Lübnan'da neler oluyor, Şiiler neden tepkili?

Lübnan'da Şii grupların hedefi olan Beyrut Limanı'ndaki patlamayı soruşturan hakim Tarık el-Bitar, dün 6 kişinin öldüğü silahlı olayların ardından bir kez daha dikkatlerin çevrildiği isim oldu.

Yerel basına göre, "siyasi söylemlerden ve etkinliklerden uzak duran işkolik yapısıyla Lübnanlıların bile çok iyi tanımadığı" Bitar, 4 yıl önce Beyrut Ceza Mahkemesi Hakimi olarak atandı. Bitar özellikle cinayet ve uyuşturucu ticareti gibi konularda birçok davaya baktı.

Şubat ayında Beyrut Limanı soruşturmasına atanan Bitar, patlamada hayatını kaybedenlerin aileleri başta olmak üzere halkın ciddi bir kesimi tarafından desteklenirken, Şii Emel Hareketi ve Hizbullah ile Hristiyan Marada Partisinin tepkisini çekti. Birkaç kez Bitar'ın soruşturmadan alınması istendi, ancak Temyiz Mahkemesi talepleri reddetti.

AA muhabiri, dün Beyrut'ta liman patlaması soruşturmasına başka birinin atanması talebiyle düzenlenen gösterinin silahlı olaylara dönüşmesinin ardından tartışmaların odağındaki hakim Bitar'ın geçmişini ve Refik Hariri suikastından sonra ülkenin en büyük davasının soruşturmasına atanmasının ardındaki süreci derledi.

TARIK BİTAR KİMDİR?

Tarık el-Bitar, 1974'te Lübnan'ın kuzeyinde yer alan Akkar vilayetine bağlı Aydamon beldesinde Hristiyan bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi.

Bitar, ilköğretim ve lise eğitimini Trablusşam'da tamamladıktan sonra 1999'da Lübnan Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu.

Trablusşam'da 2004-2010 yıllarında yargının farklı kademelerinde görev yapan Bitar, 2010'da atandığı Kuzey Başsavcılık görevini 7 yıl boyunca sürdürdü.

Tarık el-Bitar'ın eşi de kendisi gibi hakim. Tarık-Culya Bitar çiftinin 2 çocuğu bulunuyor.

4 YIL ÖNCE BEYRUT CEZA MAHKEMESİ BAŞKANLIĞINA ATANDI

Lübnan basınında yer alan haberlere göre, 2017'de Beyrut Ceza Mahkemesi Başkanlığına atanan Tarık el-Bitar, birikmiş 900 binden fazla dosyayı 4 yıllık görevinde 500 binin altına düşürmeyi başardı.

Lübnan Yüksek Yargı Konseyi, 20 Şubat 2021'de Fadi Savvan'ın yerine hakim Tarık el-Bitar'ı geçen yıl Beyrut Limanı'nda meydana gelen patlamayla ilgili soruşturmaya atadı.

- BİTAR, SİYASİLERE YÖNELİK KARARLARINDAN SONRA HEDEF HALİNE GELDİ

Hristiyan hukukçu Bitar, soruşturmada görevlendirilmesinin ilk aylarında düşük profilli birçok kişinin serbest bırakılmasına karar verdi.

Bitar, soruşturma kapsamında 2 Temmuz'da, halihazırda milletvekili olan eski Maliye Bakanı Ali Hasan Halil, eski Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Gazi Zuaytir ile eski İçişleri Bakanı Nihad Meşnuk'un milletvekili dokunulmazlığının kaldırılmasını talep etti. Lübnanlı hakim, daha sonra Halil, Zuaytir, Meşnuk ve eski Başbakan Hassan Diyab'ı ifadeye çağırma tutumunda ısrar etti.

Bitar, temmuz ayından itibaren eski Başbakan Diyab'ın da aralarında bulunduğu bazı siyasileri ifadeye çağırması ve 3 eski bakanın dokunulmazlığın kaldırılması talebiyle Meclise başvurmasının ardından tartışma konusu oldu.

Eylül ayında Hristiyan eski Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Yusuf Finyanus hakkında, 12 Ekim'de de Şii Emel Hareketinden milletvekili Ali Hasan Halil hakkında gözaltı kararı çıkaran Bitar, Şiilerin ve Hristiyan Marada Partisinin hedef tahtası oldu.

HİZBULLAH'IN HAKİM BİTAR'I TEHDİT ETTİĞİ İDDİASIYLA BAŞLAYAN SÜREÇ

Lübnan Cumhuriyet Savcısı Gassan Uveydat, hakim Bitar'dan Hizbullah'ın kendisini tehdit ettiğine dair iddialar hakkında bir rapor hazırlamasını istedi.

Eski İçişleri Bakanı ve halihazırda bağımsız milletvekili olan Nihad Maşnuk, 27 Eylül'de Bitar'ın görevden alınması talebiyle dava açtı.

Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, 11 Ekim Pazartesi günü televizyonda yaptığı konuşmada, "Beyrut Limanı patlaması davasını araştıran hakimin siyasi hedefleri var." iddiasıyla Bitar'ı hedef gösterdi.

- Şİİ ESKİ BAKANLAR, HAKİM BİTAR'I "FİTNE ÇIKARMAKLA" SUÇLUYOR

Şii Emel Hareketi milletvekilleri eski Maliye Bakanı Ali Hasan Halil ile eski Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Gazi Zuaytir'in avukatları da 12 Ekim'de Bitar'ın görevden alınması talebinde bulundu.

Halil ve Zuaytir, Bitar'ı "patlamayla ilgisi olmayan isimleri soruşturmaya dahil ederek fitne çıkarmakla" suçladı.

Bitar ise hakkındaki "görevden alınma" talebi öncesinde son duruşmaya katılmayan Ali Hasan Halil hakkında gözaltı kararı çıkardı.

Lübnan Temyiz Mahkemesi hem Maşnuk hem de Halil ile Zuaytir'in avukatlarının taleplerini reddederek, Bitar'ı Beyrut Limanı soruşturmasını yürütme görevinden almadı.

Şii Emel Hareketi ve Hizbullah'a mensup bakanların hakim Bitar'ın yerine soruşturmaya başkasının atanmasının ısrarı üzerine oluşan gerginlik nedeniyle 13 Ekim'deki Bakanlar Kurulu toplantısı yapılamadı.

Tüm bunlardan önce ise Hizbullah yetkililerinden Vefik Safa'nın 21 Eylül'de Beyrut Adalet Sarayı'ndaki makamında hakim Bitar'a, kendisinin Hizbullah tarafından Beyrut Limanı soruşturmasından alınacağı haberini ilettiği gündeme oturmuştu.

- BEYRUT'TA DÜN YAŞANAN OLAYLAR

Şii Hizbullah ve Emel Hareketi destekçileri, Beyrut Limanı'nda geçen yıl meydana gelen patlamayı soruşturan Hristiyan hakim Tarık el-Bitar'ın yerine bir başkasının atanması talebiyle dün Beyrut Adalet Sarayı'na yürüdü.

Adalet Sarayı'na yakın Et-Tayyuna bölgesine geldikleri sırada göstericilerin üzerine ateş açıldı, olayda 6 kişinin öldüğü, 32 kişinin yaralandığı açıklandı.

Saldırı Beyrut'un Et-Tayyuna bölgesinde gerçekleşirken olaylar daha sonra Hristiyanların yaşadığı Ayn er-Rumana ve Şiilerin yaşadığı Eş-Şiyah mahallelerinin kesiştiği noktalarda 5 saatten fazla devam etti.

Lübnan ordusunun halka "Beyrut'taki çatışma bölgelerini boşaltma" çağrısından sonra akşam saatlerine kadar başkentin cadde ve sokaklarında korku hakim oldu.

---