Danıştay'dan memurun kafasını karıştıran karar
Hazırlık sınıflarında okuyan memurlar için şu ana kadar uygulanan kademe atlama sisteminin bundan sonra geçerli olmayacağı belirtiliyor. Yeni sistemle birlikte hada önce bu şekilde kademe atlayanların durumu da karmaşık hale geldi
Danıştay 16. Dairesi, lisede fazladan okunan hazırlık sınıfları için 1 kademe verilmeyeceğini hükme bağlayarak yeni bir tartışma başlattı. Bu kararla birlikte yıllardır 657 sayılı Kanun'un 36'ncı maddesinin A-6-b bendi gereğince ilave bir kademe alan yüz binlerce memurun durumunun ne olacağı sorusu gündeme geldi.
Yeni Şafak yazarı Ahmet Ünlü Danıştay'ın kararının memurları
nasıl etkileyeceğini köşesine taşıdı. İşte o yazı: Orta
öğretimde hazırlık sınıfına ilave bir derece verilmesi 657 sayılı
Devlet Memurları Kanunu'nun 36'ncı maddesinin A-6-b maddesinde yer
almaktadır. Buna göre; Ortaokul ve dengi, lise ve dengi okulların,
normal öğrenim süresinden fazla olması halinde, başarılı her
öğrenim yılı için bir kademe ilerlemesi uygulanmakta olup,
bunlardan teknik öğretim okulları mezunlarına, meslekleri ile
ilgili görevlerde çalışmaları halinde ayrıca bir kademe ilerlemesi
daha verilmektedir.
Lisede okunan hazırlık sınıfının bu kapsama girdiği 94 seri nolu
Maliye Bakanlığı Tebliği'nde düzenlenmişti. Yine Devlet Personel
Başkanlığı'nde lisede okunan hazırlık sınıfları için 1 kademe
verilmesi gerektiği yönünde görüşler istikrar kazanmıştı.
Üniversite hazırlık sınıfına ilave bir derece verilmesinde sıkıntı
vardı
Üniversitelerde devam edilen hazırlık sınıflarına ilave bir derece
verilip verilmeyeceği yönünde Devlet Personel Başkanlığı'nın vermiş
olduğu görüşle konu kapanmıştı.
Bu görüşe göre; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun değişik
36'nci maddesinin (A) bendinin 6/b fıkrasında; “Ortaokul ve dengi,
lise ve dengi okulların, normal öğrenim süresinden fazla olması
halinde, başarılı her öğrenim yılı için bir kademe ilerlemesi
uygulanır...” denilmek suretiyle, ortaöğrenim düzeyinde görülen
hazırlık sınıfının kademe ilerlemesinde değerlendirileceği
belirtilmiş olup, bu hüküm yükseköğrenim süresinin normal öğrenim
süresinden fazla olması halini kapsamamaktadır.
Bu itibarla, normal öğrenim süresi 4 yıl olan Mühendislik
Fakültesini bitiren ..........'un memuriyete başlangıç derece ve
kademesinin 8'inci derecenin 1'inci kademesi olarak tespiti
gerekmekte olup, adı geçenin yükseköğrenim sırasında görmüş olduğu
1 yıllık İngilizce hazırlık eğitiminden dolayı başlangıç derece ve
kademesine bir kademe ilave edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Danıştay Kararı sonrası uygulama nasıl olacak?
Danıştay 16. Dairesi'nin 2016 tarihli ve E. No: 2015/17550, K.No:
2015/6365 nolu Kararı'nda bu görüşlerin tam tersi yönünde bir karar
verilerek ilave bir kademeden yıllardır yararlanan yüzbinlerce
memur şok olmuştur. Danıştay'ın kararına göre, hazırlık sınıfları
normal eğitime hazırladığı için madde kapsamına girmemekteydi.
Zabıt katibi olarak görev yapan bir memur, mezun olduğu Anadolu
Lisesi'nin orta kısmında hazırlık + 3 yıl olmak üzere toplam 4 yıl
başarılı bir şekilde öğrenim gördüğü ve bu sürenin orta öğrenim
için öngörülen normal öğrenim süresinden fazla olduğu belirtilerek
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36/A-6-b maddesi uyarınca
bir kademe verilmesi talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin
4.2.2014 tarihli ve 2014/54 sayılı işlemin iptali istemiyle dava
açmış ve Eskişehir 2. İdare Mahkemesi, yerleşik kararlar
doğrultusunda 28.11.2014 tarihli ve E:2014/160, K:2014/1066 sayılı
kararıyla işlemi iptal etmişti.
Bu karar temyiz edilmiş ve Danıştay'ın tartışmalı bozma kararı
ortaya çıkmıştır. Danıştay'ın bozma kararında şu gerekçelere yer
verilmiştir; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36. maddesinin
“Ortak Hükümler” başlıklı bölümünün (A) fıkrasının 6. bendinin (b)
alt bendinde; “Ortaokul ve dengi, lise ve dengi okulların, normal
öğrenim süresinden fazla olması halinde, başarılı her öğrenim yılı
için bir kademe ilerlemesi uygulanır. Bunlardan teknik öğretim
okulları mezunlarına, meslekleri ile ilgili görevlerde çalışmaları
halinde ayrıca bir kademe ilerlemesi daha verilir” hükmüne yer
verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden; ...... Adliyesi'nde zabıt katibi
olarak görev yapan davacının, orta öğrenimini tamamladığı Bilecik
Anadolu Lisesi'nde 1997-1998 eğitim öğretim yılında 6. sınıf öncesi
hazırlık sınıfı okumuş olması, diğer bir ifadeyle davacının
ortaokulda 3 yıl yerine hazırlık + 3 yıl olmak üzere 4 yıl öğrenim
görmüş olması nedeniyle 657 sayılı Yasa'nın 36/A-6-b maddesi
uyarınca bir kademe verilmesi istemiyle 30.1.2014 tarihinde yaptığı
başvurunun reddi üzerine temyize konu davanın açıldığı
anlaşılmaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun yukarıda anılan 36/A-6-b
maddesi hükmü, ortaokul ve dengi, lise ve dengi okulların 3 yıllık
normal öğrenim süresinden fazla olmaları haline özgü bir düzenleme
getirmiş olup, ortaokul veya liselerde normal eğitime hazırlamak
amacıyla okutulan bir yıllık hazırlık sınıfının bu madde kapsamında
kabul edilmesine olanak bulunmamaktadır.
Bu durumda; normal öğrenim süresi 4 yıl olmayan ...... Anadolu
Lisesi'nin orta kısmında normal eğitime hazırlamak amacıyla bir
yıllık hazırlık sınıfı okumuş olan davacının, normal öğrenim
süresinden fazla olduğunu ileri sürdüğü 1 yıllık öğrenim süresinin
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36/A-6-b maddesi kapsamında
kabul edilmesine olanak bulunmadığından bir kademe verilmesi
istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde
hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bu karar sonrası nasıl bir uygulama yapılacaktır?
Danıştay'ın bozma kararı sonrasında, İdare Mahkemesi kararında
ısrar ederse konu İdari Dava Daireleri Kurulu'na gider ve oranın
vereceği karara göre işlem tesis edilir. İdare Mahkemesi'nin
kararında ısrar etmesinin yerinde olacağını düşünüyoruz. Ancak, bu
aşamada, bu kararın emsal olması söz konusu değildir. Yani idareler
bu kararı esas alarak uygulama yapamazlar. Şayet İdari Dava
Daireleri Kurulu kararı da memurlar aleyhine olursa idarelerin bu
karara uyma zorunluluğu olmamasına rağmen bu kararı esas alarak
işlem yapabilirler ve bu durumda da yapılacak bir şey yoktur.
Ancak, böyle bir karar sonrasında kamu kurumları ilave bir kademe
uygulaması yapılamazlar.
Diğer yandan, kamu kurumlarının uymak zorunda oldukları kararlar,
İçtihadı Birleştirme Kurulu kararlarıdır. Bununla birlikte, kamu
kurumları İdari Dava Daireleri Kurulu kararına uyarak işlem tesis
ederlerse yapacak bir şey de yoktur. Ancak, her halükarda verilen
kararlar esas alınarak geriye doğru işlem tesis edilerek memurlar
aleyhine borç çıkarılamaz ve ilave kademeler geri alınamaz. Bu
konudaki kafa karışıklığını giderecek yetkinlikteki kurum olan
Devlet Personel Başkanlığı'nın nasıl bir uygulama yapılması
gerektiği yönünde açıklama yapmasının doğru olacağını düşünüyoruz.
Aksi takdirde binlerce yeni dava açılmasına yol açılacaktır.
Yorumlar