UNCTAD'dan "Mavi Anlaşma" çağrısı

Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), okyanus ekonomisinin değerinin yılda 3 trilyon dolar ile 6 trilyon dolar arasında değiştiğinin tahmin edildiğini belirterek, okyanusların korunması ve onlara yatırım yapılması için küresel bir "Mavi Anlaşma" çağrısında bulundu.

UNCTAD, "Ticaret ve Çevre İncelemesi 2023: 2030'un Ötesinde Sürdürülebilir ve Dayanıklı bir Okyanus Ekonomisi İnşa Etme" başlıklı yeni raporunu yayımladı.

Okyanusların gelişmekte olan ülkeler için sunduğu fırsatlara dikkat çekilen ve deniz kaynaklarının sürdürülebilir bir şekilde kullanılması için yeni bir rota çizen raporda, okyanusların gelişmekte olan ülkelerin daha yenilikçi ve dayanıklı ekonomiler inşa etmesi için büyük fırsatlar barındırdığı aktarıldı.

Raporda, okyanusun insanlığa ve gezegene önemli sosyal, ekonomik ve çevresel faydalar sağladığına işaret edilerek, halihazırda "sürdürülebilir okyanus ekonomisinin" ortak kabul görmüş bir tanımının olmadığı kaydedildi.

Dünya okyanus ekonomisinin analiz edildiği raporda, tahminlerin okyanus ekonomisinin değerinin yılda 3 trilyon dolar ile 6 trilyon dolar arasında değiştiğini gösterdiği bildirildi.

Raporda, yalnızca 2020'de okyanus bazlı mal ve hizmet ihracatının değerinin 1,3 trilyon dolar olduğu ve bunun küresel ticaretin yaklaşık yüzde 6'sını temsil ettiği aktarıldı.

Okyanus bazlı mal ihracatının 681,4 milyar dolar ve okyanus bazlı hizmet ihracatının 628,2 milyar dolar olduğunun tahmin edildiği belirtilen raporda, Avrupa, Asya ve Amerika'nın önde gelen ihracatçılar olduğu kaydedildi.

Söz konusu değerlerin pandemi öncesi tahmin seviyelerinin altında kaldığı ancak büyümenin güçlü olduğu ve okyanus bazlı mal ticaretinin toparlanmaya devam etmesinin beklendiği ifade edildi.

- İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ, KİRLİLİK VE AŞIRI AVLANMA OKYANUSLARIN SUNDUĞU FIRSATLARI TEHDİT EDİYOR

İklim değişikliğinin, kirliliğin ve aşırı avlanmanın okyanusların sunduğu fırsatları ve gelir için okyanuslara bel bağlayan yaklaşık 3 milyar insanın geçim kaynağını tehdit ettiği vurgulanan raporda, okyanusların korunması ve onlara yatırım yapılması için küresel bir "Mavi Anlaşma" çağrısında bulunuldu.

Küresel bir "Mavi Anlaşma"nın, gelişmekte olan ülkelere fayda sağlayabilecek, gelişmekte olan sürdürülebilir sektörlere daha fazla yatırım sağlayabileceği aktarıldı.

Gelecek vadeden 2 sektöre de dikkat çekilen raporda, bu sektörlerin deniz yosunu yetiştiriciliğiyle plastik ikameleri olduğu kaydedildi.

Raporda, küresel deniz yosunu pazarının 20 yılda 3 kattan fazla artarak, 2000'de 4,5 milyar dolardan 2020'de 16,5 milyar dolara yükseldiği bildirildi.

Deniz yosununun gelişmekte olan birçok ülkede gıda, kozmetik ve biyoyakıtlar için yetiştirilebileceğine dikkat çekilen raporda, bunun her yıl 11 milyon tonu okyanusa akan plastiğe bir alternatif sunabileceği belirtildi.

Raporda, 2020'de yaklaşık 388 milyar dolarlık plastik ikamesi ticareti yapıldığı da aktarılarak, bunun fosil yakıtlardan yapılan plastiklerin ticaretinin sadece 3'te 1'i olduğu, büyüme için büyük bir potansiyel olduğu kaydedildi.