Tetanoz

Tetanoz, Clostridium bakterisinden dolayı, çizgili kaslarda meydana gelen sertleşme ve kasılmayla kendini gösteren ölümcül bir hastalıktır. Kazıklı humma olarak ta bilinen hastalık, bakterinin deride bulunan yara ve çizik aracılığıyla vücuda girmesi ve toksinlerin tüm vücuda yayılmasıyla oluşur. 8-16 gün süren kuluçka süresinden sonra, çene bölgesinde bulunan kaslarda ağrı ile kendini gösterir. Çene kilitlenmesi olarak adlandırılan bu durum, tüm vücuda yayılarak, ağrılı kasılma nöbetlerinin yaşanması ve sonucunda ölümün gerçekleştiği bir sonuç doğurur. Toprakta, tozda ve at pisliği içerisinde yaşayan bakteri, küçük bir kesikte toksinlerin oluşmasını sağlamaktadır. 

Gelişmiş ülkelerde az görülse de, yine de deri yanıklarında, yaralanmalarda, cerrahi müdahalelerden sonra, eroin bağımlısı olanların dikkatsizliğinde görülebilen bir rahatsızlıktır. Uygun olmayan koşullarda gerçekleşen doğumlarda, göbek kordonunun steril koşullarda kesilmemesinden dolayı yeni doğan tetanozu da görülebilmektedir. Bunu önlemenin tek yolu, gebelikte yaptırılacak tetanoz aşısı olacaktır. Bu tedbir hem anneyi, hem de bebeği bu hastalıktan korumaya yardımcı olacaktır. Sünnet olacak çocukların da korunması önem arz etmektedir. Steril olmayan koşullarda yapılan sünnetler risk kapsamında değerlendirilmektedir. Sağlık açısından sorunların daha çok yaşandığı 50 yaş üzerinde bu hastalık daha fazla görülmektedir. Sebebi ise, açık yaralar, ameliyatlar, damardan ilaç kullanılması gibi nedenlerdir.

Tetanoz belirtileri nelerdir?

Bakterinin kesik ve yaralardan içeriye girerek toksinleri oluşturması için, oksijensiz ortama gereksinim vardır. Bu yüzden 2-14 gün sürecek kuluçka dönemi hatta ölü dokuların bulunduğu alanlarda 24 saatlik bir dönemden sonra hastalık kendini gösterebilecek belirtiler verebilmektedir. İyi temizlenmemiş yaralarda kendine üreme ortamı bulan bakteri, vücudu hızla etkisi altına almaktadır. Yaraların olduğu bölgede başlayan ağrıların ardından, solunum yollarının etkilenmesiyle ağrılı kas spazmı, sırt kaslarının yay gibi gerilmesi ve merkezi sinir sisteminin etkilenmesi sebebiyle ölüme kadar giden bir sonuçla karşılaşılır. Solunum yollarının etkilemesiyle yaşanan problemler, hastaların en fazla kaybedildiği durumların başında gelmektedir. Çocukların ve ileri yaştaki kişilerin daha fazla tehlike altında bulunduğunu da belirtelim.   

Tetanozdan korunma yolları nelerdir?

Yeryüzünde yaygın bir şekilde bulunan bakteriye karşı korunma sağlamak için, aşılama yöntemi kullanılması gerekir. Tedavisinin güç olması ve ölüm riskinin fazla olması sebebiyle aşılamayı ihmal etmemek gerekir. Yüksek risk altında bulunan 50 yaş üzeri kişiler, toprakla uğraşanlar, hamileler, çocuklar, bedensel faaliyetler içerisinde olup travmalara maruz kalabilecekler mutlaka aşı olmalıdır. Aşılanma 10 yıl süresince sizleri bu hastalıktan korumaya yardımcı olacaktır. Yaraların temizlenmesi ve tedavisinin yapılması da oldukça önemlidir. 

Tetanoz hastalığının tedavisi nasıl yapılır?

Öncelikle yaranın temiz su ve oksijenli suyla temizlenmesi gerekir. Hasta loş ve sessiz bir ortama alınarak, gürültüden uzaklaştırılır. Hastanın tetanoz aşısı sorgulanarak, eksik olan aşıları yapılır. Kirli olan yaralarda tetanoz immun globülini yapılması da faydalı olacaktır. Solunum desteğini azaltacak, kas gevşetecek ilaçlarla tedavi başlatılır. 7-10 gün sürecek antibiyotik tedavisine de başlanır. Hastanın solunum kontrolü yapılarak, gerekirse solunum cihazına bağlanmalıdır. Hasta katı gıdalarla beslenmeyi bırakarak, parenteral beslenmeye yönlendirilir. Protein ve karbonhidratlar enteral yolla sağlanır.