Dünyayı şoke eden fotoğraf

Haber ajanslarının servis ettiği bu yeni kazılmış binlerce mezarın fotoğrafı Afrika'nın yaşadığı koronavirüs kabusunun boyutlarını ortaya çıkarırken dünyayı da şoke etti. Bu yeni kazılmış binlerce mezar Güney Afrika'nın başkenti Johannesburg'un hemen dışındaki Olifantsveil mezarlığından. Afrika kıtasından koronavirüs salgınının ilk görüldüğü dönemde virüsle ilgili nispeten daha iyimser rakamlar geliyordu. Ancak özellikle Güney Afrika Covid-19 salgınında çok zor günler geçirmeye başladı. Ülkede giderek artan vaka sayıları Güney Afrika'yı dünyada en çok vaka görülen beşinci ülke konumuna getirdi. John Hopkins Koronavirüs Bilgi Merkezi'ne göre şu anda ülkede 538 bin 184 aktif vaka ve koronavirüs kaynaklı 9 bin 604 ölüm var. Covid-19 görülen ülke ve bölgelerdeki yeni vakalara ilişkin güncel verilerin derlendiği "Worldometer" internet sitesine göre Afrika kıtası genelinde son 24 saatte virüs bulaşan kişi sayısı 13 bin 363 artarak 1 milyon 25 bin 264'e çıktı. Şimdiye kadar koronavirüs salgınından dünya geneline oranla daha az etkilenen Afrika'da vaka sayısı 1 milyonu geçti. Güney Afrika 500 bini aşkın vakayla öne çıksa da, kıtanın geri kalanında sağlık sisteminin yetersiz kalabileceği ülkeler endişe yaratıyor. Afrika Birliği, kıta genelinde yaygın test yapılmaması nedeniyle gerçek durumun bilinmediğini hatırlatarak, "Agresif önlemler alınmalı" uyarısında bulundu. Haftalardır koronavirüs verilerini açıklamayan Tanzanya'daki durumu örnek gösteren Afrika Birliği, durumun endişe yarattığını bildirdi. Güney Afrika'dan gelen, Covid-19 yüzünden hayatını kaybedenler için hazırlanmış mezar yerleri durumu ortaya koysa da yetkililer özellikle Güney Afrika'da durumun bildirilenden çok daha kötü olduğundan endişe duyuyorlar. Güney Afrika Tıbbi Araştırma Konseyi'nin açıkladığı rapora göre birçok koronavirüs ölümü kayıtlara bile geçirilmiyor. BBC'ye konuşan birliğin salgınla mücadele konusunda faaliyet gösteren organı Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) yöneticisi Dr. John Nkengasong birçok ülkede yaygın test yapılmıyor olması nedeniyle, vaka sayısının tespit edilenden çok olmasından endişe ediyor. Dr. Nkengasong, Nijerya, Gana, Kenya, Sudan, Etiyopya, Zambiya ve Zimbabve'yi de yakından izlediklerini söylüyor. Kıtada 1 milyonu aşan vaka sayısının yarısı ise sadece Güney Afrika'da görülüyor. BBC Afrika Muhabiri Andrew Harding'e göre kıtadaki tüm vaka sayısının yarısının tek ülkede olması şüphe uyandırıcı: "Güney Afrika dışındaki tüm kıtada toplam 500 bin vaka olması mümkün mü? Yanıt, kısaca hayır. Uzmanlar test sayısının düşük olmasına bakarak Afrika kıtasının 1 milyon vakayı çoktan geçtiği yorumunu yapıyor." Harding buna rağmen birçok Afrika ülkesinde hastanelerin doluluk oranlarının hala düşük olduğunu da ekliyor. Afrika kıtasında karantina uygulamaları için gecikmeden harekete geçilmesi, vaka sayısının diğer kıtalardan az olmasını sağlamış olabilir. Nüfus yoğunluğunun düşük olması da Afrika'yı diğer kıtalardan ayıran etkenler arasında sayılıyor. BBC muhabiri Harding, Covid-19 hakkında henüz az bilgiye sahip olduğumuzdan hareketle, Afrika gibi bazı bölgelerde daha önceden geçirilen sıtma, kolera ya da diğer hastalıkların da bağışıklık sistemine katkısı olabileceği değerlendirmelerini hatırlatıyor. Ancak güney Afrika'daki Covid-19 yüzünden hayatını kaybedenlerin tutulduğu ve üzerinde ölenlerin isimlerinin yazılı olduğu bölmeleri görenler dehşete kapılıyor. Halk ise yöneticilere öfkeli. Afrikalılar gereken önlemleri almadıkları için sık sık hükümetleri protesto ediyor. Afrika kıtasında yaşanan koronavirüs sorununun büyüklüğünün bir nedeni de kıtadaki ekonomik eşitsizlikler nedeniyle tedavinin zor uygulanmasına bağlanıyor. Tüm dünyada Covid-19 vaka sayısı 19 milyonu geçerken Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) zengin ülkelerin tedavi olanaklarını kendileriyle sınırlaması ihtimaline değindi ve "aşı milliyetçiliğine" karşı uyarıda bulundu. Tedros Adhanom Ghebreyesus, DSÖ aracılığıyla dünya ülkeleri arasındaki ekonomik eşitsizliklerin ve fakir ülkelerdeki kısıtlı imkanların koronavirüs mücadelesine verdiği zarardan bahsetti. Kurumun başkanı Doktor Tedros Adhanom Ghebreyesus, ABD'deki Aspen Güvenlik Forumu'na video bağlantıyla katılarak, zengin ülkelerin tüm ülkelerin korunmasına yardımcı olmasının aynı zamanda kendi çıkarlarına uygun olacağını, tedaviyi yalnızca kendileriyle sınırlamanın onları güvende tutmayacağını vurguladı: "Ekonomilerin birbirine bağlı olduğu küresel bir dünyada yaşadığımız için, dünyanın hızla iyileşmesi ancak bütünüyle iyileşmesine bağlı. Dünyanın bir kısmının ya da birkaç ülkenin tek başına güvenli olması mümkün değil." Dünya genelinde 700 bin kişinin yaşamını yitirmesine neden olan Covid-19 salgınına karşı aşı çalışmaları devam ediyor ancak hiçbir ülke yaygın üretim aşamasına geçebilmiş değil.