Türkiye'de 1 milyon, Avrupa'da 64 bin Suriyeli sığınmacı var

Yaşar Üniversitesi AB Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Yrd. Doç. Dr. Ayselin Yıldız ve Dokuz Eylül Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Elif Uzgören, iki ay boyunca sokak sokak gezerek onlarca Suriyeli aile, resmî makamlar, sivil toplum kuruluşları ve derneklerle derinlemesine mülakat tekniğiyle görüşüp bir çalışma yaptı. Suriyeli sığınmacıların sosyal uyum süreci ve problemlerini, hem Suriye hem de Türk vatandaşlarının bakış açılarından değerlendiren çalışma hakkında bilgi veren Yıldız, “Özellikle kamplar dışındakilerin eğitim, sağlık, barınma, yiyecek, iletişim konularında ciddi sıkıntıları var. En temel sorun ise savaştan kaçıp Türkiye’ye sığınan Suriyelilerin yaşadığı insani dramın, maalesef krizin siyasileştirilmesinin gölgesinde kalması. Suriyeli sığınmacılara yaklaşımın, halk ve sivil toplum örgütleri arasında bir siyasi parti yanlısı veya karşıtı olmakla ilişkilendirilmesi çok üzücü. Bu yaklaşım, krizin insani ve sosyoekonomik boyutunu bir kenara itiyor. Bir an önce alınması gereken önlem ve geliştirilmesi gereken politikaları ise geciktiriyor. Meseleye siyasi açıdan değil, insani açıdan bakmak gerekli.” dedi.

İzmir’deki Suriyeli sayısının, kayıtsız birçok kişi olması sebebiyle tam olarak bilinmediğini ifade eden Yrd. Doç. Dr. Yıldız, “İzmir’de geçici oturum izni alan kayıtlı Suriyeli sığınmacı sayısı yaklaşık bin 800 kişi. Bu sayı, geçen yıla oranla yüzde 8 artmış. Her bir aileden sadece tek kişinin yasal yollardan ülkemize giriş yapıp geçici oturum izni aldığı, ailenin geri kalan üyelerinin ise yasadışı yollarla Türkiye’ye girdiği düşünüldüğünde, kayıtsızlarla beraber İzmir’de yaklaşık 5 bin Suriyeli sığınmacı olduğu tahmin ediliyor. Sayılar konusunda birçok farklı söylentiler var. Bu sayının 65 bin civarında olduğunu iddia edenler de var. Gelenlerin sayısı ise gün geçtikçe artıyor.” şeklinde konuştu. Türkiye’nin, Suriye’deki insani krize kayıtsız kalmayarak dünyaya örnek bir yaklaşımla sınır kapılarını açtığını vurgulayarak, “Türkiye, sınırdan giriş yapan 100 bin Suriyeli sığınmacı sayısını aşmamayı planlarken bugün tahmini 1 milyon sığınmacıya evsahipliği yapıyor. Avrupa Birliği ülkelerindeki sayı ise sadece 64 bin kişi civarında. Avrupa’da neredeyse bazı ülkelerin toplam nüfusu kadar yüksek bir göçmen akımının, toplumun demografik, sosyal ve ekonomik yapısına etkileri ve getireceği yükler kaçınılmaz." dedi.

'SURİYELİLER GERİ DÖNMEYİ DÜŞÜNMÜYOR'

İzmir çalışmasında da gözlemledikleri gibi özellikle kamp dışında yaşayan ve sayıları devamlı artan Suriyeli sığınmacılara ilişkin Türkiye’nin yeterli hizmet altyapısı ve kapsamlı bir kanuni düzenlemesi olmamasının olumsuz sosyoekonomik etkilerine dikkat çeken Ayselin Yıldız, “İzmir’de yürüttüğümüz çalışmada, kanunlarımız gereği geçici koruma statüsü verdiğimiz ve misafir olarak gördüğümüz Suriyelilerin, Türkiye’de kalıcı olmayı planladıklarını ve geriye dönmeyi düşünmediklerini gözlemledik. Savaş nedeniyle evlerini, işlerini yitiren Suriyelilerin önemli bir kısmı hayatlarına Türkiye’de devam etmeyi planlıyor, bir kısmı ise para biriktirip yasadışı yollardan Avrupa’ya geçmeyi düşünüyor.” diye konuştu.

YÜZDE 76’SI KADIN VE ÇOCUKLAR OLAN ÇADIRKENTLERDE 10 BİN DOĞUM

Türkiye’de 10 ilde kurulan çadır ve konteyner kentlerden oluşan 22 barınma merkezinde, yaklaşık 220 bin Suriyeli sığınmacı bulunduğunu kaydeden Yıldız, şunları söyledi: “Planlı bir kayıt sistemimiz olmadığından kamp dışında, özellikle büyük şehirlere yayılmış, en iyimser tahminle 600-800 bin civarı Suriyeli sığınmacı olduğu tahmin ediliyor. Kamplarda yaşayan nüfusun yaklaşık yüzde 76’sı ise kadın ve çocuklardan oluşuyor. 2,5 yıl içinde sadece kamplarda doğan çocuk sayısı 10 binin üzerinde.” CİHAN