Süper Lig'de teknik direktörlerin ömrü 7 aylık
Teknik direktörler, kulüpler için "ilk gönderilecekler" listesinin en başında yer alır.
Teknik direktörler, kulüpler için "ilk gönderilecekler"
listesinin en başında yer alır. Bu durum Türkiye için çok daha
belirgin. En istikrarlı ülke Almanya olurken, Türkiye'de ise teknik
adamların ortalama ömrü 7 ay.
Süper Lig'deki 18 takımdan sadece ikisinin teknik direktörleri 1
yıldan daha uzun süre ekiplerinin başında. Ligdeki teknik adamların
ortalama ömrü sadece 7 ay. Büyük liglerden bize en yakın olanları
12 aylık ortalamayla La Liga ve 13.7 aylık ortalamayla Serie A. Bu
sezon başında "Sir Alex"in ayrılmasıyla bir çok taşın yerinden
oynadığı Premier Lig buna rağmen teknik adam ömründe 21.5 aylık
ortalamaya sahip. İlk sırada ise 22.5 aylık ortalamayla Bundesliga
yer alıyor. Almanlar, kulüp takımlarındaki teknik adam istikrarını
millî takımlarında da fazlasıyla koruyor.
Türkiye Futbol Federasyonu basın departmanı tarafından hasırlanan
TamSaha Dergisi'nden Canberk Atik'in hazırladığı dosyanın
ayrıntıları şöyle:
"Sana bir tavsiyede bulunacağım. Ne kadar iyi ya da zeki olduğunu
düşünürsen düşün, televizyonda ne kadar afili arkadaşların olursa
olsun, futbol dünyasının gerçeği şudur; başkan patrondur! Sonra
yöneticiler gelir, sonra kulüp sekreteri, sonra taraftarlar, sonra
oyuncular. Ve nihayet hepsinden sonra bu yığının en dibinde, en
altında onsuz olabilecek lânet olası teknik direktör gelir."
Yukarıdaki replik, efsane teknik adam Brian Clough'ın Leeds
United'da geçirdiği yılları anlatan 2009 yapımı "Damned United"
filminin unutulmaz sahnelerindendir. Michael Sheen'in canlandırdığı
Brian Clough, Derby County Başkanı Sam Longson'la (Jim Broadbent)
hararetli bir tartışmaya girer ve eğer kendisi olmasaydı Derby'nin
hiçbir başarı elde edemeyeceğini söyler. Longson ise buna cevaben
yukarıdaki repliği Clough'un yüzüne tokat gibi vurur. Muhtemelen
1973'ün kış aylarında geçen bu diyalog, bugün görev yapan teknik
adamlar için de fazlasıyla geçerli. Ayrıca bu söyleme maruz kalan
kişinin Derby County sonrası Nottingham Forest'la inanılmaz
başarılara imza atıp efsaneleşen Brian Clough olmasını ıskalamamak
lâzım.
Herhangi bir spor dalıyla gönül bağı kurmamızın sebebi o sporun
içinde barındırdığı hikâyelerden kaynaklanır. Çoğu zaman da bu
hikâyenin en duygusal kısımları antrenörlerin soyunma odası
konuşmalarıdır. Aynı "Any Given Sunday" filminde Al Pacino'nun
canlandırdığı Tony D'amato'nun Miami Sharks oyuncularına,
"Yanınızdakine bakın! Gözlerine bakın! Sizinle beraber o santim
için savaşacak birini göreceksiniz" diye devam eden sekansta
söylediği gibi. Ya da hiçbirimizin hafızasından silinmeyen, "Yine
söylüyorum, kazanacaksınız. Kazanmak için uğraşacaksınız. Ama
netice ne olursa olsun. Siz benim gönlümde hep kazandınız, hep
şampiyonsunuz. Ve öyle kalacaksınız" ile şampiyonluğa giden bu ünlü
soyunma odası konuşmasında olduğu gibi.
"Kriz anında tereddüt etmeden kovun!", dünyadaki teknik adamlar
üzerindeki ortak etiket olsa da Türkiye'deki çalıştırıcılar için bu
durum biraz daha dramatik. 2013-2014 sezonunda teknik adamların
takımlarının başında kaldığı sürelere bakacak olursak bu gerçeği
açıkça görebiliriz. Ligin 18 takımında görev yapan teknik
adamlardan yalnızca Akhisar Belediye Gençlik ve Spor'un
çalıştırıcısı Hamza Hamzaoğlu ile Kasımpaşa'nın teknik patronu Şota
Arveladze 1 yıldan fazla süredir takımlarının başında.
Ligdeki 7 takım sezona yeni antrenörle başlarken 9 takım da bu
yazının başına oturduğumda yarış devam ederken sürücü değiştirmeyi
uygun buldu. Süre olarak takımının başında en fazla kalan isim 2
yıl, 11 ay ile Hamza Hamzaoğlu olurken 1 yıl, 4 aydır Kasımpaşa'nın
başında görevine devam eden Şota Arveladze, Akhisar'ın hocasının
hemen ardından geliyor. Türkiye'de çalışan teknik adamların görev
süreleriyle ilgili bu veri, Avrupa'nın elit liglerindeki
antrenörlerin çalışma süreleriyle karşılaştırıldığında daha fazla
anlam ifade ediyor.
İNGİLTERE'DE DENGELER DEĞİŞTİ
Uzun yıllar aynı takımı çalıştıran menajerleriyle ünlü İngiltere
Premier Lig'de 7 takım, antrenörleriyle minimum 2 sezondur
çalışıyor. Geçtiğimiz sene Sir Alex Ferguson'un 27 yıl çalıştırdığı
Manchester'ın kırmızı yakasından emekli olmasının ardından mevcut
monopolik düzen bir nebze de olsa sarsıldı.
11 yıldır Everton'un başında olan David Moyes, United'ın başına
geçerken, 4 yıldır Wigan'ın başında olan Roberto Martinez de
Everton'un yolunu tuttu. Mevcut menajerler arasında Arsene Wenger,
17 yıl, 5 aydır Arsenal'deki görevini sürdürüyor ve bu konuda
zirvedeki yeri oldukça sağlam. Fransız menajerin en yakın takipçisi
Newcastle United'ın başında 3 yıl, 2 aydır görev yapan Alan
Pardew.
Diğer İngiliz kulüp patronlarının, lig devam ederken çalıştırıcı
değiştirme konusundaki yeteneğinin Türk meslektaşlarından aşağı
kalır yanı yok. Premier Lig'deki 7 takım menajerleriyle yollarını
ayırıp yeni isimlerle anlaştı.
İSPANYA'DA ORTALAMA 12 AY
İspanya La Liga'daki 20 takımın 9'u antrenörleriyle 1 yılı aşkın
bir süredir çalışmaya devam ediyor. Getafe'nin başındaki Luis
Garcia Plaza ve Atletico Madrid'in teknik direktörü Diego
Simeone'yi çıkarırsak La Liga'daki bütün takımların antrenörlerine
biçtiği süre yaklaşık 2 sezon kadar. Genel ortalama ise 12 ayla
sınırlı.
Real Madrid ve Barcelona'nın sezon başında yeni isimlerle
anlaşmasına karşın diğer İspanyol ekiplerine oranla antrenörlerine
daha fazla tahammül ettikleri söylenebilir. Luis Garcia Plaza 3
yıl, 1 aydır Getafe'yi çalıştırıyor ve en uzun süre takımının
başında kalan isim. Öte yandan Valencia, Osasuna ve Real Betis
sezon devam ederken antrenörleriyle yollarını ayırdı.
Burada Betis'e ayrı bir parantez açmakta yarar var. Pepe Mel'le
sezona başlayıp Aralık ayında görevine son verdiler. 2 Aralık'ta
Juan Carlos Garrido ile anlaşan yeşil-beyazlılar, Garrido'dan da
beklediğini bulamamış olmalı ki 19 Ocak'ta İspanyol teknik adamı
kovup aynı gün Arjantinli Gabriel Calderon'la sözleşme
imzaladı.
EN İSTİKRARLISI BUNDESLİGA
Son yılların yükselen değeri Bundesliga, teknik adamlara tanıdığı
süre anlamında diğer liglerin bir adım önünde yer alıyor.
Bundesliga'da 2013-2014 sezonu devam ederken takımlarının başında 1
yılı aşkın görev yapan 9 teknik adam bulunuyor. Bu 9 ismin 6'sı,
iki sezondan fazla takımlarının başında görevine devam ediyor. Bu
bağlamda Eintracht Breunschwig'in başında 5 yıl, 9 aydır yer alan
Tortsten Lieberknecht, diğer meslektaşlarının önünde.
Borussia Dortmund'un teknik direktörü Jurgen Klopp ise 1 ay farkla
5 yıl, 8 aylık mevcut görev süresiyle ikinci sırada.
Sarı-siyahlıların inşa sürecinin temelinde olan Klopp, bugün
takımını getirdiği nokta ile fazlasıyla saygıyı hak ediyor. Hem de
parlattığı birçok isme Bayern Münih'in çöreklenmesine rağmen.
Burada Hannover 96'ya da bir parantez açmakta fayda var. Alman
ekibi, Mirko Slomka'yla yolları ayırdıktan sonra Tayfun Korkut'la
anlaştı. Slomka sonrasında teknik direktörlük tecrübesi olmayan
Korkut'la anlaşmalarını "Gündemimizde daha tecrübeli isimler vardı
fakat Tayfun'un gelecek planı ve duruşu bizi çok etkiledi. Ona
güveniyoruz. Bu yüzden onunla yola devam etme kararı aldık"
sözleriyle açıklayan Hannover Başkanı Martin Kind, umarım güven
söylemini maç skorları üzerine kurmamıştır.
İTALYA'NIN BİRİNCİSİ ATALANTA
İtalya Serie A'da görev yapan 20 teknik adamın 7'si 1 yıldan
fazladır takımının başında görevine devam ediyor. Atalanta'nın
tecrübeli teknik adamı Stefano Colantuono, 4 yıl, 1 aylık görev
süresiyle Çizme'de en uzun süredir görevine devam eden antrenör
konumunda. Udinese'nin antrenörü Francesco Guidolin ise 3 yıl, 8
ayla Colantuono'nun hemen ardından geliyor.
Görev süreleri bazında Avrupa standartlarını yakalayan İtalyanlar,
sezon içerisindeki antrenör kıyımında Türkiye'ye nal toplatıyor.
Tam 9 takım sezon devam ederken antrenörlerinin görevine son verdi.
Bu ekipler arasından Catania ve Livorno 2013-2014 sezonunda bu
değişimi iki kez tekrarladı. Fazlasıyla zıt kültürlerin beslediği
bu iki kulübün antrenör kovalamak konusunda bu kadar uyuşuyor
olması da ilginç bir detay.
MİLLÎ TAKIMLARDA DA ALMANYA...
Ligler bazındaki değerlendirmede Türkiye kulüplerinin antrenörüne
tahammül etme konusunda sınıfta kaldığı açık bir gerçek. Özellikle
sezon devam ederken kulüp başkanlarının açıklama yapacak mikrofon
aradığı dönemlerde, " Hocamızın arkasındayız" sözünü işitiyorsak
anlıyoruz ki "Hoca" için yol göründü. Bir de bu verilerin millî
takım boyutları var. Özellikle Almanya Millî Takımı ile yan yana
durmak mümkün değil. 1908 senesinden beri görev yapan teknik
adamların sayısı 10 (yazıyla: On). 1923 yılından beri resmi
müsabakalara çıkan Türkiye Millî Takımı'nın değiştirdiği teknik
adam sayısı ise 52. Bu 52 ismin 44'ü farklı insanlar.
Diğer yandan Almanların sorumluluğunu üstlenen teknik adamların
hiçbiri ikinci kez göreve gelmedi. 1946'dan beri İngilizlerin
başına geçen teknik adam sayısı ise 17. İngilizler de Almanlar gibi
tekrara düşmek yerine 17 farklı isimle anlaştı. İtalyanlar ise
1910'dan bu yana 29 kez antrenörlük koltuğunda değişikliğe gitti.
Bu 29 ismin 19'u farklı. İspanya Millî Takımı 1920'den bu yana
resmi müsabakalara çıkıyor ve antrenör devamlılığı konusunda
Türkiye'den pek bir farkları yok. 50 kez teknik adam değiştiren
İspanyollar için ilginç olan, bu 50 ismin tamamının farklı
olması.
Günümüzün mevcut süreleri anlatıyor ki, Sam Longson'un Brian
Clough'a çektiği ayar, bugünün de gerçeği. Diğer yandan ideolojik
duruşlarıyla ünlü Catania ve Livorno takımlarının teknik adamın
arkasında durmama konusundaki paralelliği gösteriyor ki "Futbolun
Düşünen Adamları"nın kaderi daha uzun süreler değişemeyecek.
Teknik Adamların Ortalama Görev Süresi:
Almanya Bundesliga: 22.5 ay
İngiltere Premier Lig: 21.5 ay
İtalya Serie A: 13.7 ay
İspanya La Liga: 12 ay
Spor Toto Süper Lig: 7 ay
CİHAN
Yorumlar