Nerede o eski Brezilya! Irkçıların elinde olacağı buydu

Bir zamanlar ABD'ye karşı İran'ın yanında yer alan, Filistin konusunda ise İsrail'in barış masasına oturması gerektiğini savunan Brezilya'dan artık eser yok. Çünkü Brezilya artık aşırı sağcıların elinde. Brezilya'nın Donald Trump'ı olarak tanımlanan Jair Bolsonaro'nun başa geçmesinden sonra ülke ilk olarak İsrail ve ABD yanlısı politikalar izlemeye başladı. Ülkeyi bu hale sokan ismin ise aslen Brezilyalı değil de Alman-İtalyan melezi bir isim olması dikkat çekici.

İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro'nun, ülkesinin Tel Aviv Büyükelçiliğini Kudüs'e taşıma planını kınadı. İİT'den yapılan yazılı açıklamada, Bolsonaro'ya büyükelçiliği Kudüs'e taşıma planını tekrar gözden geçirmesi çağrısında bulunularak, planın, uluslararası hukukun ve ilgili tüm Birleşmiş Milletler (BM) kararlarının açık bir ihlali olduğu vurgulandı.

Açıklamada, Brezilya'dan, iki devletli çözüm vizyonu gereği barışın gerçekleşmesi fırsatlarını destekleyen tutumları benimsemesi istendi.

Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, sosyal medya hesabından, "Daha önce kampanyamızda belirttiğimiz gibi, Brezilya Büyükelçiliğini Tel Aviv'den Kudüs'e transfer etmeyi planlıyoruz. İsrail egemen bir devlettir ve buna saygı duyarız." açıklamasını yapmıştı.

Bolsonaro, devlet başkanı seçildikten sonra yabancı basınla ilki olan söyleşide, İsrail'i uluslararası arenada da destekleme sözü verdi. Aşırı sağcı lider, "BM'de İsrail ile ilgili hemen hemen tüm meselelerde oyumuza güvenebileceğinizden hiç şüpheniz olmasın." diye konuşmuştu.

Brasilia'daki Filistin Büyükelçiliğini yerinden kaldırma fikrini de dile getiren Bolsonaro, "Devlet başkanlığı sarayına çok yakın inşa edilmiş. Hiçbir büyükelçilik devlet başkanlığı sarayına çok yakın olamaz, bu nedenle büyükelçiliği taşıma niyetindeyiz. Filistin'in büyükelçilik hakkına sahip olmak için önce devlet olması gerekli." demişti.

İLK OLARAK ABD TAŞIMIŞTI

ABD Başkanı Donald Trump'ın 6 Aralık 2017'de Kudüs'ü "İsrail'in başkenti" olarak tanıdığını ve ülkesinin Tel Aviv'deki büyükelçiliğini Kudüs'e taşıyacağını açıklamasından sonra yeni büyükelçilik binası 14 Mayıs'ta yapılan resmi törenle açılmıştı.

ABD'nin ardından Orta Amerika ülkesi Guatemala da büyükelçiliğini 16 Mayıs'ta Tel Aviv'den Kudüs'e taşımıştı.

Abluka altındaki Gazze sınırında ABD'nin büyükelçiliğini Kudüs'e taşıması ve İsrail'in kuruluş yıl dönümü olan Nekbe'nin (Büyük Felaket) 70. yılını protesto etmek için gösteriler düzenlenmişti. Barışçıl gösterilere müdahale eden İsrail askerlerinin saldırılarında 62 Filistinli şehit olmuş, 2 bin 700'den fazla Filistinli de yaralanmıştı.

JAIR BOLSONARO KİMDİR?

Brezilya tarihinde bir dönüm noktası oluşturan aşırı sağcı lider Jair Messias Bolsonaro, Brezilya'nın Glicerio kentinde 21 Mart 1955 tarihinde doğdu.

Ordu kökenli eski bir subay olan Bolsonaro, İtalyan ve Alman asıllı bir ailenin çocuğu olarak doğdu. 1977 yılında Agulhas Negras Askerî Akademisi'nden mezun olarak Brezilya Ordusu'nun saha topçusu ve hava indirme birliklerinde görev yaptı.

1988 yılında yüzbaşı rütbesi ile rezerve katıldı. 1991 yılından bu yana Bolsonaro Temsilciler Meclisi üyesidir.

Bolsonaro, aile değerlerini savunan sosyal muhafazakâr görüşleriyle bilinmekte olup eşcinsel evliliklere, kürtaja, pozitif ayrımcılığa, uyuşturucunun yasallaşmasına karşı sert bir şekilde karşıt görüşlere sahiptir. Deregülasyon gibi liberal ekonomik politikaları benimserken dış siyasette ise ABD ve İsrail ile yakınlaşmayı savunmaktadır. Kutuplaştırıcı ve tartışmalı bir isim olarak aşırı sağ ve muhafazakâr olarak nitelendirilen görüş ve yorumları, Brezilya'da hem övgü hem de eleştirilere neden olmaktadır.

Bolsonaro, 2016 yılında 2018'de yapılacak devlet başkanlığı seçimlerine adaylığını açıkladı. Sosyal Liberal Parti'nin adayı olarak 7 Ekim 2018 tarihinde yapılan seçimlerin ilk turunu önde bitirdi.