemli teknolojik gelişme ve icat vardı. İşte bu dönemde insanlığın geliştirdiği bazı önemli teknolojik buluşlar:

1. Ateşin Kontrolü (Yaklaşık M.Ö. 1,500,000 - M.Ö. 400,000)

• Ateşin bilinçli olarak yakılması ve kontrol edilmesi, insanların pişirme, ısınma, aydınlatma ve avcılık gibi hayati ihtiyaçlarını karşıladı. Aynı zamanda, alet yapımında ve savunmada büyük bir adım oldu.

2. Taş Aletler (Yaklaşık M.Ö. 2,600,000)

• En eski teknolojik icatlar arasında taş aletler bulunur. Çakmaktaşı ve obsidyen gibi malzemelerden yapılan bu aletler, kesici, delici ve avcılık gibi amaçlarla kullanıldı. Oldowan kültürü olarak bilinen bu dönem, Homo habilis tarafından başlatıldı.

3. Dil Gelişimi (Yaklaşık M.Ö. 200,000 - M.Ö. 50,000)

• Dil, insanlık tarihinin en önemli teknolojik gelişmelerinden biri sayılabilir. İletişimi kolaylaştırarak bilgi aktarımı, işbirliği ve toplumsal yapının güçlenmesini sağladı.

4. Giysi Yapımı ve Dikim (Yaklaşık M.Ö. 170,000)

• İnsanoğlu hayvan derilerini ve bitkisel malzemeleri kullanarak giysi yapmaya başladı. Bu, soğuk iklimlerde hayatta kalmayı sağladı ve aynı zamanda iğne ve iplik kullanımı gibi teknolojilerin gelişmesini tetikledi.

5. Yerleşik Düzen ve Barınaklar (Yaklaşık M.Ö. 500,000)

• İlk barınakların yapılması, insanların mağaralar yerine kendi yapılarında yaşamaya başlaması büyük bir gelişmeydi. Ahşap, taş ve kemiklerden yapılan bu yapılar, sosyal düzenin ve toplulukların oluşumuna zemin hazırladı.

6. Çanak Çömlek Yapımı (Yaklaşık M.Ö. 20,000 - M.Ö. 10,000)

• Çanak çömlek yapımı, tarıma geçiş öncesinde gelişen önemli bir teknolojiydi. Gıdaların saklanması ve taşınması için kullanıldı ve insanlara sabit yerleşim için fırsat sundu.

7. Takvim ve Astronomik Gözlemler (Yaklaşık M.Ö. 10,000)

• Takvim ve astronomi, insanların mevsimleri takip etmesini ve tarım için uygun dönemleri belirlemesini sağladı. Bu tür gözlemler, erken tarım toplumlarının temelini oluşturdu.

8. İlkel Maden İşleme (Bakır ve Altın) (Yaklaşık M.Ö. 6,000)

• Bakır ve altın gibi metallerin işlenmeye başlaması, alet ve süs eşyaları üretimini sağladı. Bu süreç, insanlık tarihindeki ilk maden işleme teknolojilerinin başlangıcını temsil eder.

9. Zıpkın ve Yay Gelişimi (M.Ö. 30,000 - M.Ö. 10,000)

• İlkel avcılık aletleri olarak zıpkın ve yay kullanımı, avcılığı daha verimli hale getirdi. Bu icatlar, insanların yiyecek elde etme süreçlerini kolaylaştırdı.