'Türkiye'de her 6-7 erişkinden biri kronik böbrek hastası'

Türk Nefroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Gültekin Süleymanlar, Türkiye’de kronik böbrek yetmezliğinin yeteri kadar bilinmediğini, hastalığın sinsice ilerlediğini ve hastaların son aşamada doktora başvurduklarını söyledi. Süleymanlar, Türk Nefroloji Derneği'nin yaptığı tarama çalışmasına göre Türkiye'de her 6-7 erişkinden birinde çeşitli evrelerde kronik böbrek hastalığı bulunduğuna dikkat çekti.

Türk Nefroloji Derneği Başkanı ve Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gültekin Süleymanlar, Dünya Böbrek Günü nedeniyle Point Hotel Barbaros’ta basın toplantısı düzenledi. Gezi olaylarında yaralanan ve dün hayatını kaybeden Berkin Elvan’ın üzüntüsünü yaşadıklarını dile getiren Süleymanlar, konuşmasına Berkin Elvan’ın ailesine baş sağlığı dileyerek başladı. 2006 yılından bu yana 9 yıldır toplumu bilinçlendirmek için toplantılar yaptıklarını kaydeden Süleymanlar, Dünya Böbrek Günü'nün 90’ın üstünde ülkede ve bine yakın etkinlikle kutlandığını kaydetti. Yaptıkları çalışmalar ile konunun önemini ortaya koymaya çalıştıklarını anlatan Süleymanlar, "Bugünün önemli hedeflerinden birisi de son döneme gelmiş hastalarda en önemli tedavi seçeneğimiz olan böbrek naklinin önemini vurgulamak ve bu bağlamda organ bağışının altını çizmek istiyoruz." dedi.

Kronik böbrek hastalığının 5 evreden oluştuğunu aktaran Süleymanlar, "Erken evreleri genellikle fark edilmeyen, son derece sinsi, yavaş gelişen, fark edilmediği ve belirti de vermediği için üzerinde durulmayan dolayısıyla teşhisi çok geç konulan bir hastalık. Bu hastalığın son aşamaya gelmesini beklemek durumunda değiliz." uyarısında bulundu. Dünyada her 10 kişiden birinin böbrek hastası olduğunu söyleyen Süleymanlar, Türk Nefroloji Derneği'nin yaptığı tarama çalışmasına göre Türkiye'de her 6-7 erişkinden birinde çeşitli evrelerde kronik böbrek hastalığı bulunduğuna dikkat çekti.

Süleymanlar, diyabet hastaları başta olmak üzere yüksek tansiyon, kalp damar, obezite hastaları ile ileri yaştaki kişiler ve ailesinde böbrek hastalığı olanların risk altında olduğunu vurguladı. Hastalığın, yaş ilerledikçe görülme sıklığının arttığını kaydeden Süleymanlar, 40 yaşından sonra böbreğin süzme işlevinin her yıl yüzde 1 oranında azaldığını, ayrıca yaş ilerledikçe sıklığı artan diyabet, hipertansiyon ve kalp hastalıklarının böbreklerin bozulmasına yol açtığını, bu nedenle 50 yaş üstü kişilerin yılda en az bir kez kontrolden geçmesi gerektiğini anlattı.

Türk Nefroloji Derneği İkinci Başkanı Prof. Dr. Turgay Arınsoy da hastalığın evreler ilerledikçe belirti verdiğini, bu yüzden de teşhis için geç kalındığına vurgu yaptı. Kronik böbrek hastalığının kendisine özgü bir belirtisi olmadığını kaydeden Arınsoy, "Genellikle başka sistemler de bozulduğu için böbrek yetmezliğinde ona ait bulgularla karşımıza geliyor. Böbrek yetmezliği hastalarında kansızlık sorunu ortaya çıkar. Böbrekler yeteri kadar kan yapıcı hormonu salgılayamadığı için kansızlık olur. Kişiler kansız kaldıklarında halsizlik, çabuk yorulma, solukluk, nefes darlığı, çarpıntı gibi yakınmalar olur. Hastaların bir kısmı bize anemi semptomu dediğimiz kansızlık semptomuyla başvururlar." ifadelerini kullandı.

Derneğin yaptığı araştırmada 100 kişiden yalnızca 2’sinin hastalığın farkında olduğunu aktaran Arınsoy, Amerika’da da bu oranın yüzde 7,5-8’lerde olduğunu belirtti. Böbrek hastalığında kesin tanı için birkaç basit testin yeterli olduğunu dile getiren Arınsoy, "Kanda kreatinin ölçümü yapılmalı. Bir de basit bir idrar tetkiki yapılmalı. İdrarda protein kaçağı ya da kan var mı yok mu bunun ortaya konması gerekiyor." açıklamasında bulundu. Bitkisel ürünlerle hastalığın tedavisinin yapıldığı konusunda basında, internet sitelerinde ve sosyal medyada yazıların yer aldığını aktaran Arınsoy, bitkisel ürünlerin zararı yokmuş gibi algılandığını belirterek, şunları söyledi: "Bitkisel ürünlerle hastalığı iyileştirelim şeklinde yapılan uygulamalarda, hastalığın ilerlediğini, hatta zayıflamak için bitkisel ilaç kullanan kişilerde akut böbrek yetmezliği yani hızlı gelişen böbrek yetmezliği olduğu bildiriliyor. Özellikle uzak doğudan ithal edilen zayıflama çayları, sağlığı artırdığı iddia edilen bitkisel çaylara çok dikkat edilmesi ve bence kullanılmaması gerekiyor. Bitkisel ürünlerin içinde tam olarak ne olduğunu bilmiyoruz. Bilmediğimiz bir şeyin de her zaman zararlı olabileceğini ön görmemiz lazım."

Programda, Türk Nefroloji Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Kenan Ateş, derneğin yönetim kurulu üyelerinden Prof. Dr. Aydın Türkmen, Prof. Dr. Bülent Altun, Prof. Dr. Ali Rıza Odabaş ve Türk Halk Sağlığı Kurumu Kronik Hastalıklar, Yaşlı Sağlığı ve Özürlüler Daire Başkanı Dr. Banu Ekinci de birer konuşma yaptı.
CİHAN