Bakan Avcı’dan 'üstün zekalı' tanımına eleştiri: Hiyerarşi içeriyor

Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, üstün zeka ve yeteneğe sahip olan çocukları için 'üstün zekalı' kavramının kullanılmasına karşı olduğunu söyledi.

Google Haberlere Abone ol
Bakan Avcı’dan 'üstün zekalı' tanımına eleştiri: Hiyerarşi içeriyor

Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, üstün zeka ve yeteneğe sahip olan çocukları için 'üstün zekalı' kavramının kullanılmasına karşı olduğunu söyledi. Bakan Avcı, “Milli Eğitim Bakanı olarak milyonlarca çocuğun eğitiminden öğretiminden sorumlu bakan olarak bu kavram üstün zeka veya üstün yetenek kavramı içerdiği veya ima ettiği hiyerarşi nedeniyle bana çok sıcak gelmiyor.” dedi.

    Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, TBMM’de gerçekleştirilen Zeka ve Yetenek Kongresi’nin açılışına katıldı. Burada kısa bir konuşma yapan Bakan Avcı, daha önceden hazırlanmış konuşmasını okuduktan sonra 'irticalen de konuşmak istediğini' belirterek üstün zeka ve yeteneğe sahip çocukları için 'üstün zekalı' ifadesinin kullanılmasının yanlış olduğuna değindi.

    Türkiye Zeka Vakfı Başkanı Emrehan Halıcı ile terminoloji konusunda farklı düşündüklerini ifade eden Bakan Nabi Avcı, “Ben muhtemelen 2 nedenle, belki başka nedenleri de vardır, üstün zeka üstün yetenek kavramını kullanmamaya çalışıyorum. Birincisi; belki kendimi o kategoride görmediğim için kıskançlıktan böyle yapıyorum. Ama ikincisi ve bence daha önemlisi; Milli Eğitim Bakanı olarak milyonlarca çocuğun eğitiminden öğretiminden sorumlu bakan olarak bu kavram üstün zeka veya üstün yetenek kavramı içerdiği veya ima ettiği hiyerarşi nedeniyle bana çok sıcak gelmiyor.” şeklinde konuştu.

    Her çocuğun kendisine özgü özel yetenekleri olduğunun altını çizen Bakan Avcı, “Herhangi bir zeka türünün veya herhangi bir zihinsel başarının diğerlerinden öne çıkartılmasını veya diğerleriyle hiyerarşik bir ilişkiye sokulmasını doğru bulmuyorum. Ayrıca uygulamada da bu tanımlamaların özellikle bu tanımlamalara muhatap olan çocuklarımızı ve ailelerini ciddi manada zorladığını da görüyorum.” diye konuştu.

    Avcı, bu düşüncesinin gerekçelerini ise şöyle izah etti: “Çünkü bu çocuklarımız özel yetenekli çocuklarımız böyle bir hiyerarşi ima eden tanımlama ile anılmaya başlayınca kendilerini bütün diğer alanlarda akranlarından ayırmak veya ayrı tutulmak zorunda hissediyorlar. Bir defa onların sosyalleşmesi konusunda bu ciddi bir engel teşkil ediyor bana göre. Bir de aileler de doğrusu sanki diğer çocuklardan her bakımdan farklı bir çocukla meşgul olmaları gerekiyormuş gibi çocuklarının en sıradan en olağan haklarını bile bu tanım gereğince kısıtlamaya kalkabiliyorlar. Bu veya buna benzer gerekçelerle bir de tabi benim kendi alanımdaki çalışmalarda çok önemsediğim bir düşünür de Yoham Huizinga’dır. Onun Homo Ludens, Oynayan İnsan eseri benim için önemli olmuştur çalışmalarımda. Orada da söylendiği gibi bunların hepsi büyük bir oyunun güzel parçaları, dolayısıyla çocuklarımızın özel yetenekleri, her çocuğumuzun kendine özgü yetenekleri arasında sıralama ima eden bir tanım kullanmasak daha iyi olur gibi geliyor bana.”

    Bunun her alandaki çocukların özel yeteneklerini görmezden gelinmesi veya onları hak etmedikleri bir düzleştirmeye maruz bırakılmaları anlamına da gelmemesi gerektiğini vurgulayan Nabi Avcı, “Bu dengeyi nasıl sağlayabiliriz? Belki bu kongrede konuşulacak konulardan biri de o olabilir. Özel çocuklarımızın haklarını koruyan hem de onların akranlarıyla uyumlu hayatın diğer alanlarında uyumlu işbirliği yapmalarını kolaylaştıran bir dengeyi tutturmamız gerektiğini düşünüyorum.” ifadelerini kullandı.

    TBMM’de gerçekleştirilen Kongre’de Türk Zeka Vakfı Başkanı Emrehan Halıcı da bir konuşma yaptı.

    Kongre, gün boyu devam edecek ve bugün sona erecek. Programda Norveç Oslo Üniversitesi’nden Prof. Dr. Kamil Özerk de bir konuşma yapacak.

    Kongre’de 'Zeki ve Yetenekli Olma: Beklenti ve Eleştiriler' ve 'Zeka ve Yetenek Alanında Kamu Politika ve Uygulamaları' başlıklarında 2 farklı oturum gerçekleştirilecek.

    Prof. Dr. Ferhunde Öktem ve Prof. Dr. Ziya Selçuk başkanlığında gerçekleştirilecek oturumlarda ise Milli Eğitim Bakanlığı, Özel Öğretim, Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürü Prof. Dr. Mustafa Baloğlu, TÜBİTAK Bilim ve Toplum Daire Başkanlığı, Eğitim Araştırmaları Müdürlüğü Dr. Selçuk Özdemir, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Çocuk Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı Osman Çakır, Çocuk Vakfı Başkanı Mustafa Ruhi Şirin ile Türkiye Zeka Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ayşegül Ataman konuşmacı olarak katılacak. CİHAN

Yorumlar