Türkiye'de kulüpler altyapı fukarası
Spor Toto Süper Lig'de yer alan 18 kulübün altyapılarından yetiştirdiği oyuncuların sayısı sadece 30.
Spor Toto Süper Lig'de yer alan 18 kulübün altyapılarından
yetiştirdiği oyuncuların sayısı sadece 30. İlk yarıda ligde oynama
şansı bulan oyuncu sayısının 426 olduğu göz önünde tutulduğunda,
kendi kulübünün altyapısından yetişen oyuncuların oranı yüzde 7'ye
tekabül ediyor. Gençlerbirliği 6 altyapı oyuncusuyla başı çekiyor.
Başkent ekibini 5 oyuncuyla Trabzonspor, 4 oyuncuyla Galatasaray ve
3 oyuncuyla Bursaspor izliyor.
Bu oyuncuların takımlarında aldıkları dakikalar da sınırlı. Sözü
edilen 30 oyuncunun ilk yarıdaki 17 maçın tümünde oynadığı
düşünüldüğüne almaları gereken toplam süre 45 bin 900 dakika. Ancak
30 oyuncu ilk yarıda sadece 17 bin 867 dakika sahada kalabilmiş. Bu
da oyuncu başına ortalama sürenin 595 dakika olduğunu gösteriyor.
595 dakika ise 17 maçlık maratonda 6.6 maça tekabül ediyor.
Futbol Federasyonu Basın Departmanı tarafından hazırlanan TamSaha
Dergisi'nden Mazlum Uluç'un hazırladığı, Altyapı araştırması;
Türkiye'de kulüpler altyapı fukarası dosyasında ilginiç detaylar
ortayı çıkarılıyor.
TamSaha'nın Kasım 2013 sayısında yayınladığı araştırmada, Spor Toto
Süper Lig'de yer alan kulüplerin kadrolarında yer alan yerli
oyuncuların üçte birini gurbetçilerin oluşturduğu gerçeğini ortaya
koymuştu. Bu gerçeğin açılımı şuydu... 76 milyonluk Türkiye, Spor
Toto Süper Lig'e 2 oyuncu verirken, 5 milyon civarında olduğu
tahmin edilen Avrupa'daki Türklerin ligimize gönderdiği oyuncusu
sayısı da 1'di. Nüfusa oranlandığında Avrupa'daki Türk oyuncular,
Türkiye'dekilere 8 katlık bir fark atıyordu.
Bu defa Spor Toto Süper Lig'de ilk yarı itibarıyla forma şansı
bulan oyuncuların ne kadarının oynadıkları kulüplerin
altyapılarından yetiştiği mercek altına alındı. 18 kulübün
altyapılarından yetiştirdiği oyuncuların sayısı sadece 30. İlk
yarıda ligde oynama şansı bulan oyuncu sayısının 426 olduğu göz
önünde bulundurduğunda, kendi kulübünün altyapısından yetişen
oyuncuların oranı yüzde 7'ye tekabül ediyor.
18 kulüp arasında 5'inin kadrosunda kendi altyapısından yetişen
hiçbir oyuncu bulunmuyor. Bu kulüpler Kasımpaşa, Kardemir
Karabükspor, Akhisar Belediyespor, Gaziantepspor ve Elazığspor.
Bu arada "altyapıdan yetişen oyuncu" kavramına da bir açıklık
getirilen araştırmada, futbola direkt sözü edilen kulübün
altyapısında başlayan oyuncuların sayısının çok düşük olduğu
vurgulanıyor. Bu araştırmada farklı bir kriter kullanmak zorunda
kalındığına dikkak çekiliyor. Futbola başka bir kulüpte başlasa
bile profesyonel olmadan ve 17 yaş altında şu anda oynadığı kulübe
gelip altyapı takımlarında forma giyen oyuncuları da "altyapıdan
yetişenler" kategorisinde değerlendiriliyor.
Bu açıklamanın ardından araştırmanın asıl detayı ise şöyle ifade
ediliyor:
GERÇEKTEN GENÇLERBİRLİĞİ
Kadrosunda kendi altyapısından yetişen oyunculara şans veren
takımların sayısı 13. Rekor ise 6 oyuncuyla Gençlerbirliği'nde.
Başkent ekibini 5 oyuncuyla Trabzonspor, 4 oyuncuyla Galatasaray, 3
oyuncuyla Bursaspor, 2'şer oyuncuyla da Beşiktaş, Medical Park
Antalyaspor ve Torku Konyaspor izliyor. Fenerbahçe, Sivasspor,
Eskişehirspor, Kayserispor, Kayseri Erciyesspor ve Çaykur
Rizespor'da bu kategoriye girebilen sadece 1'er oyuncu
bulunuyor.
Geçmişte de bu tip araştırmalarda adını her zaman ön sıralara
yazdıran Gençlerbirliği'nin kadrosunda bu sezon altyapısından
yetiştirdiği 6 oyuncu Ramazan Köse, Ahmet Yılmaz Çalık, Uğur
Çiftçi, Doğa Kaya, Yusuf Emre Gültekin ve Atabey Çiçek. Üstelik bu
oyuncular kadroda "süs eşyası" muamelesi de görmüyor. 15
yaşındayken Tunç Altındağspor'dan transfer edilen ve 2006 yılında
profesyonel sözleşme imzalanan 1988 doğumlu kaleci Ramazan Köse,
ligin ilk yarısında Jimmy Durmaz'ın ardından takımın en çok süre
alan oyuncusu. 17 maçın 16'sında forma giyen Ramazan Köse 1391
dakika sahada kaldı ve bir maçta sakatlanıp oyundan çıktıktan sonra
sadece 1 maç kaçırdı.
Genç Millî Takımlarda da oynayan 1994 doğumlu stoper Ahmet Yılmaz
Çalık 9 yaşında altyapısına girdiği Gençlerbirliği'nde geçtiğimiz
sezonun Nisan ayından bu yana A takımda görev yapıyor. İlk yarıda
13 maçta 1170 dakika forma giyen Ahmet Yılmaz, sadece savunma
performansıyla değil, iki de gol atarak takımına katkı sağladı.
Bu sezon Fatih Terim tarafından A Millî Takım kadrosuna alınan Uğur
Çiftçi, 1992 doğumlu. 14 yaşında Gençlerbirliği altyapısında filiz
lisansı çıkartılan, 2010 yılında da profesyonel yapılan sol bek
Uğur, 2011'den itibaren kardeş takım Hacettepe'de oynasa da bu
sezonun başında yeniden Gençlerbirliği'ne döndü. 14 lig maçında
1071 dakika forma bulan Uğur, bu performansıyla Millî Takım için
düşünülen alternatif isimlerden birisi haline geldi.
Gençlerbirliği'nin altyapı ürünlerinden bir başkası ise geçtiğimiz
sezon kış transfer döneminde yuvaya dönen Doğa Kaya. 15 yaşında
Petrolofisi'nden Gençlerbirliği altyapısına gelen, U15'ten Olimpik
Millî Takım'a 85 kez ay-yıldızlı formayı giyen 1984 doğumlu Doğa
Kaya, Kayseri Erciyesspor, MP Antalyaspor, Hacettepe, Eskişehirspor
ve Sivasspor tecrübelerinin ardından yeniden kırmızı-siyahlı
formayı giyiyor. Usta orta saha oyuncusu bu sezon Gençlerbirliği
ile 10 maça çıkıp 661 dakika sahada kaldı. 1193 doğumlu Yusuf Emre
Gültekin 4 maçta 74 dakika, 1995 doğumlu Atabey Çiçek de 1 maçta 14
dakika olmak üzere bu sezonun ilk yarısında Gençlerbirliği
formasını giydi.
İKİNCİ SIRADA TRABZONSPOR VAR
Altyapıdan 6 oyuncusuna şans tanıyan Gençlerbirliği'nin ardından
kadrosunda altyapısından yetiştirdiği 5 oyuncusu bulunan
Trabzonspor geliyor. Bordo-mavili takımın bu sezon en fazla oynama
şansı bulan altyapı oyuncusu Mustafa Yumlu. Futbola 11 yaşında
Aydınlıspor'da başlayan, 12 yaşında Trabzonspor altyapısına giren
stoper Mustafa Yumlu, 2003'te 16 yaşındayken Trabzon İdmanocağı'na
geçti. Arsinspor'da profesyonel olan Yumlu, 2008'de Trabzonspor'a
geri döndü. Bir sezon kiralık olarak 1461 Trabzon formasını giyen
başarılı stoper, son dört sezondur Trabzonspor'da görev yapıyor.
Mustafa Yumlu bu sezonun ilk yarısında 14 maçta 1203 dakika oynadı
ve iki de gol attı.
1987 Almanya doğumlu Aykut Akgün, 16 yaşında Trabzonspor'un
altyapısına girdi, 19 yaşında da profesyonelliğe geçti. Maltepe,
Zeytinburnu ve Giresunspor'da oynayan, bir ara Almanya'ya geri
dönen Aykut, 2011'de Karşıyaka'dan yeniden Trabzonspor'a transfer
edildi. Bu sezon bordo-mavili formayla 12 maça çıkan Aykut, 717
dakika sahada kaldı.
Futbola Trabzon Telekomspor'da başlayan 1991 doğumlu sağ bek Zeki
Yavru da 2007 yılında 16 yaşında Trabzonspor altyapısına girdi.
Birkaç sezon 1461 Trabzon'da değerlendirilen Zeki Yavru, geçtiğimiz
sezon başından bu yana Trabzonspor formasını giyiyor. 23 yaşındaki
sağ bek bu sezon 9 maçta 572 dakika oynama fırsatı buldu.
Trabzonspor'un altyapısından gelen bir başka oyuncusu ise sol bek
Kadir Keleş. 1988 doğumlu Kadir, 12 yaşında Trabzonspor altyapısına
girip 19 yaşında profesyonel olduktan sonra Gaziantep Büyükşehir
Belediyespor, Diyarbakırspor ve Adana Demirspor formalarını giydi.
Ocak 2012'de geri dönüp 1461 Trabzon'da oynamaya başlayan Kadir
Keleş, bu sezon başından itibaren de Trabzonspor'da forma giyiyor.
26 yaşındaki oyuncu bu sezonun ilk yarısında 8 maçta 462 dakika
oynadı.
Bordo-mavili takımın bir başka altyapı ürünü de 1991 doğumlu orta
saha oyuncusu Abdülkadir Özdemir. Futbola Trabzon İdmanocağı'nda
başlayıp 16 yaşında Trabzonspor altyapısına geçen Abdülkadir, 1461
Trabzon'da profesyonel oldu ve bu sezonun başına kadar da bu
takımda oynadı. Sezon başında Trabzonspor'a geçen Abdülkadir, 6
maçta 141 dakika forma giydi.
GALATASARAY'IN MİLLÎ GENÇLERİ
Altyapıdan yetiştirdiği dört oyuncuya A takımında şans veren
Galatasaray'da bu oyuncuların tümünün A Millî Takım formasını
giymesi ayrı bir başarı. Bu sezon sarı-kırmızılı formayla en fazla
şans bulan altyapı oyuncusu 1991 doğumlu Semih Kaya. 2006 yılında
15 yaşındayken Altay'dan Galatasaray'a gelen ve o yaşta profesyonel
sözleşme imzalayan genç stoper, 2008-09 sezonunun sonunda Süper
Lig'le tanıştı. Sonrasında kiralık olarak Gaziantepspor ve
Kartalspor'da oynayan Semih, 2011-12 sezonundan bu yana
sarı-kırmızılı formayı giyiyor. A Millî Takım'da 16 maçta görev
yapan Semih, bu sezonun ilk yarısında ligde 13 maçta 1165 dakika
sahada kaldı.
Galatasaray'ın altyapıdan yetişen oyuncuları içinde en kıdemlisi,
aynı zamanda takım kaptanlığını da üstlenen Sabri Sarıoğlu. 1984
doğumlu Sabri, 1999'da 15 yaşındayken Yeni Özkartalspor'dan
Galatasaray altyapısına alındı. 2001'de profesyonelliğe geçen,
2002-2003 sezonundan itibaren de A takımda oynamaya başlayan Sabri,
sarı-kırmızılı takımda 5 lig şampiyonluğu yaşarken A Millî Takım
formasını da 44 kez giydi. Bu sezon Galatasaray'la 12 maça çıkan
kaptan, 850 dakika görev yaptı.
1991 doğumlu Emre Çolak ise 13 yaşında Atışalanı'ndan
Galatasaray'ın altyapısına geldi. O yıl profesyonel sözleşme
imzalanan genç oyuncu, 2009-10 sezonundan bu yana A takımda forma
giyiyor. Bu sezon 9 maçta 325 dakika oynama fırsatı bulan Emre
Çolak, 1 kez de A Millî Takım'da görev yaptı.
Sarı-kırmızılı takımın altyapısından yetişen bir başka oyuncusu da
1988 doğumlu Aydın Yılmaz. 12 yaşında Galatasaray'da filiz lisansı
çıkartılan Aydın, 2002'de profesyonel sözleşmeye imza attı, 2005-06
sezonundan itibaren A takım formasını giymeye başladı ve ilk
maçında gol atmayı başardı. Manisaspor, İstanbul BBSK ve
Eskişehirspor'da da kiralık olarak oynayan Aydın Yılmaz, 2010-11
sezonundan bu yana yeniden sarı-kırmızılı formayı giyiyor. Aydın
bir kez de A Millî Takım'da oynadı.
BURSASPOR KLASİĞİ
Her dönem altyapısından oyuncu çıkarmayı gelenek haline getiren bir
başka takım da Bursaspor. Yeşil-beyazlı ekipte bu sezon da
altyapıdan yetiştirilen üç oyuncu bulunuyor. Bu oyuncular arasında
en fazla forma şansı bulan, takım kaptanlığı da yapan Serdar Aziz.
1990 doğumlu Serdar'ın filiz lisansı 2000 yılında Bursa
Güvenspor'da çıktı. 2002'de 12 yaşındayken Bursaspor altyapısına
geçen Serdar Aziz, 2010-11 sezonundan bu yana A takımda forma
giyiyor. U16'dan itibaren ay-yıldızlı takımlarda da oynayan
başarılı stoper, bu sezonun ilk yarısında Bursaspor'da 13 maçta
1019 dakika görev yaptı.
1997 doğumlu Enes Ünal ise 2006'da filiz lisansı çıkartıldığından
itibaren Bursaspor'un oyuncusu. Eski futbolculardan Mesut Ünal'ın
oğlu olan ve A takımda ilk maçına bu sezon çıkan Enes, o
karşılaşmada ilk golünü de Galatasaray'a attı. Spor Toto Süper Lig
tarihinde gol atan en genç oyuncu unvanını eline geçiren Enes Ünal,
bu sezon 7 maçta 146 dakika sahada kaldı. Genç Enes,U16'dan U21'e
kadar ay-yıldızlı formayı da 35 kez giydi.
Bursaspor'un bir başka altyapı ürünü de tıpkı Enes gibi eski bir
futbolcunun oğlu. Galatasaray ve Millî Takım'ın unutulmaz
oyuncularından Yusuf Altıntaş'ın 1996 doğumlu oğlu Batuhan
Altıntaş, 2008'de Kocaeli Güneşspor'da futbola başladıktan sonra
2009'da 13 yaşındayken Bursaspor altyapısına geçti. A takım
formasıyla ilk kez geçtiğimiz sezon tanışan santrfor Batuhan, bu
sezon da 4 maçta 58 dakika oynadı. Genç oyuncu U15'ten U19'a kadar
ay-yıldızlı formaya da 36 kez davet edildi.
ALDIKLARI SÜRELER KISITLI
Ne yazık ki kulüplerin altyapıdan yetiştirdiği oyuncular
konusundaki tek problem sayının azlığı değil. Bu oyuncuların
takımlarında aldıkları dakikalar da sınırlı. Sözü edilen 30
oyuncunun ilk yarıdaki 17 maçın tümünde oynadığı düşünüldüğüne
almaları gereken toplam süre 45 bin 900 dakika. Ancak 30 oyuncu ilk
yarıda sadece 17 bin 867 dakika sahada kalabilmiş. Bu da oyuncu
başına ortalama sürenin 595 dakika olduğunu gösteriyor. 595 dakika
ise 17 maçlık maratonda 6.6 maça tekabül ediyor.
Altyapıdan yetişen oyuncular arasında ilk yarı boyunca en fazla
süre alan isim Torku Konyasporlu Selim Ay. 1991 doğumlu stoper, bu
sezon 16 maçta 1422 dakika oynama şansı buldu ve bir de gol attı.
Filiz lisansı Sidespor'da çıkartılan, daha sonra amatör olarak
Kepez Belediyespor'da oynayan Selim, 2008'de Torku Konyaspor'a
transfer edildi. Süper Gençler, U18, PAF ve A2 liglerinde yeşil
beyazlı formayı giydikten sonra 2011-12 sezonunda A takıma
yükseldi.
Selim Ay'ın dışında Gençlerbirliği'nde Ramazan Köse, Ahmet Yılmaz
Çalık, Uğur Çiftçi, Trabzonspor'da Mustafa Yumlu, Kayserispor'da
Abdullah Durak, Sivasspor'da Ziya Erdal, Galatasaray'da Semih Kaya
ve Bursaspor'da Serdar Aziz sezonun ilk yarısında 1000 dakikanın
üzerinde forma giyebilen diğer altyapı oyuncuları. Çaykur
Rizespor'da Ozan Papaker, Gençlerbirliği'nde Atabey Çiçek ve
Eskişehirspor'da Hasan Hüseyin Acar ise 17 maç boyunca 20 dakikanın
altında aldıkları sürelerle dikkat çekiyor.
Kadrosunda altyapıdan oyuncusu bulunan kulüpler ise şöyle:
Gençlerbirliği: 6 Ramazan Köse (1391), Ahmet Yılmaz Çalık (1170),
Uğur Çiftçi (1071), Doğa Kaya (661), Yusuf Emre Gültekin (74),
Atabey Çiçek (14)
Trabzonspor: 5 Mustafa Yumlu (1203), Aykut Akgün (717), Zeki Yavru
(572), Kadir Keleş (462), Abdülkadir Özdemir (142)
Galatasaray: 4 Semih Kaya (1165), Sabri Sarıoğlu (850), Emre Çolak
(325), Aydın Yılmaz (141)
Bursaspor: 3 Serdar Aziz (1019), Enes Ünal (146), Batuhan Altıntaş
(58)
Beşiktaş: 2 Necip Uysal (624), Muhammed Demirci (143)
Medical Park Antalyaspor: 2 Musa Nizam (954), Zeki Yıldırım
(407)
Torku Konyaspor: 2 Selim Ay (1422), Abdülkerim Bardakçı (46)
Fenerbahçe: 1 Mert Günok (180)
Sivasspor: 1 Ziya Erdal (1170)
Eskişehirspor: 1 Hasan Hüseyin Acar (14)
Kayserispor: 1 Abdullah Durak (1174)
Çaykur Rizespor: 1 Ozan Papaker (16)
Kayseri Erciyesspor: 1 Emre Öztürk (536)
Kasımpaşa: Yok
Kardemir Karabükspor: Yok
Akhisar Belediyespor: Yok
Gaziantepspor: Yok
Elazığspor: Yok.
Not: Parantez içindeki rakamlar oyuncuların ilk yarıda oynadıkları
dakikayı göstermektedir.
CİHAN
Yorumlar