Yargıtay üyeliğinde geçen görev süresi şartı 2 katına çıkarılıyor

AK Parti, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) yapısını değiştiren yasa teklifini Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı'na sundu.

Google Haberlere Abone ol
Yargıtay üyeliğinde geçen görev süresi şartı 2 katına çıkarılıyor

AK Parti, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) yapısını değiştiren yasa teklifini Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı'na sundu. Teklifin alt komisyonda görüşülmesinin ardından Meclis Genel Kurulu'na gelmesi bekleniyor.

Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, 52 maddeden oluşuyor. Genel gerekçe bölümünde ise 12 Eylül 2010 referandum sonrası yapılan değişikliğin ardından "Geçen üç yıllık süre içindeki uygulama dikkate alınarak kurulun daha etkin ve verimli çalışması amacıyla kurul üyeliğine seçim usulü, dairelerin oluşumu, çalışma usulü ve görevleri ile kararlarına itiraz; genel kurulun ve kurul başkanının görevleri, daire başkanı, genel sekreter, genel sekreter yardımcıları, teftiş kurulu başkan ve yardımcıları, kurul müfettişleri, kurul tetkik hakimleri ve idari personelin atama ve görevlendirilmeleri konularında değişiklikler yapılması zarureti doğmuş ve bir genel sekreter yardımcısı kadrosu ihdas edilmiştir." deniyor.

Taslakta, Anayasa Mahkemesi üye adaylığı şartları ile seçim usulüne ilişkin değişiklikler içeriyor. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun "Başkanlar, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcıvekilinin nitelikleri" başlıklı 30'uncu maddesi değiştirilerek Yargıtay Birinci Başkanı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı seçilebilmek için Yargıtay üyeliğinde geçen en az 4 yıl görev yapmış olmak şartı 8 yıla; Birinci Başkanvekili, daire başkanı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcıvekili seçilebilmek için öngörülen 3 yıllık görev süresi şartı ise 6 yıla çıkarılıyor.

Hakim ve savcıların dış temsilciliklerde, uluslararası mahkeme veya kuruluşlarda muvafakatleri alınarak görevlendirilmeleri Adalet Bakanlığı tarafından yapılacak. 113'üncü maddede değişiklik yapılarak komisyonların oluşumundaki yetki Adalet Bakanlığı'na bırakılıyor. Teklifte yeniden yapılandırılan Türkiye Adalet Akademisi Genel Sekreterliği'ne yer verilmediğinden tanımlar maddesinde yer alan genel sekreterlik tanımı yürürlükten kaldırılıyor. Maddeyle akademinin organlarından olan başkanlık yapısı değiştiriliyor ve iki olan başkan yardımcısı sayısı üçe çıkarılıyor. Genel Sekreterlik birimi kaldırılıyor. Başkan yardımcılarının sorumlu olacağı birimlerin başkan tarafından belirleneceği hükme bağlanıyor.

Başkanın bakanın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu'nca atanması, başkan yardımcılarının ise bakan tarafından görevlendirilmesi veya atanması, başkanın en fazla iki dönem görev yapması hüküm altına alınıyor. Başkanın özürlü veya izinli olması ya da geçici olarak görevinden ayrılması durumunda başkana ait görev ve yetkilerin başkan tarafından görevlendirilen başkan yardımcısının yerine getirilmesi öngörülüyor.

Akademi Genel Kurulu'nun yapısı yeniden düzenleniyor. Akademinin görev alanı ile irtibatlı olduğu kurum ve kuruluşlar birlikte değerlendiriliyor ve tüm yargı paydaşlarını kapsayacak ve başta eğitim olmak üzere akademinin görev alanının temas ettiği tüm sahalarda daha etkin ve verimli bir planlamaya imkan verecek şekilde düzenleme yapılıyor.

Anayasanın 159'uncu maddesinin 12. fıkrasında "Adalet Bakanlığı'nın merkez, bağlı ve ilgili kuruluşlarında geçici veya sürekli olarak çalıştırılacak hakim ve savcılar ile adalet müfettişlerini, hakim ve savcı mesleğinden olan iç denetçileri, muvafakatlerini alarak atama yetkisi Adalet Bakanına aittir" hükmü yer alıyor. Bu sebeple maddenin ikinci fıkrası da bakanlığın ilgili kuruluşu olan akademide görevlendirilecek hakim ve savcıların anılan anayasa hükmü uyarınca Adalet Bakanı tarafından görevlendirilmelerini temin etmek amacıyla değiştiriliyor.

Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Kanunu'nun "Kurulun Görevleri" başlıklı 4. maddesinin birinci fıkrasının 'ç' bendi ile düzenlenen "Yargı yetkisinin kullanımına ilişkin hususlar hariç olmak üzere hakimlerin idari görevleri ile delilleri değerlendirme ve suçu niteleme yetkisi hariç olmak üzere savcıların adli görevlerine ilişkin konularda genelge düzenlemek" hükmü yürürlükten kaldırılıyor.

Taslakta, "Anayasanın 159. maddesinin 8. fıkrasında yer alan düzenlemeye göre Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, adli ve idari yargı hakim ve savcılarını mesleğe kabul etme, atama ve nakletme, geçici yetki verme, yükselme ve birinci sınıfa ayırma, kadro dağıtma, meslekte kalmaları uygun görülmeyenler hakkında karar verme, disiplin cezası verme, görevden uzaklaştırma işlemlerini yapmak üzere kuruldu. Ancak 6087 sayılı kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının 'ç' bendinde kurula verilen görevler, anayasada çerçevesi çizilen görev tanımının dışındadır. Kaldı ki Anayasanın 140. maddesinin 6. fıkrasında hakimler ve savcıların idari görevleri yönünden Adalet Bakanlığı'na bağlı olduğu açıkça belirtilmiştir. Hakimlerin idari görevleri yönünden Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun genelge düzenlemesine ilişkin yetki Anayasanın 140. maddesindeki hükümle de uyumlu değildir." değerlendirmesinde bulunuluyor.

Teftiş Kurulu Başkanı'nın işlemleri yargı denetimi altında. Genel kurul kararı şeklinde çıkarıldığı için yargı denetimine kapalı olan yönetmelik ve genelgelerin yargı denetimine açılması sağlanacak. CİHAN

Yorumlar