Talasemi, hamileliğin 4. haftasında tespit ediliyor

Türkiye’de ağırlıklı olarak Akdeniz Bölgesi’nde görülmesine karşın, göçlerle yayılarak artık tüm dünyanın sorunu haline gelen talasemi (genetik geçişli kalıtsal kan hastalığı), hamileliğin 4. haftasında tespit edilebiliyor. Bölgenin tek tanı merkezi olan Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Moleküler ve Biyokimyasal Genetik Tanı Merkezi, 3 binin üzerinde yaptığı doğum öncesi tanıda ‘sıfır hata’ ile büyük bir başarıya imza attı. Akdeniz ülkelerindeki ırklarda görülen, doğacak çocuğa anne-babasından ‘beta talasemi’ geninin kalıtımsal olarak geçtiği bir tür ‘kansızlık’ hastalığı olan kalasemi taşıyıcılarının sayısında görülen artış, korkutucu boyutlara ulaştı. Doğum öncesi yapılacak tarama testleriyle bu hastalığın tespit edilebileceği görüşünde birleşen bilim dünyası, talaseminin önlenmesi için büyük uğraş veriyor.

DÜNYADA 266 MİLYON TALASEMİ TAŞIYICISI
ÇÜ Moleküler ve Biyokimyasal Genetik Tanı Merkezi de bilim dünyasının bu uğraşlarına, doğum öncesi tanıda sıfır hatayı yakalayarak destek veriyor. Yaşam boyu devam eden kan hastalığı talasemi ile ilgili açıklama yapan ÇÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı Öğretim üyesi Prof. Dr. Kıymet Aksoy, hastalığın ancak erken tanı ile önlenebileceğine dikkat çekti. Prof. Dr. Kıymet Aksoy, Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünyada 266 milyonu bulan talasemi taşıyıcılığının ciddiye alınması gerektiğini de vurgulayarak, “Erken tanının önemi algılanmaz, doğum öncesi tanıda geç kalınırsa, hastaneye bağımlı çocukların sayısı artacak.” dedi. Prof. Dr. Aksoy, anne adaylarının hamileliklerinin 4. haftasında mutlaka bir tanı merkezine gidip önerilen testleri yaptırması gerektiğini ifade ederek, “Bebeğin sağlıklı olup olmadığı ancak hamilelikteki testlerle ortaya çıkar. Ancak bunu da zaman geçirmeden, yani geç kalmadan yaptırmak gerekiyor. Hamilelik döneminde yapılacak olan testlerin amacı, anne veya bebeğin sağlığını etkileyebilecek sorunları önceden tespit ederek gerekli önlemleri zamanında alabilmek.” şeklinde konuştu.

ÇUKUROVA’DA TALESEMİ TAŞIYICI ORANI YÜZDE 3.7
Talesemi ile ilgili verileri de aktaran Prof. Dr. Kıymet Aksoy, bölgemizde hastalığın görülme oranının ve taşıyıcı sayısının fazla olduğunu bildirdi. Prof. Dr. Aksoy; “Toplumda görülme oranı yüzde 1’in üzerinde olan hastalıklar Dünya Sağlık Örgütü tarafından ‘yaygın hastalık’ sınıfına giriyor ve hemen müdahale edilmesi öngörülüyor. Talaseminin Akdeniz Bölgesi’nde görülme oranı ise yüzde 3.7. Hatta Türkiye’nin bazı bölgelerinde akraba evlilikleri nedeniyle bu oran yüzde 10’lara kadar çıkıyor. Bu oranlar çok önemli.” ifadelerini kullandı. Prof. Dr. Kıymet Aksoy’a göre talasemi’nin önüne geçebilmenin tek yolu ise, hastalığı öğrenmek, bilinçlenmek ve tabii ki erken tanı. Bunlara ulaşmanın yolu da hastalığı güncel tutmaktan geçiyor.
CİHAN