Afganistan'da "Seyyar berber" kültürü sürüyor

Afganistan'ın gelenekselleşen mesleklerinden seyyar berberliği icra eden esnaf, Kurban Bayramı'nın yaklaşmasıyla yoğun müşteri çekiyor.

Afganistan'ın her şehrinde en işlek cadde ve pazarlarda görülen, tezgahını sokaklara kuran seyyar berberler, özellikle dar gelirli kesimin gözdesi olmayı sürdürüyor.

Yediden yetmişe her yaştan binlerce seyyar berber, mesleklerini bazen kavurucu güneşin bazen de yağmurun altında yaparak ekmeğini kazanıyor.

Kimi yıllardır bu işi yaparken, kimi de Taliban sonrası dönemde işsiz kalıp eline tıraş makinası ve tarağını alarak berberlik mesleğine soyunmuş kişilerden oluşuyor.

Bayramlar gibi özel günlerde de hem seyyar berberlerin hem de müşterilerin sayısı katlanıyor. Kimileri ek gelir olsun diye sadece bu günlere seyyar berberliği ikinci iş olarak icra ediyor.

AA muhabiri, başkent Kabil'in Kampani pazarında işleri yoğunlaşan seyyar berberler ile görüştü.

Müşteriler ve seyyar berberlerin en çok yakındığı konu ise ülkede derinleşen ekonomik kriz.

Seyyar berberlerde tıraş olmaya gelenler, genelde saç ve sakallarını sadece kısalttırıp düzelttiriyor. Seyyar berberlerin kullandığı cihaz ve aletlerin de ciddi oranda hijyen sorunu olduğu gözlemleniyor.

Ülke genelinde yaygın olan seyyar berberlerin çalışmasına belediyeler de pek ses etmiyor. Dükkanı bulunan berberler, bu durumdan rahatsız olsa da seyyar berberler, işlerini bir şekilde devam ettiriyor.

- DİĞER BERBERLERE GÖRE ÇOK DAHA UCUZ

Afganistan'da "lüks muhitler" denilebilecek bölgeler haricinde ortalama bir saç-sakal tıraşı 200-300 (yaklaşık 3-4 dolar) afganiye mal oluyor. Ancak sokak berberlerinde tıraş olan insanlar genelde 20-30 afgani (yaklaşık 0,3-0,4 dolar) ödüyor.

Kampani pazarındaki berberler, Kurban Bayramı'nın yaklaşmasıyla müşteri sayısının günlük 20-30'lara ulaştığını belirtiyor.

- 15 YAŞINDA VE 2 YILDIR SOKAK BERBERİ

15 yaşındaki Şir Mehmed Vefadar, 2 yıl önce bu mesleğe başladığını, babasının da yakınlarda aynı işi yaptığını söyledi.

Normal günlerde 3-4 olan günlük müşteri sayınının Kurban Bayramı'nın yaklaştığı bugünlerde 20'ye ulaştığını aktaran Vefadar, günlük 200 afgani (yaklaşık 3 dolar) kazandığını kaydetti.

Vefadar, "Buraya gelen insanlar dar gelirli. Dükkanı olan berberlere gidecek paraları yok. Buraya gelip 20-30 afganiye tıraş oluyorlar. Her gün geliyorum, babam da bu işi yapıyor, o da az aşağıda çalışıyor." ifadesini kullandı.

Orta okuldan sonra maddi imkansızlıklar nedeniyle liseye devam edemediğini anlatan Vefadar, babasının kazancıyla 8 kişilik ailesinin geçimini sağladıklarını ifade etti.

- 25 YILDIR SEYYAR BERBER

48 yaşındaki 7 çocuk babası Mirzahan Azimi, 1997'den bu yana Kampani pazarında kurduğu tezgahında mesleğini icra ediyor.

20 yıl önce bastığı bir mayın yüzünden bir bacağını kaybeden Azimi, ne bir sigortası ne de çocuklarına bırakacağı mal varlığının bulunduğunu söyledi.

Azimi, "Bayram nedeniyle bugünlerde müşteri sayısında artış var. Maddi durumları yok, buraya gelip 20 afganiye tıraş oluyorlar. İş güç yok. İnsanlar bize geliyor." diye konuştu.

2 bin afgani (yaklaşık 25 dolar) ev kirası ödediğini aktaran Azimi, elinden başka iş gelmediğini ve bu mesleği sürdürmek zorunda olduğunu dile getirdi.

30 yaşındaki Mirvezirhan Habibi de bayram dolayısıyla 2 yeğenini seyyar berberlerde tıraş ettirmeye getirdiğini belirterek, "Ekonomi zayıf, daha az para ödemek için çocukları buraya getirdim. Başka yerlere götürsem daha fazla para alırlar." dedi.