Katar Kraliyet Sarayı'ndaki son Osmanlı ressamı

Dünyada gelişen teknoloji ile birlikte, yerini çağdaş eserlere bırakan Osmanlı minyatür sanatının son temsilcilerinden Haydar Hatemi’nin eserleri, Katar Kraliyet Ailesi Sarayı’nın duvarlarını süslüyor. Aynı zamanda Katar Kraliyet Ailesi’nin özel ressamı olan Hatemi, Hazar Strateji Enstitüsü tarafından çıkartılan Hazar World dergisinin Ocak sayısına konuştu. Ünlü sanatçı, söyleyişinde minyatür sanatının nasıl ortaya çıktığını, Osmanlı’dan günümüze nasıl gelişim gösterdiğini ve gelecek nesillere nasıl aktarılabileceğini dile getiriyor.
13 Mart 1945 yılında Azerbaycan’ın Nahçıvan özerk bölgesi yakınlarındaki Hadişehr kasabasında dünyaya gelen Haydar Hatemi, ilk ve orta öğrenimini Hadişehr’de, lise öğrenimini ise Tebriz’de yaptı. Lise yıllarında İran’ın ünlü minyatür ustalarından Hüseyin Behzad ve tezhip ustası Abdollah Bagiri’den ders aldı.

Liseden sonra İran’ın en saygın sanat okulu olan Tahran Üniversitesi’nin Güzel Sanatlar Fakültesi’ni kazanan Hatemi, üniversitenin ikinci senesinde Takh-i-Tavus madalyasının dizaynı için yapılan bir yarışmada ülke genelinde birinci olur ve İran Kraliçesi Farah Pahlavi tarafından ödüllendirilir.

TAHRAN’DAN İSTANBUL’A

Hatemi Türkiye’deki çalışmalarını şöyle anlattı:” 1983 senesinde sanat atölyemi Tahran’dan İstanbul’a ve daha sonra Bursa’ya taşıdım. Sanat aktivitelerime Bursa’da kurduğum Dizayn Sanat Merkezi çatısı altında 1997 senesine kadar devam ettim. 1997 senesinde Katar Kraliyet Ailesi’nin ressamı oldum ve Katar Kraliyet Ailesi ile olan çalışmalarıma devam ediyorum. Ayrıca son 15 sene içerisinde Amerika’da birçok müzede kişisel sergilerim oldu.
Sanat atölyemi İstanbul’a taşıdığım zamandan itibaren Osmanlı tarihine ilgi duymaya başladım. Bir sanatçı olarak İstanbul beni hep büyüledi ve bana ilham kaynağı oldu. Sanat hayatımın büyük bir kısmını insanlara Osmanlı’nın ihtişamını yansıtmaya adadım. Eserlerimin birçoğunun teması Osmanlı İmparatorluğu ve Osmanlı idealleridir. Ayrıca Katar Kraliyet Ailesi için Osmanlı İmparatorluğu’nu konu alan birçok sanat eseri ürettim. Eserlerimin birçoğunu Katar’daki kraliyet saraylarında görebilirsiniz.”

OSMANLI’DA MİNYATÜR

Hatemi, minyatür sanatının Osmanlı İmparatorluğu’na gelmesine II. Mehmet’in minyatür sanatına olan ilgisinin vesile olduğunu ifade etti. 15’inci yüzyılın başlarında Edirne Saray Nakkaşhanesi’ne İran’dan birçok minyatür sanatçısının getirildiğini dile getiren ünlü sanatçı, İstanbul’un fethinden sonra minyatür sanatının daha fazla itibar ve ehemmiyet kazandığını kayd etti. Nakkaşhane’deki sanatçıların büyük bir kısmının daha sonra Edirne’den İstanbul’a getirildiğini kayd eden Hatemi, Osmanlı padişahlarının himayesinde minyatür sanatının gelişmeye başladığını dile getirdi.

“ İlk etapta Edirne ve İstanbul’da Fars sanatçıların gözetimi altında birçok Türk minyatür ustaları yetişti ve bu sanatçılar Osmanlı’ya özgü kendi ekollerini yarattılar. Zamanla Osmanlı minyatürü Fars ekollerinden ayrıldı. Bu dönemde Nakkaş Sinan Bey ve öğrencisi olan Ahmet Siblizade ilk büyük Türk minyatür ustaları olarak ön plana çıktılar. Daha sonraki dönemlerde Matrakçı Nasuh, Seyyid Lokman ve Levni Osmanlı minyatür sanatını zirveye taşıdılar.
Osmanlı İmparatorluğu’nun İran’dan etkilenmesi kaçınılmazdı. Ancak Osmanlıların Avrupa’ya doğru olan genişlemesi ve Avrupalı sanatçıların İstanbul’a gelmeleri ile batı ve doğunun sentezi olan bir sanat akımı ortaya çıktı ve Osmanlı minyatürü bu akımdan etkilendi.” diyen ünlü sanatçı, minyatür sanatının Osman Hamdi Bey ve Şeker Ahmed Paşa gibi ustalar ortaya çıkarttığını aktardı.

En son olarak 2011 senesinde New York’ta Niagara Üniversitesi bünyesinde Osmanlı İmparatorluğu’nu konu alan bir resim sergisi açtığını ifade eden ünlü sanatçı, bu serginin daha güzel ve gelişmiş bir versiyonunu ise İstanbul’da 2014’te sanatseverlerle paylaşacağını ifade etti.
CİHAN