İran'dan UAEA ile işbirliği açıklaması

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi'nin ziyaretinde, UAEA ile ilişkilere dair yeni konuların ele alındığını ve işbirliği konusunda "yeni bir dönemin" açıldığını söyledi.

Kenani, başkent Tahran’da gerçekleştirdiği haftalık basın toplantısında gündemi değerlendirdi.

UAEA Başkanı Grossi’nin Tahran ziyaretine değinen Kenani, iki taraf arasında nükleer faaliyetler konusundaki teknik sorunların çözüleceğine inandığını belirterek, “Bu şekilde diplomasiye engel olmak isteyenlerin elindeki bahaneler de alınmış olur.” değerlendirmesinde bulundu.

Grossi ile UAEA ve İran ilişkilerine dair yeni konuların ele alındığını aktaran Kenani, “İşbirliği konusunda yeni bir dönem açılmış oldu. Bu konu Sayın Grossi tarafından duyurulacak.” ifadelerini kullandı.

UAEA ile İran Atom Enerjisi Kurumunun mutabakata vardığını kaydeden Kenani, “Bu çerçevede, yapılacak toplantıların teknik düzeyde ve bazı çevrelerce siyasi baskı unsuru olarak kullanılan konuların dışında ilerlemesi bekleniyor.” dedi.

Nükleer Silahların Önlenmesi Anlaşması (NPT) ve ek protokoller çerçevesinde yapılan denetimlere değinen Kenani, “Fordo gibi bazı nükleer tesislerde denetimin artırılması yeni bir konu değil. İran ile Ajans arasındaki anlaşma kapsamında bu denetimlerin nasıl yapılacağı belirleniyor.” diye konuştu.

Grossi’nin Tahran ziyaretinin İran ile nükleer anlaşma olarak bilinen Kapsamlı Ortak Eylem Planı ile ilgili olup olmadığı sorusunu cevaplayan Kenani, “Açık bir şekilde söylüyorum, bu ziyaret Ajans (UAEA) ile İran arasındaki ikili işbirliği çerçevesinde gerçekleşmiştir ve yeni bir gelişme değil.” şeklinde konuştu.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, UAEA’nın teknik üyelerinden oluşan bir heyetin İran'a gelmesi konusunda mutabık kalındığını belirterek bunun, "İran aleyhine kullanılan mazeretlerin ortadan kalkması" için iyi bir ilerleme olacağını sözlerine ekledi.

- İRAN'LA MUTABAKAT

UAEA Başkanı Grossi 3-4 Mart tarihlerinde Tahran ziyaretinde İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed İslami ile görüşmüştü.

Grossi’nin İran ziyaretinde iki tarafın 3 husustan oluşan bir mutabakat üzerinde anlaştığı belirtilmişti.

Söz konusu mutabakata göre, Ajans ile İran arasındaki etkileşim, bir işbirliği ruhu içinde ve kapsamlı koruma önlemleri anlaşmasına dayalı olarak, UAEA’nın yetkilerine ve İran'ın hak ve yükümlülüklerine tam uyum içinde yürütüleceği kaydedilmişti.

Ajans ile İran arasında gerginliğe yol açan Ajans tarafından nükleer bulguların tespit edildiği 3 yere ilişkin Tahran yönetiminin güvenlik denetimi açısından çözüme kavuşturulmamış sorularla ilgili işbirliğini sürdüreceği, bu hususta daha fazla bilgi ve erişim izni vermeye hazır olduğunu taahhüt ettiği aktarılmıştı.

Mutabakatın 3’üncü maddesinde İran’ın gönüllü olarak Ajansın bu ülkedeki doğrulama ve gözlem faaliyetlerine izin vereceği, Tahran’da yakın bir tarihte yapılacak teknik görüşmede, söz konusu doğrulama ve gözlem için kullanılan unsurların yeniden hayata geçirilmesine ilişkin yöntemlerin ele alacağı bildirilmişti.