Tartışmalı referandumda oy verme işlemi başladı

Sonhaberler | Haber Merkezi

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi(IKBY)'nin tartışmalı referandum kararı bugün uygulanıyor. Irak'ın kuzeyindeki Kerkük, Süleymaniye, Erbil, Duhok şehirlerinde kurulan sandıklarda bugün "bağımsız Kürdistan" için "Evet mi Hayır mı" şeklinde iki seçenek sunuluyor. IKBY Başkanı Mesud Barzani, Türkiye, İran, Irak, BM, ABD ve Avrupa ülkelerinin karşı çıkmasına rağmen referandumu yapmaktan vazgeçmedi. Barzani en son dün yaptığı açıklamada geri adım atmayacağını ifade etti. Referanduma şu ana kadar devlet nezdinde destek veren tek ülke İsrail. İsrail'in destek vermesi referandumu bölgedeki Müsülman ülkeler için daha da tartışmalı hale getiriyor. 

Erbil yönetiminin tek taraflı aldığı kararı Türkmen ve Araplar boykot ederken referandum, Erbil, Süleymaniye ve Duhok illerinin yanı sıra statüsü tartışmalı olan ve 2014'ten sonra 'DEAŞ'a karşı halkı korumak' bahanesiyle Peşmergenin hakimiyet sağladığı Kerkük vilayetinin tamamı, Salahaddin'ın Tuzhurmatu ilçesi, Diyala'nın Hanekin ilçesiyle, Mendeli, Celavla ve Karatepe kasabalarını kapsıyor. IKBY Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonunun yayımladığı verilere göre referandum, kısa bir süre önce terör örgütü DEAŞ'ın elinden geri alınan Musul vilayetinin Sincar, Mahmur, Telkeyf, Hamdaniye, Şeyhan ilçeleriyle, Zummar, Rabia, Nemrud ve Bartilla kasabalarında da gerçekleşecek. Irak merkezi hükümeti referanduma şiddetle karşı çıkıyor. Referandumun kararının anayasaya aykırı kabul edilmesinden ötürü başkent Bağdat başta olmak üzere diğer kentlerde sandık konulmayacak. Irak'ın dışında yaşayan seçmenler ise, elektronik sistem üzerinden sözde oylamaya katılabilecek.

12 BİN NOKTADA OY KULLANILACAK

Irak Federal mahkemesi tarafından anayasaya aykırı bulunup, rededilen sözde referandum için tüm sandıkların noktalara ulaştırılıp, oy pusulalarının basıldığını kaydeden komisyon, 7 bini IKBY içindeki bölgelerde, 5 bini tartışmalı bölgelerde olmak üzere 12 bin noktada oylama yapılabileceğini ifade ediyor. IKBY Yüksek Seçim ve Referandum Komisyonu, tartışmalı bölgeler dahil olmak üzere sözde referanduma katılması beklenen seçmen sayısının yaklaşık 5 milyon 200 bin olduğunu belirtiyor. Seçmenlerin illere göre dağılımı ise şu şekilde; Erbil'de 1 milyon 200 bin, Süleymaniye'de 1 milyon 280 bin, Kerkük'te 750 bin, Duhok'ta 800 bin, Musul Ovası'nda 750 bin ve diğerler yerlerde ise yaklaşık 420 bin seçmen yer alıyor. Salahaddin'in Tuzhurmatu ilçesi, Diyala'nın Hanekin ilçesiyle Mendeli, Celavla ve Karatepe kasabalarındaki seçmen sayısı hakkında ise net bir rakam telaffuz edilmiyor. Bunun yanında her iki vilayetin il meclisleri de geçen hafta, kendi bölgelerinde referandumun yapılmasını oy çokluğuyla reddetmişti.

SEÇMEN BİLGİLERİ GÜNCELLENMEDİ

Komisyonun açıkladığı seçmen verileri Irak'taki Nisan 2013 yılında yapılan genel seçimlere ait olup, yenilenmediği iddia ediliyor. Terör örgütü DEAŞ'ın Musul vilayeti başta olmak üzere Kerkük'ün bazı bölgelerini işgal etmesiyle birlikte birçok sivil evlerini terk edip, iç göçmen statüsüne düştü. Bu sebepten dolayı özellikle Musul vilayetinde sandıkların konulacağı bölgelerde halkın iç göçmen olmasından dolayı yüksek bir katılımın gerçekleşmeyeceği yönünde. ​ Referanduma sadece İsrail destek verirken, terör örgütü DEAŞ ile mücadelede Erbil'e en çok destek veren ABD başta olmak üzere Rusya, Fransa, İngiltere, Almanya, Türkiye ve diğer ülkeler karşı çıkıp iptal edilmesini istiyor.

SAATLER KALA "EVET" DEDİLER 

Irak'ın kuzeyindeki tartışmalı referandum bugün yapılıyor. Referanduma saatler kala daha önce karşı olanlar fikirlerini değiştirdi. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nde (IKBY) düzenlenecek anayasaya aykırı referanduma daha önce karşı çıkan İslami Toplum Partisi (Komela), tavrını değiştirerek seçmenlere "evet" oyu kullanmaları çağrısında bulundu. Komel tarafından yapılan yazılı açıklamada, referandum kararının yasal bir çatı altında değil ancak siyasi partiler tarafından alınmasından dolayı iç çatışma çıkarma ihtimalinin geçerli olduğu belirtilerek, her Kürt gibi bağımsızlığı destekledikleri için sandıklarda evet oyu kullanacaklarını duyurdu.

Açıklamada, "Olası bir iç çatışma ve istenmeyecek kötü sonuçların doğması halinde sorumlular referandum kararı alanlardır." denildi. IKBY'de, Komel gibi 25 Eylül referandumuna karşı duran Goran (Değişim) Hareketi ise, yaptığı yazılı açıklamada, seçmenlerinin evet ya da hayır oyu kullanması konusunda kararı vatandaşlara bıraktıklarını belirtti.

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesut Barzani, 7 Haziran'da siyasi partilerle bir araya geldikten sonra 25 Eylül'de Kerkük ve diğer tartışmalı bölgeleri de kapsayacak şekilde referandum yapacaklarını duyurmuştu. Irak Başbakanı Haydar el-İbadi, IKBY'nin tek taraflı referandum kararının "anayasaya aykırı" olduğunu belirterek sonucu tanımayacaklarını söylemiş, Irak Federal Mahkemesi de aynı gerekçeyle referandumun geçersiz olduğuna ve durdurulmasına karar vermişti. ABD ise büyük tartışmalara neden olan referandum kararı hakkında "seçilen yolun çok riskli olduğunu" kaydederek kararın ivedi bir şekilde iptal edilmesini istemişti.

KYB DE SAATLER KALA FİKRİNİ DEĞİŞTİRDİ

Talabani'nin partisi olarak bilinen Irak'taki Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) tarafından Kerküklülere, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) anayasaya aykırı düzenleneceği referanduma katılmaları çağrısında bulunuldu. KYB Genel Sekreteri Birinci Yardımcısı Kosret Resul, Kerkük'te düzenlediği basın toplantısında, herkesin referanduma katılmasını istedi. Kerkük'te herkesi sandık başına davet eden Resul, buradakilerin referanduma katılarak "evet" oyu vermeleri gerektiğini savundu. On yıllardır beklenen umudun gerçekleşeceğini ileri süren Resul, yarın tüm vatandaşların üzerine düşen kutsal görevi yerine getirmesi gerektiğini dile getirdi. KYB'nin Kerkük teşkilatından bu sabah yapılan yazılı açıklamada, yarın düzenlenmesi planlanan referandumun ertelenmesi talep edilmişti.

Açıklamada, "Kürdistan bölgesinin geneli, Kerkük ve diğer tartışmalı bölgelerde referandumun daha uygun bir zamana ertelenip, dış ve iç destek garanti altına alındıktan sonra yapılmasından yanayız." ifadesine yer verilmişti. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesut Barzani, 7 Haziran'da siyasi partilerle bir araya geldikten sonra 25 Eylül'de Kerkük ve diğer tartışmalı bölgeleri de kapsayacak şekilde referandum yapacaklarını duyurmuştu. Irak Başbakanı Haydar el-İbadi, IKBY'nin tek taraflı referandum kararının "anayasaya aykırı" olduğunu belirterek sonucu tanımayacaklarını söylemiş, Irak Federal Mahkemesi de aynı gerekçeyle referandumun geçersiz olduğuna ve durdurulmasına karar vermişti.

ABD ise büyük tartışmalara neden olan referandum kararı hakkında "seçilen yolun çok riskli olduğunu" kaydederek kararın ivedi bir şekilde iptal edilmesini istemişti.