Lübnan'da cumhurbaşkanlığı krizi

Lübnan meclisi, otuz altı oturum arasında ikinci en yüksek katılımlı oturumu gerçekleştirmesine rağmen, toplantı yeter sayısına ulaşamayarak, yaklaşık iki yıldan beri seçilemeyen cumhurbaşkanı seçimi için toplantı yeter sayısına ulaşamayarak, 37'nci kez toplanma kararı aldı.

Lübnan meclis başkanlığı tarafından yapılan açıklamada, görev süresi dolan Mişel Süleyman'ın yerine on üçüncü cumhurbaşkanını seçmek üzere gerçekleştirilen oturumda 128 sandalyeli mecliste toplantı yeter sayısının üçte ikisi olan 86 sayısına ulaşılamadığı ve oylamanın 23 Mart'a ertelendiği bildirdi.

Öte yandan, bugün gerçekleşen oturumda öncekilere kıyasla daha yüksek katılımın olduğu ve oturuma 73 milletvekilinin katıldığı belirtildi.

8 Mart Bloğundan, Hizbullah’ın milletvekilleri, cumhurbaşkanı adayı Mişel Avn’ın Özgür Yurtsever Hareketi Partisi ve 14 Mart Bloğunun aday olarak gösterdiği 8 Mart Bloğunda yer alan Marada Lideri Süleyman Franci’nin partisinin oturuma katılmadığı kaydedildi.

KRİZİN NEDENİ

Lübnan'da 1943 yılındaki milli mutabakata göre, "Maruni Hristiyan" olması gereken cumhurbaşkanı, meclis tarafından belirleniyor. Cumhurbaşkanlığı seçimi için resmi adaylık başvurusu gerekmiyor. Meclis, adaylık başvurusunda bulunmayan bir kişiyi de seçebiliyor. Görev süresi dolan Cumhurbaşkanı Süleyman'ın koltuğu yaklaşık iki yıldır boş.

Mecliste Hizbullah'ın da içinde yer aldığı 8 Mart Hareketi ile muhalifi 14 Mart Hareketi'nin sandalye sayılarının birbirine yakın olması ve özellikle Suriye’deki iç savaştan sonra daha da derinleşen "siyasi kutuplaşma" cumhurbaşkanı seçimini zorlaştırıyor.

14 Mart grubu, 2005’te eski Başbakan Refik Hariri’nin suikast sonucu öldürülmesinin ardından, oğlu Saad Hariri önderliğinde kuruldu. Bu grubun içinde Suriye ve Hizbullah karşıtı partiler yer alıyor. Grup, Müstakbel Hareketi, Lübnan Güçleri Partisi, Ketaib Partisi ve bazı bağımsızlardan oluşuyor.

8 Mart grubunda ise Esed yanlısı Şii Hizbullah, Emel Hareketi, Hristiyan Maruni Ulusal Özgürlük Hareketi, Suriye Sosyalist Milliyetçi Partisi ve Ermeni Taşnak Partileri bulunuyor.

SON GELİŞMELER

14 Mart hareketinin lideri Saad Hariri, geçen kasımda rakip siyasi bloktan Beşşar Esed’e yakınlığıyla bilinen Marada Hareketi lideri Maruni Hristiyan Süleyman Franci’yi cumhurbaşkanı adayı olarak teklif etmişti.

14 Mart bloğunun cumhurbaşkanı adayı Lübnan Güçleri lideri Samir Caca ise Franci’nin adaylığına karşı çıkarak, sürpriz bir şekilde iç savaş sırasındaki kanlı rakibi Ulusal Özgürlük Hareketi Mişel Avn'a destek verdiğini açıklamıştı.

Öte yandan Hizbullah, Avn'ın cumhurbaşkanı seçilmemesi durumunda parlamentodaki oturuma katılmayacaklarını bildirmişti.

LÜBNAN MECLİSİ

Parlamentoda 128 milletvekili bulunuyor. Anayasa gereği 64 kontenjan Hristiyanlara, 64 Müslümanlara ayrılmış durumda. Meclis’teki son durumda Hristiyan kontenjanı 34 Maruni, 14 Rum Ortodoks, 8 Rum Katolik, 5 Ermeni Ortodoks, 1 Ermeni Katolik ve 2 diğer Hristiyan azınlıklar şeklinde bulunuyor. 64 kişilik Müslüman kontenjanında ise 27 Sünni, 27 Şii, 8 Dürzi, 2 Nusayri bulunuyor.