Rüstempaşa Kervansarayı nerede?

Masterchef Türkiye'nin son bölümünün çekildiği tarihi Rüstempaşa Kervansarayı nerede, nasıl gidilir, tarihçesi nedir?

Google Haberlere Abone ol
Rüstempaşa Kervansarayı nerede?

Masterchef Türkiye'nin 5 Kasım 2019 Salı günkü bölümünün çekildiği tarihi Rüstempaşa Kervansarayı nerede, nasıl gidilir, tarihçesi ve önemi nedir?

Rüstempaşa Kervansarayı, Osmanlı İmparatorluğu'nun ikinci başkenti olarak bilinen Edirne'de bulunuyor. 

Kervansaray, Edirne'nin merkezinde yer alıyor. 

Sadrazam Rüstem Paşa tarafından 1560 yılında Mimar Sinan’a yaptırılmıştır.

Rüstempaşa Kervansaray'ın en önemli özelliği tuğla ve kesme taş malzemesinin birlikte kullanılarak yapılmasıdır.

Kervansaray'ın ön tarafından 20 adet dükkan ve iki kapısı bulunuyor. 

Büyük avlulu kısım şehir hanı, küçük avlulu kısım menzil hanı niteliğinde olup ikili işleve sahip yapı iki katlıdır.

Büyük avlunun bulunduğu bölümün Mimar Sinan tarafından inşa edildiği bilinirken küçük avlunun çevrelediği yapının mimarı bilinmemektedir.

RÜSTEMPAŞA KERVANSARAY ÖZELLİKLERİ

Rüstempaşa Kervansaray'nın 4 önemli mimari özelliği bulunuyor. 

Bunlar sırasıyla şöyledir:

1- İnsanlarla hayvanlara ait ayrı mekânların oluşturulması

2- İdarecilere ait mekânlarla hamam ve helâ gibi ihtiyaç bölümlerinin bir araya toplanması

3- İbadet mekânının köşk mescid olarak kervansaray planı içinde ayrı ele alınması

4- Cepheyi sokağa uydurarak dükkânlara yer verilmesidir.

Mimar Sinan’ın Edirne’de uyguladığı bu şema Erzurum Rüstem Paşa Kervansarayı planını tekrarlaması bakımından son derece önemlidir.

Kervansarayın avlu cephelerindeki bütün kemerler ve pencere alınlıkları tamamen değişik örnekteki tuğlalarla süslenmiştir.

Restempaşa Sarayı, 1960-1965 yılları arasında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından birkaç defa restore edildi.

1966’dan itibaren tarihî ve turistik bir otel olarak kullanımına karar verilen kervansaray 1972 yılı Temmuz ayında hizmete açıldı.

Rüstempaşa Kervansarayı nerede?

Rüstem Paşa Kervansaray Oteli olarak kullanılan eser 1980 yılı Ağa Han Mimarlık Ödülü’ne lâyık görülmüştü.

RÜSTEM PAŞA KİMDİR?

Peki, Rüstempaşa Kervansarayı'nı yaptıran Rüstem Paşa kimdir?

Rüstem Paşa, Kanuni Sultan Süleyman'ın sadrazamıdır. Yani bugünkü karşılığıyla başbakanıdır. 1500-1661 yılları arasında yaşamıştır. İki ayrı dönem halinde sadrazamlık yapmıştır. Biri 9 yıl biri 6 yıl olmak üzere iki dönemlik sadrazamlığı 1544-1553 ve 155-1561 yılları arasına denk geliyor. Hırvat asıllı Hristiyan bir ailenin çocuğu olarak Saraybosna'da dünyaya gelmişti. Devşirme yöntemiyle yetiştirilerek devlet adamı olmuştur. Genç yaşta İstanbul'a getirilip devşirilen Rüstem Paşa Enderun'da eğitim gördü. Enderundan rikâb ağalığı ile çıktı. 1526 Mohaç Muharebesi'ne silahdar olarak katıldı. Bu seferden döndükten sonra birinci imrahor görevine tayin edildi. Üstün yetenekleri dolayısıyla Sultan Süleyman'ın gözüne girdi. Önce Diyarbakır beylerbeyi oldu. Sonra Anadolu Beylerbeyliği'ne nakledildi. 1539'da üçüncü vezir olarak görevlendirildi. Üçüncü vezir iken 26 Kasım 1539'da Şehzade Cihangir ve Şehzade Bayezid'in sünnet düğününde Kanuni Sultan Süleyman'ın kızı Mihrimah Sultan ile evlendi. Bu nedenle 'damat' sıfatıyla anılır. 1544'te Hadım Süleyman Paşa'nın azledilmesi üzerine yerine getirilmesi beklenen ikinci Vezir Deli Hüsrev Paşa'yı Hürrem Sultan'ın emriyle birbirine düşürdü ve ardından Kanuni Sultan Süleyman hem Hüsrev Paşa'yı hem de Hadım Süleyman Paşa'yı azledip sadrazamlığa Rüstem Paşa'yı getirdi.

RÜSTEM PAŞA'NIN DİĞER ESERLERİ

Rüstem Paşa'nın Osmanlı toprakları üzerinde farklı bölgelerde inşa ettirdiği çok sayıda eser bulunmaktadır. Tekirdağ'da, Rüstem Paşa Külliyesi adıyla değişik yıllarda Mimar Sinan’a yaptırdığı cami, medrese, kütüphane, çifte hamam, bedesten, kervansaray ve imaretten oluşan bir külliyesi bulunmaktadır. Bu külliyeden günümüzde ancak cami ve bedesten kalmış ve diğer binalar kısmen veya tamamen ortadan kalkmıştır.

Eminönü, İstanbul'da, Rüstem Paşa Külliyesi adıyla anılan 1555-1561 yılları arasında Mimar Sinan’a Rüstem Paşa Camii, altta yer alan tonozlu depolarla dükkânlar, çeşme ve iki handan oluşan bir külliye yaptırmıştır.

Edirne' de Mimar Sinan'a Rüstem Paşa Kervansarayı'nı yaptırmıştır. 

Ankara'da 1522-1523 tarihlerinde Çengel Han'ı inşa ettirmiştir.

Ayrıca Kütahya'da Anadolu Beylerbeyliği yaptığı sırada bir medrese ve bir hamam yaptırmıştır. Kütahya'daki bu eserlerden hamam günümüze kadar gelmiş; taç kapısının bir bölümü hariç yıkılan medrese ise orijinaline uygun olarak yeniden yapılmıştır.

Ayrıca Sakarya'nın Sapanca ilçesinde Mimar Sinan tarafından yaptırılan "Rüstem Paşa Camisi" mevcut olup ibadete açıktır.

Rüstem Paşa'nın tarihçi olarak Osmanlı kültürüne katkıları da bulunmaktadır. Tevarih-i Ali Osaman veya Tarih-i Rüstem Paşa adı ile yazdığı tarih eseri Osmanlı devletinin kuruluşundan 1561'e kadar dönem tarihini ihtiva etmektedir. Bu eserde kendisinin büyük katkısı olan Kanuni devrini işlemiş ve Osmanlı devletinin gelişmesinin zirvesine tarihsel bir pencere açmıştır. Ancak bu eserin 1923'te ilk Almanca çevrisini (Die Osmanische Chronik des Rüstem Pascha adlı) yapan I. Ferrer ve bazı diğer tarihçiler bu eserin Rüstem Paşa tarafından şahsen yazıldığına şüphe ile bakmaktadırlar.

Yorumlar