Bebek pudrasında asbest skandalı: Johnson & Johnson biliyordu

Ünlü kozmetik ve kişisel bakım markası Johnson & Johnson’un talk pudrasında asbest bulunduğuna yönelik skandal giderek bübüyor. Firmanın asbest skandalından haberdar olduğu ileri sürülüyor. Peki asbest nedir, sağlığa zararı var mı?

Uluslararası Haber Ajansı Reuters, Johnson & Johnson’ın ürettiği talk pudrasında asbest olduğunu bildiğini duyurdu.

Ajans haberinde, şirkete karşı açılan davalar sonucu Johnson & Johnson’ın açıklamak zorunda kaldığı 1971’den 2000’lerin başlarına kadar uzanan binlerce belgeyi incelediğini belirtti.

Şirket yazışmalarını ve diğer gizli dökümanları içeren bu belgelerde, şirketin ürettiği pudralarda küçük miktarda da olsa asbest çıktığının yer aldığı ifade edildi.

Şirket yöneticilerinin, mühendislerin, doktorların ve avukatların bu sorunla başa çıkmaya çalıştığını, ancak bir yandan bunu yaparken diğer yandan Amerikalı denetleyici kurumlara bu yönde bir bilgi vermedikleri aktarıldı.

Reuters’ın Cuma günü yayımlanan bu haberi üzerine Johnson & Johnson hisseleri, yüzde 10 değer kaybetti.

Şirketin son 16 yıldır yaşadığı bu en büyük kayıp, piyasa değerinden 40 milyar doların silinmesine yol açtı.

Johnson & Johnson, Reuters’ın bu iddialarının yanlış olduğunu belirten bir açıklama yayımladı.

Şirket, talk pudrasının kansere yol açtığı gerekçesiyle çok sayıda dava ile yüz yüze.

Bu yıl, talk pudrasının yumurtalık kanserine yol açtığı gerekçesiyle 22 kadının şikayetçi olduğu bir dava kapsamında ABD’de bir mahkeme Johnson & Johnson’ın 4,7 milyar dolar tazminat ödemesi gerektiğine karar vermişti.

Daha önce de ABD’de çeşitli mahkemeler, talk pudrasının yumurtalık kanserine yol açtığı gerekçesiyle Johnson & Johnson aleyhine 50 milyar doları aşan çok sayıda tazminat cezası verdi.

Asbest nedir?

Asbest ya da amyant, ısıya, aşınmaya ve kimyasal maddelere çok dayanıklı lifli yapıda kanserojen bir mineraldir. Halk arasında ak toprak, çorak toprak, gök toprak, çelpek, höllük veya ceren toprağı gibi isimlerle de bilinir.

Üç binden fazla kullanım alanı olan asbestten, özellikle gemi, uçak, otomobil sanayiinde, makine konstrüksiyonlarında yağlayıcı madde ve sızdırmazlık elemanı olarak, inşaat sektöründe, ısı ve ses izolasyonunda yaygın olarak yararlanılmıştır.

Asbest son derece kanserojen bir maddedir. Solunum yoluyla vücuda girdiğinde başta kanser olmak üzere çeşitli hastalıklara yol açar.

Uzmanlar cilde nüfuz etmesinin de mümkün olduğunu düşünmektedirler. Asbestin neden olduğu hastalıkların bazıları, akciğer zarları arasında sıvı toplanması, kireçlenme, akciğer zarı kalınlaşması ve akciğer dokusunda bağ dokusu oluşumu gibi selim hastalıklardır. Ayrıca ciltte yaralara neden olabilir.

Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC), her yıl dünyada kanser yapıcı maddeleri düzenli olarak özelliklerine göre gruplara ayırmaktadır.

Ajansın kanserojen maddeler listesinde asbest maddesi, “kesin kanserojen”tanımlanması ile 1. grupta sınıflandırılmıştır.

Fransa’da asbeste bağlı hastalıklardan her yıl 4000 kişi ölmektedir ve sayı giderek artmaktadır. Uzmanlar Birleşik Krallık’ta 1960 ve 70’lerde asbeste maruz kalmış kişilerden 120.000’den fazlasının akciğer kanseri nedeniyle yakın gelecekte öleceğini öngörmektedirler.

Belçika ve Hollanda gibi ülkelerde 90’lı yılların başında asbest üretim ve kullanımı tamamen yasaklanmıştır. Avrupa Birliği’de 2005 yılından itibaren AB’ye üye ülkelerde asbest üretimi ve kullanımını yasaklamıştır.

Geçmişte tersane işçisi olan babasının iş elbiselerinden bulaşan asbest nedeniyle kansere yakalanan genç bir kadın, 2007 yılında İngiliz Savunma Bakanlığı’ndan tazminat almaya hak kazanmıştır.

Asbestoz Hastalığı

İlk olarak tersane işlerinde çalışanlarda tespit edilen asbestoz, asbest liflerini çözmeye çalışan vücut tarafından üretilen asidin akciğer zarında oluşturduğu yaralardır. Bu hastalığın kendini göstermesi 10-20 yılı bulmaktadır.

Mezotelyoma Hastalığı

Asbestin yol açtığı en önemli hastalık akciğer zarı ve karın zarı kanseri, yani mezotelyomadır. Batı ülkelerinde yılda her bir milyon kişinin 1-2’sinde saptanan mezotelyoma, Türkiye’de yılda en az 500 kişide görülmektedir. Mezotelyomaya ait en sık rastlanan yakınmalar, ağrı ve ilerleyici nefes darlığıdır. Akciğer röntgeni ve tomografide tipik bulgular saptanabilirse de, kesin tanı için başvurulan standart yöntem akciğer zarı biyopsisidir. Mezotelyoma, erken dönemde tanınıp uygun cerrahi girişim uygulanamadığında, ilaç ya da ışın tedavisine iyi cevap vermeyen ve hastayı kısa zamanda ölüme götüren bir hastalıktır.

Kanser Hastalığı

Asbest, akciğer, gırtlak ve sindirim sistemi kanserlerine yol açmaktadır.

Akciğer zarı (plevra) kalınlaşması