Türk-Japon dostluğunun ilk büyük nişanesi: Ertuğrul Fırkateyni

Türk halkıyla Japon halkını birbirine yakınlaştıran tarihteki en büyük olaylardan biri olarak bilinen Ertuğrul Fırkateyni'nin çok hüzünlü bir hikayesi bulunuyor. 1880'li yılların sonlarında İstanbul'dan Sultan 2. Abdülhamit tarafından Japonya'ya gönderilen gemi iki ülke arasında uzun yıllar sürecek bir dostluğun başlangıcı olmuştu. Gemi 11 aylık yolculuktan sonra Japonya'ya varmış ancak dönüş yolunda tüm tayfun uyarılarına rağmen yoluna devam etmiş ve kaza geçirerek batmış. Gemideki 656 mürettabattan sadece 69'u kurtulabilmişti. Japon köylülerinin yardımseverliği sayesinde kurtulan denizciler daha sonra Japon İmparotorunun özel tahsis ettiği gemilerle İstanbul'a gönderilmişti. Geminin hikayesini anlatan Ertuğrul 1890 isimli bir film de yapıldı.

06 Temmuz 2017 21:20 Son Güncelleme: 20 Ocak 2020 22:04

Sonhaberler | Haber Merkezi

2.Abdülhamid, 1887 yılında Japonya İmparatoru Komeii 'nin yeğeninin bir savaş gemisiyle İstanbul'u ziyaret etmesinin ardından Japonya'ya bir heyet gönderilerek iade-i ziyaret yapılmasını emretmişti. Gemi, II. Abdülhamid'den Japon İmparatoruna mücevherli imtiyaz nişanı ve diğer hediyeleri götürecekti.

Padişahın isteği üzerine donanmanın en güzel gemisi bu iş için tahsis edildi. Bazı uzmanların bu geminin çürük olduğu ve böyle bir seferi tamamlayamayacağı yönündeki raporlarina rağmen Ertuğrul Fırkateyni, Temmuz 1889'da İstanbul'dan yola çıktı. İlk arızasını sueyş kanalında yaptı ve Güzergâhı boyunca çeşitli limanlara uğrayarak seyahat ediyordu. Fırkateyn, Singapur'a vardığında kafile başkanı Miralay Osman Bey Amiralliğe terfi ettirildi. Kafile, uğradığı ülkelerin halkları ve Müslümanlar tarafından görkemli sevgi gösterileriyle karşılanıyor, gemiyi kimi zaman binlerce kişiden oluşan gruplar ziyaret ediyordu. Gemi, 11 ay sonra 7 Haziran 1890 tarihinde Japonya'nın Yokohama Limanı'na vardı.

İmparator Komeii, Türk amiralini ve heyetini görkemli bir şekilde karşıladı. Şehir halkı Türk amiralinin saray arabası ile İmparatorun yanına gidişini sevgi gösterileriyle takip etti.

Ertuğrul Fırkateyni, Japon sularında kaldığı üç ay boyunca etrafındaki binlerce Japon kayığına 50 kişilik bandosuyla konserler verdi. Nihayet geri dönüş yolculuğu için hazırlıklar tamamlandı. Yola çıkılacağı günJapon Deniz Kuvvetlerinin tayfun uyarısına rağmen, Ertuğrul Fırkateyni planlandığı gibi 15 Eylül 1890 tarihinde Yokohama Limanı'ndan ayrıldı. Kuşimoto açıklarında tayfuna yakalanan Ertuğrul Fırkateyni 16 Eylül 1890'da kayalara çarparak battı. Kazadan sadece 69 denizci kurtulabildi, Amiral Osman Bey de dahil diğer mürettebat hayatını kaybetti.

Ertuğrul Fırkateyni'nin trajik sonu Türk-Japon halklarını yakınlaştırdı. Yöre halkı, kazadan kurtulanlara büyük yardım ve yakınlık gösterdi. Torajiro Yamada isimli bir Japon, şehit yakınları ve kazazedeler için yardım kampanyası düzenledi. Toplanan para aynı kişi tarafından dönemin padişahına teslim edildi. Hayatta kalan 69 denizci, Japonya İmparatorunun talimatıyla Hiei ve Kongō isimli iki askeri gemi ile İstanbul'a gönderildi.

Kazada ölenlerin anısına Kuşimoto'da bir anıt yapıldı. İlk anıt Japonlar tarafından 1891'de dikilirken, 1929 yılında yine Japonlar tarafından genişletildi. Şehitlik Anıtı, 3 Haziran 1929 tarihinde Japon İmparatoru tarafından da ziyaret edildi. 1937'de Türkiye tarafından restore edilen anıt önünde her yıl düzenli olarak anma törenleri yapılıyor.