Suriyelilere yeni iftira: Hastanelerde öncelik onlarda iddiası

Facebook’ta 10 Aralık 2018’de paylaşılan bir fotoğrafta “Muhammed Nihat El Halil El” isimli bir Suriyelinin hastanede yasal öncelikli hasta statüsünde muayene olduğu iddia edildi. Bu fotoğrafın ardından sosyal medyada paylaşılan ve teyit.org’a ihbar olarak gönderilen birçok paylaşımda kullanıcılar Suriyelilerin hastanelerde öncelikli olarak tedavi gördüklerini iddia etti. Kış Güneşi isimli Facebook hesabının 10 Aralık 2018’de aynı iddiayla paylaştığı fotoğraf şimdiye kadar yaklaşık 2 bin paylaşım aldı ve 400 defa beğenildi. 

Ancak Suriyeli mültecilerin yasal öncelikli hasta statüsünde muayene edildiği iddiası doğru değil. 2011’den beri geçici koruma ya da şartlı mülteci statüsünde bulunan Suriyeliler, yasalar gereği Türk vatandaşları gibi 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kanunu hükümlerine tabiler. Suriyelilerin yasal öncelikli hasta sayılmalarını gerektiren herhangi hukuki bir düzenleme bulunmuyor.

Gebze Fatih Devlet Hastanesi’nden edinilen bilgilere göre de iddia fotoğrafta görülen Suriyeli mültecinin hastanenin acil bölümünden ilgili polikliniğe sevk edildiği için elektronik sistemde öncelikli hasta durumunda gösterilmiş. Kimlerin “yasal öncelikli hasta” statüsünde olduğuna dair Sağlık Bakanlığı’nın yayımladığı bir genelgeye göre de “Suriyeli mülteci olmak” öncelik gerektiren durumlar arasında sayılmamış.

İddia fotoğrafta söz konusu hastayı muayene edecek doktorun ismi görülebiliyor. Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Doktor Cemil Yurtseven Kocaeli Gebze Fatih Devlet Hastanesi’nde görev yapıyor. Cemil Yurtseven’e ulaşmaya çalışan teyit.org şimdiye kadar herhangi bir yanıt alamadı. Ardından Gebze Fatih Devlet Hastanesi ile iletişime geçen teyit.org, adı geçen hastanın sistemde “acilden ilgili polikliniğe sevk edildiği” için yasal öncelikli hasta olduğu bilgisini öğrendi.

Fatih Devlet Hastanesi Bilgi-İşlem Müdür Yardımcısı Yusuf İlhan, Muhammed Nihat El Halil El’in acil servisten kulak burun boğaz polikliniğine sistemden otomatik olarak sevk edildiğini bu nedenle öncelikli hasta statüsünde kontrol edildiğini ifade etti. İlhan, bu durumun sistemin Sağlık Bakanlığı’nın kullandığı yazılımı nedeniyle meydana geldiğini bu nedenle de hastanın muayene olduğu tarihin, hastalık sebebinin ve ayrıntılarının üçüncü kişilerle paylaşılmadığının altını çizdi.

Sağlık Bakanlığı’nın 12 Haziran 2017 tarihli öncelik genelgesine göre hastanelerdeki polikliniklerde öncelikli hasta olarak değerlendirilecek kişilerin nitelikleri belirlenmiş. Bu genelgeye göre acil vaka hastalar, engelli hastalar, hamileler, hizmetteki rütbeli askeri personel, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri malül ve gaziler ve aileleri, 65 yaş üstü yaşlılar, öncelikli olarak garnizon dışından sevkle gelenler olmak üzere, hizmetteki TSK personeli ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler ve son olarak emekli TSK personeli “yasal öncelikli hasta” statüsünde sayılıyorlar. Bu nedenle hastaneden alınan bilgi doğrultusunda da Suriyeli hastanın “acil vaka hasta” olduğu söylenebilir. Söz konusu genelgeye göre Suriyeli mültecilerin hastane sırasında yasal bir önceliği bulunmuyor.

Sonuç olarak Suriyeli mültecilerin hastanelerdeki sağlık hizmetlerinden öncelikli olarak yararlandıkları iddiası doğru değil. Hasta, kimliğinden bağımsız olarak acil vaka olduğu için yasal olarak önceliklendiriliyor. İddiada adı geçen Suriyeli mülteci, Sağlık Bakanlığı’nın ilgili düzenlemesi gereği Gebze Fatih Devlet Hastanesi’ndeki acil servisten polikliniğe sevk edildiği için yasal öncelikli hasta statüsünde değerlendirilmiş.