Belize'den Tayvan'a uluslararası kararı

Orta Amerika ülkesi Belize'de parlamento, Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan'ın uluslararası örgütlere katılımına destek veren kararı kabul etti.

Tayvan ajansı CNA'nın haberine göre, Başbakan John Briceno liderliğindeki hükûmetin önerisiyle sunulan karar tasarısı Temsilciler Meclisince onaylandı.

Kararda meclisin, Tayvan'ın Birleşmiş Milletler (BM), Dünya Sağlık Asamblesi, Uluslararası Polis Teşkilatı (INTERPOL), Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) gibi örgütlere üye ve BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'ne taraf olmasını desteklediği belirtilerek "Tayvan küresel topluluğun ayrılmaz parçasıdır." ifadesine yer verildi.

Son yıllarda tıbbi malzeme, koruyucu ekipman ve diğer yardımlarla Belize'ye Kovid-19 salgını ile mücadelede destek olduğu belirtilen Tayvan'ın ihtiyaç duyan müttefiklerine ve uluslararası ortaklarına yardım konusundaki hassasiyetini ortaya koyduğu da vurgulandı.

Kararda Tayvan'ın diplomatik ilişkilerin kurulduğu 1989'dan bu yana Belize'nin "güvenilir müttefiki ve kalkınma ortağı" olduğu, iki ülkenin altyapıdan halk sağlığına, tarımdan çevreye, bilgi ve iletişim teknolojilerinden kültüre ve eğitime çok sayıda alanda yakın iş birliği yaptığı kaydedildi.

- Çin-Tayvan anlaşmazlığı

Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.

Bu girişim, Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temsil etmişti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardından 1971'de BM Genel Kurulunda yapılan oylamada, Pekin hükûmetinin Çin'in tek meşru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan'ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmişti.

Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.