Borsa İstanbul'u etkileyen küresel endişeler

Küresel piyasalardaki dalgalanmalar, ABD'de resesyon beklentileri ve Orta Doğu'daki artan jeopolitik riskler, Türkiye'de de finans piyasalarını olumsuz etkiledi. Borsa İstanbul (BIST) güne sert bir düşüşle başlarken, sabah saatlerinde iki kez devre kesici mekanizması devreye girdi. BIST 100 endeksi, güne -703,78 puan düşüşle 9.769,69 puandan başladı ve kısa sürede yüzde 7,7 değer kaybederek 9.733,35 puana geriledi. Bu düşüş, endeks bazlı devre kesicinin ikinci kez tetiklenmesine neden oldu.

BIST 100 endeksindeki bu sert düşüş, global piyasalarda yaşanan gerilemelerin Borsa İstanbul'a yansıması olarak değerlendiriliyor. Özellikle ABD ekonomisine dair resesyon beklentileri ve Orta Doğu'da artan gerilim, yatırımcıların risk iştahını olumsuz etkileyerek, piyasadaki satış baskısını artırdı.

İLK DEVRE KESME SAAT 09.55'TE GERÇEKLEŞTİ

Borsa İstanbul'da yaşanan ilk devre kesme, saat 09.55'te meydana geldi. Endeksin hızlı bir şekilde değer kaybetmesi üzerine, devre kesici mekanizması devreye girdi ve işlemler geçici olarak durduruldu. Borsa İstanbul'dan yapılan açıklamada, "Saat 09:55:22 itibarıyla Endekse Bağlı Devre Kesici Sistemi devreye girmiştir. Borsamız Pay Piyasasındaki tüm sıralarda, Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasında işlem gören pay ve pay endekslerine dayalı sözleşmelerde ve Borçlanma Araçları Piyasası Pay Repo Pazarı'nda işlemler geçici olarak durdurulmuştur." ifadelerine yer verildi.

İşlemlerin yeniden başlamasıyla birlikte, piyasa hareketliliği devam etti ve saat 10.25'te ikinci kez devre kesici tetiklendi. Eşleştirme işlemleri başladıktan sadece 9 saniye sonra devre kesici sistem yeniden devreye girerek işlemleri durdurdu. Bu durum, piyasadaki panik havasını bir kez daha ortaya koydu.

BIST 100 ENDEKSİNDEKİ DÜŞÜŞLERİN NEDENLERİ

Küresel piyasalardaki olumsuz gelişmeler, Borsa İstanbul'daki düşüşün ana sebeplerinden biri olarak öne çıkıyor. ABD ekonomisine dair resesyon endişeleri ve Orta Doğu'da artan jeopolitik riskler, yatırımcıların risk iştahını düşürdü ve borsada yoğun satış baskısına neden oldu. Özellikle banka hisselerindeki değer kayıpları, BIST 100 endeksindeki düşüşü derinleştirdi. Cuma günü de satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da, BIST 100 endeksi önceki kapanışına göre yüzde 3,01 oranında değer kaybederek 10.473,47 puandan günü tamamlamıştı.

ENDEKSLERDE YAŞANAN KAYIPLAR

Borsa İstanbul'daki diğer endekslerde de ciddi düşüşler yaşandı. BIST 30 endeksi yüzde 6,5 düşüşle 10.633,35 puandan güne başlarken, BIST 50 endeksi yüzde 6,61 düşüşle 8.629,18 puana geriledi. Bankacılık sektörü endeksi olan XBANK yüzde 7,79'luk düşüşle 13.377,73 puandan açılış yaparken, XUHIZ yüzde 6,74 düşüşle 9.409,21 puana, XUSIN ise yüzde 6,21 düşüşle 13.403,94 puana geriledi.

DEVRE KESİCİ MEKANİZMASI NASIL ÇALIŞIR?

Devre kesici, borsalarda fiyatlardaki ani ve aşırı dalgalanmaları kontrol altına almak için kullanılan bir mekanizmadır. Bu sistem, piyasada işlem gören bir enstrümanın fiyatının belirli bir yüzde oranında düşmesi veya yükselmesi durumunda devreye girer ve işlemleri belirli bir süre durdurur. Bu durdurma süresi, yatırımcılara panik satışlarından kaçınma ve piyasadaki durumu değerlendirme fırsatı verir. İşlemler belirlenen süre sonunda yeniden başlar, ancak fiyat hareketlerinin devam etmesi durumunda devre kesici tekrar devreye girebilir.

Borsa İstanbul'da yaşanan bu gelişmeler, yatırımcıların temkinli olmasını ve piyasalardaki belirsizlikleri yakından takip etmesini gerektiriyor. Küresel risklerin devam etmesi, piyasalardaki volatilitenin sürebileceğini işaret ediyor.