Safranbolu evleri | FOTO

Safranbolu Evleri, Türk kent kültürünü en iyi biçimde yansıtan en önemli miraslarımızdan biridir. 18, 19 ve 20. yüzyılın başlarında yapılmış olan 2000 civarındaki geleneksel Türk evlerinin çoğunluğu koruma altındadır.

 

Şehir kale, alışverişin kalbi çarşı, Akçasu, Gümüş, Musalla, Kale altı ve Tabakhane semtlerinden meydana gelmektedir. Şehrin bu kesimi iklim etkilerinden korunmuş olan alçak rakımlı iki vadi arasındadır. Evler birbirine yakın ve sokakları dardır.

Bütün evler merkezi konumdaki kamu binalarına, dini yapılara ve anıt eserlere dönük vaziyettedir. Yerleşimlerine göre hiçbir ev diğerinin manzarasını kapamaz. Evlerin yakın tarafındaki cepheleri kör, uzak olan cepheler ise açık ve birbirlerine bakarlar. Şehrin meydanına çıkan tüm yollar Arnavut kaldırımlıdır.

Safranbolu evleri, kalabalık aile yapısına göre dizayn edilmiş olup, haremlik ve selamlık uygulaması da vardır. Evlerin zemin kısmında, besledikleri hayvanlar barınır. Bunun yanı sıra gıdaların ve yakacak odunların depolandığı kapalı alanlar da düşünülmüştür.

 

Evlerin hiçbiri diğer evin görüşünü engellemez ve sokak ile aralarında taş duvarlar yapılmıştır. Evlerin yapımında taş, kerpiç, ahşap ve alaturka kiremitler kullanılmıştır.

 

Gelenekler ve dini inançlar evin dışarı ile olan bağlantısına da yansımıştır. Bahçe duvarları yüksek şekilde yapılmışlardır ve pencereler kafeslidir. Evin girişlerinde zeminde taş kullanılmışsa taşlık olarak adlandırılır. İki üç katlı inşa edilen Safranbolu evlerinin üst katlarına çıkıldığında, ahşap ustalığının en güzel örneklerinin görüldüğü merdivenler vasıtasıyla çıkılmaktadır.

İkinci kat yatak odalarının ve gündelik yaşamın sürdüğü yerler olup, tavan yüksekliği daha basıktır. Üçüncü katlar ise tavan yüksekliği bakımından daha yüksektir. Safranbolu evlerinin karakteristik özelliklerinden biri de çıkmalarıdır. Bu sayede evler tekdüzelikten çıkarılmış olur. Pencerelerin yapıları da dar ve uzunca şekildedir.