Yenikapı'da Bizans sütun mendirekleri bulundu

İstanbul’da Avrasya Tüneli Projesi kapsamındaYenikapı Meydanı’nda sürdürülen çalışmalarda Theodosius Limanı’nın devamı olan ve dünyada daha önce keşfedilmemiş ahşap örmemendirekler ortaya çıktı.

Denizin yaklaşık 5 metre derininde bulunan mendirekler, balçık ve oksijensiz ortamda durması nedeniyle günümüze sağlam olarak kalabilmiş.

Tarihi limana ait ahşap örmelere dünya üzerinde şimdiye kadar hiç rastlanmadı. Uzmanlar, bu örgülerin sağlam çıkmasının da imkansız olduğunu dile getiriyordu. Dünyada teorik olarak bilinen ama daha önce karşılaşılmayan yapım tekniğinin Bizans mimarisine ışık tutması bekleniyor. Ahşap örmelerin bugün “batardo” adı verilen teknikle yapıldığı tahmin ediliyor.

Kazılarda erken Bizans döneminin en eski limanı “Theodosius Limanı” ortaya çıkarılmış, 36 batık tekne ve 45 bine yakın eser bulunmuştu. Kazılar, İstanbul’un neolitik dönemine de ışık tutmuş, 8500 yıl önce yaşamış ilk İstanbullulara ait mezarlar ve ayak izlerine rastlanmıştı.



Yenikapı Kazılarındaki Batık Gemilerin Önemi

Marmaray istasyonu kazısı, Bizans Dönemi’ne ait liman duvarı, 34 gemi ve insan yerleşimini gösteren Neolitik Dönem’den Osmanlı’ya kadar birçok katmanı açığa çıkarıyor ve tarihin en büyük Bizans gemi topluluğunu oluşturuyor. Gün yüzüne çıkan binlerce buluntu arasında, ahşap taraklar, amfora ile yüklü kargo ve liman yapımında taş çekebilmesi için Afrika’dan getirilmiş develerin iskeletleri var. Batıkların yaşı MÖ. 4. Yüzyıl ile MS. 11 yüzyıl arasında değişiyor.

Günümüze kadar çok iyi derecede korunmuş olan farklı stillerde Bizans ticaret gemileri, balıkçı tekneleri ve daha önce örneğine hiç rastlanmamış galea olarak bilinen dört sıralı savaş gemileri bulunuyor. İstanbul Üniversitesi ve Deniz Arkeoloji Enstitüsü tarafından gerçekleştirilen kazılar bitti fakat restorasyonu, konservasyonu, analizleri daha yıllar alacak gibi görünüyor. Araştırmacılar, Yenikapı’da bulunan bu batıkların, Bizans gemilerini derinlemesine anlayabilmemiz için en önemli alan olduğunu vurguluyor. Yenikapı’dan önce Bizans gemilerine dair bilgiler, birkaç farklı alandan ve çok sınırlıydı. Bu alanlardan biri de yine Türkiye sahilinde yer alan Serçe Limanı idi.