Mısır-İsrail ilişkilerinde yaşanan kırılmalar

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'nin yönetime geldiği 2014'ten bu yana en parlak dönemini yaşadığı belirtilen Mısır-İsrail ilişkilerinin, son günlerde bazı kırılmalara maruz kaldığı belirtiliyor.

Kahire Üniversitesindeki Ortadoğu Akademik Araştırmalar Merkezi İsrail Araştırmaları Birim Başkanı Tarık Fehmi, Mısır ve İsrail arasında bazı pürüzler olduğunu ancak gerçek anlamda bir krizin söz konusu olmadığını belirterek, iki ülke arasındaki ilişkilerin mevcut haliyle devam edeceğini ifade etti.

Akademisyen Fehmi, İsrail'in Kahire Büyükelçisi David Govrin'in görevini Tel Aviv'den sürdürmesi için çağrılması olayını da hatırlatarak, "İsrailli büyükelçinin Tel Aviv'e çağrılması, diplomatik anlamdaki 'geri çağırma' şeklinde olmadı ancak bir tehlikeye maruz kalması endişesi vardı. Büyükelçinin Kahire'yi aralık ayında terk etmesine rağmen konu neden şimdi gündemde? Belki de bunun İsrail'in güneyindeki liman kenti Eilat'a roket atılmasıyla bir bağlantısı var ve İsrail de kendisinin hedef alındığını hissettirmek istiyor." görüşünü dile getirdi.

"Mısır'ın, Sina Yarımadası operasyonlarında İsrail'le koordinasyona ihtiyacı var"

Merkezi Mısır'da bulunan Arap Stratejik ve Siyasi Araştırmalar Merkezi Başkan Yardımcısı Muhtar Gabbaşi de iki ülke ilişkilerinde gerginlik değil de İsrail'in Kahire Büyükelçisinin çekilmesiyle ortaya çıkan bazı konularda görüş ayrılığı olduğunu savundu.

İsrail ve Mısır'ın ilişkilerinde gerginlik istemediğini belirten Gabbaşi, "Mısır ve İsrail, özellikle de Mısır ordusunun Sina Yarımadası'nda terörle mücadele ettiği bir dönemde ilişkilerinde gerginlik yaşanmamasına özen gösteriyor. Mısır, Sina'daki varlığını ispatlamak isterken, İsrail'le koordinasyona ihtiyacı var. Ayrıca bölgede denge sağlayan temel unsurlardan sayılan Mısır'ın, kızdırılması da İsrail'in çıkarına hizmet etmeyecek." ifadelerini kullandı.

Ürdün'deki Ortadoğu Araştırmaları Merkezi Müdürü Cevad el-Hamed de iki ülke ilişkilerindeki barışın soğuk dönemini yaşadığı ve şu anda bir istikrarsızlığın söz konusu olduğunu savunarak, "Bu durum, İsrail'in, baskıları ve barış sürecini tıkamasıyla kısa vadeli devam eder. Ancak yakın zamanda İsrail-Mısır ilişkilerinde olumsuz bir durum görünmüyor." değerlendirmesinde bulundu.

İsrail'in son zamanlardaki hareketlerini, Mısır'a baskı olarak değerlendiren Hamed, "Filistin sorununun kalıcı barış aşamasına geçmesini istemeyen İsrail, Sina Yarımadası üzerinden daha çok kazanımlar elde etmek için Mısır'a baskı yapıyor. İsrail, Mısır'ın Filistin sorunu ve Sina Yarımadası'nın güvenliği konusunda yeni bir rol üstlenmek istediğini öngörüyor ve buna karşı çıkıyor." diye konuştu.

"İsrail-Mısır ilişkileri altın çağını yaşıyor"

Mısırlı analist Muhammed İsmet Seyfuddevle de 1979 yılında imzalanan Camp David Barış Antlaşması'nı hatırlatarak, o tarihten bu yana iki ülke arasındaki ilişkilerin geldiği noktayı "altın çağ" şeklinde tanımladı.

Söz konusu antlaşmadan bu yana İsrail ile Mısır'ın bu kadar yakın dost olmadığına dikkati çeken Seyfuddevle, bunun en açık örneğinin ise Aralık 2016'da Mısır'ın, Filistin topraklarındaki yasa dışı yerleşim faaliyetleriyle ilgili tasarıyı İsrail lehine Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinden (BMGK) çekmesi olduğunu hatırlattı.

İsrail'in Sina Yarımadası'nda bir Filistin devletinin kurulması yönünde yaptığı son açıklamalara da değinen Seyfuddevle, "Bu tür açıklamalar, Mısır ve Filistin halkları arasına fitne sokma çabaları kapsamında yapılıyor. Bu açıklamaların genellikle İsrail tarafından Gazze'ye düzenlenecek saldırılarla ilgisi oluyor." görüşünü dile getirdi.

Sevfuddevle, ayrıca İsrail'in, Mısır'ın kuzeyinde etkin olan terör örgütü Sina Vilayeti gibi bazı silahlı grupların içine sızdığını ve bununla da Sina Yarımadası sorununu "uluslararası boyuta taşımayı" amaçladığını kaydetti.

Refah Sınır Kapısı'nın açılmasında da Muhammed Dahlan'ın rolü olduğuna inanan Seyfuddevle, "İsrail'in, Mısır'dan Hamas'ın elindeki esir askerlerin kurtarılması için arabulucu olması talebinde bulunduğunu düşünüyorum. Bu nedenle İsrail'in talebiyle Filistinli Muhammed Dahlan'ın siyasi geleceğine dair icraatları çerçevesinde Refah Sınır Kapısı'nda bazı kolaylıklar sağlanıyor." dedi.

İsrail'in Kahire Büyükelçisi Govrin'i Tel Aviv'e çağırmasına da Seyfuddevle, bu durumun güvenlik gerekçesiyle alınmış bir karar olduğunu söyledi.