Sırada Doğalgaz Zammı Var
CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran, "Ekonomide temel girdi niteliğindeki elektrik ve doğalgazda, seçim öncesinde döviz kurundaki hızlı yükseliş nedeniyle zorunlu hale gelen zamlar seçim nedeniyle bekletildi. Seçimin hemen ardından zam sağanağının ucu g
Umut Oran, "Hatta Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız,
'Nisan ayında da doğalgaz ve elektriğe zam yapmıyoruz, herhangi bir
fiyat değişikliğine gitmiyoruz, popülist yaklaşımlarda
bulunmuyoruz' diye açıklama yaptı. Ancak AKP, seçim biter bitmez
zamlar için hemen düğmeye bastı. Seçim öncesinde oylarını olumsuz
etkilememesi için ertelediği ve 'yok' dediği zamları seçimin
ardından hemen uygulamaya koydu. Seçimin hemen ardından zam
sağanağının ucu gözüktü; yüzde 6.1'lik elektrikle siftah yapıldı.
Sağlıkta 'örtülü zam': SGK resmi tatil günlerinde muayeneye
provizyon vermeyi kesti. Muayene olmak isteyenler özel hastanelere
gidecek, provizyon alamadıkları için yüzde 40 daha fazla tedavi
ücreti ödemek zorunda kalacak. Bu sağlık hizmetlerine yapılan gizli
bir zamdır. Kırmızı eti bayramdan bayrama, beyaz eti ayda bir
yiyebilen dar gelirli yurttaşın sofrasına, artık patates, pirinç ve
kuru fasulye bile bu yıl uğramaz oldu. Son bir yılda patates yüzde
170, kuru fasulye yüzde 52, pirinç yüzde 42 zamlandı. Önümüzdeki
dönemde dış kaynak iyice kıtlaşacak; bu yüzden de döviz
pahalanmaya devam edecek. Dövizdeki yükseliş nedeniyle benzin, mazot, doğal gaz,
elektrik fiyatları artmaya devam edecek. Ekonomide
temel girdi niteliğindeki bu ürünlere yapılan zamlar, zincirleme
biçimde iğneden ipliğe tüm mal ve hizmetlere yansıyacak, ete, süte
ve diğer nihai tüketim maddelerine yayılacak. Zamlardan 76 milyon
etkilenecek" dedi.
AKP, SEÇİMİN BİTMESİYLE BİRLİKTE FATURAYI VATANDAŞA
KESECEK
Umut Oran, "Döviz kurlarındaki sıçrama nedeniyle elektrik,
doğalgaz ve akaryakıtta zam kaçınılmaz hale gelmişti. Akaryakıt
dağıtımı ve ticareti tamamen özel sektörde olduğu için bu ürünlere
kurdan kaynaklanan maliyet artışları seçim öncesi yansıtıldı,
gereken zamlar yapıldı. Böylece benzinin litre fiyatı, seçimden
önce 5.08 TL'yi gördü. Ekonomide
yine temel girdi niteliğindeki elektrik ve doğalgazda ise kura
bağlı maliyet artışı nedeniyle zorunla hale gelen zamlar
bekletildi. Bununla da kalmadı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı
Taner Yıldız, "Nisan ayında da doğalgaz ve elektriğe zam
yapmıyoruz, herhangi bir fiyat değişikliğine gitmiyoruz, popülist
yaklaşımlarda bulunmuyoruzö diye açıklama yaptı. Ancak AKP, seçim
biter bitmez zamlar için düğmeye bastı. AKP, seçim öncesinde
oylarını olumsuz etkilememesi için ertelediği ve (yok' dediği
zamları seçimin ardından hemen uygulamaya koydu. Yani AKP, halkı bu
konuda da aldattı... Yerel seçimler öncesi halkın tepkisinden
korkan AKP ekmek zammını bile seçim sonrasına bırakma kararı aldı.
Bazı vergilerde geçici indirimlere de giden AKP, seçimin bitmesiyle
birlikte faturayı vatandaşa kesecek" dedi.
SİFTAH ELEKTRİKLE YAPILDI
Umut Oran, "Seçimin hemen ardından zam sağanağının ucu gözüktü;
siftah elektrikle yapıldı. Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt
A.Ş.'nin (TETAŞ) elektrik tarifesinde yüzde 6.1 artış öngören EPDK
kararı Resmi Gazete'de yayımlandı. Karar uyarınca; TETAŞ'ın dağıtım
ve görevli tedarik şirketlerine yaptığı elektrik satışında
uyguladığı fiyat 16.32 kuruştan 17.32 kuruşa yükseltildi. Elektrik
zammı, önümüzdeki günlerde vatandaşların elektrik faturalarını
kabartmakla kalmayacak, üretiminde elektrik kullanılan tüm ürünlere
zincirleme biçimde yansıyacak" dedi.
ELEKTRİK ZAMMI OTOMATİĞE BAĞLANDI
Umut Oran, "Bu arada EPDK kararına göre TETAŞ, makroekonomik
göstergelerde meydana gelebilecek değişiklikler veya başka
nedenlerden dolayı EPDK'ya başvurarak tarife değişikliği
isteyebilecek, EPDK da değerlendirme sonucunda karar verecek.
Örneğin TETAŞ, kurlar arttı gibi gerekçelerle EPDK'dan zam
isteyecek, Kurul da zammı onaylayacak. Böylece kur artışları
sürecinde elektrik zamları otomatiğe bağlanmış oluyor. Türkiye
elektrik ihtiyacının yüzde 44'ünün doğalgaz çevrim santrallerinden
karşılıyor. Bu nedenle döviz
kuru ve doğalgaz fiyatlarında yaşanan dalgalanmalar elektrik
fiyatları üzerinde ciddi baskı oluşturuyor" dedi.
SIRADA DOĞAL GAZ ZAMMI VAR
Umut Oran, "Doğal gazı yüksek fiyattan alıp halka daha uygun
fiyattan satan BOTAŞ'ın zararı 2 milyar lirayı aştı. Kurda yaşanan
yükseliş bu zararı daha büyütüyor. BOTAŞ siyasi baskılarla zam
yapmayarak bu zararı sırtlamaya çalışıyor. Ancak bu fiyatlama
politikası sürdürülemez nitelikte ve doğal gaza zam artık
kaçınılmaz hale geldi. Sektör temsilcileri, döviz
kurundaki artış nedeniyle doğal gaza yüzde 20-25 zam yapılması
gerektiğini söylüyor. Kurlardaki hızla yükselme sürecine rağmen
doğal gazda gereken zam, seçim sonrasına bırakıldı. Seçim öncesi
ertelenen zamlar seçimden sonra vatandaşa birikmiş olarak
yansıyacak" dedi.
SAĞLIKTA YÜZDE 40 ÖRTÜLÜ ZAM
Umut Oran, "Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) yayınladığı bir genelge
ile MEDULA sistemi üzerinden verilen klinik muayene hizmetlerine
resmi tatil günlerinde muayeneye provizyon vermeyi kesti. Yani
bundan sonra artık hastalar hafta sonu ve 19 Mayıs ve Kurban
Bayramı gibi diğer resmi tatil günlerinde anlaşmalı hastanelerde
SGK üzerinden klinik tedavi hizmeti alamayacağı için özel
hastanelere gitmek zorunda kalacak. Özel hastanelere gidecek
hastalar ise provizyonu cepten ödeyecek. Özel hastanelere giden
hastalar da provizyon alamadıkları için yüzde 40 daha fazla tedavi
ücreti ödemek zorunda kalacak. Bu sağlık hizmetlerine yapılan gizli
bir zamdır. Vatandaşlar, kamu hastanelerinde sunulan sağlık
hizmetinin kalitesiz oluşu nedeniyle özel hastaneye gidiyor, bu
hastaneleri zorunlu nedenlerden dolayı tercih ediyor. Bu düzenleme
ise vatandaşların özel hastanelerden sağlık hizmeti alma hakkını
engeller nitelikte. Devletin vatandaşa kesintisiz sağlık hizmeti
sunma görevi vardır. Resmi tatil günlerinde klinik hizmetinin
kaldırılması hasta haklarına aykırıdır. Bu, Anayasa'ya, Sosyal
Güvenlik Kanunu'na ve hasta haklarına aykırı bir düzenlemedir"
dedi.
VATANDAŞ KURU FASULYEYE BİLE HASRET
Umut Oran, "Kırmızı eti bayramdan bayrama gören, beyaz eti ayda bir
yiyebilen dar gelirli yurttaşın sofrasına, eskiden menünün
vazgeçilmezleri olan patates, pirinç ve kuru fasulye bile bu yıl
uğramaz oldu. Çünkü son bir yılda patates yüzde 170, kuru fasulye
yüzde 52, pirinç yüzde 42 zamlandı. Bu fiyat artışlarında dünya
fiyatlarındaki yükselişlerin yanı sıra Türkiye'deki üretim
yetersizliğinin payı büyük… Özellikle 2013'te üretim yetersiz kalan
patatesin kilosu 5-6 TL'ye kadar çıktı. Türkiye pirinçte ise net
ithalatçı bir ülke ve kurdan etkileniyor. Bu yıl, kuraklık
nedeniyle pirinç ve buğday rekoltesinde düşüş bekleniyor. Bu da
fiyatları yükseltecek" dedi.
ZAM SAĞANAĞI DEVAM EDECEK
Umut Oran, "Fed operasyonları ve 17 Aralık operasyonlarının
etkisiyle yaşanan sermaye çıkışı ve bunun kurlarda yol açtığı
yükseliş, sıcak paracıların seçim sonuçlarını kendileri lehine
“istikrarö için olumlu bulması nedeniyle hız kesti. Ancak bu geçici
bir durum ve önümüzdeki dönemde sıcak para hareketleri yine net
çıkış yönünde seyredecek, bu da kurları yükseltmeye devam edecek.
AKP, iktidarı boyunca ekonomiyi, Borsa'ya tahvil bonoya yatırım yapıp parayla para
kazanmaya gelen sıcak para ile çevirdi. Bu sayede döviz
ucuz kaldı, ithalat patladı, cari açık büyüdü. AKP, halka borçla
finanse edilen sanal bir refah dönemi yaşatarak bunu oya tahvil
etti. Ancak Fed'in tahvil alımlarını 85 milyar dolardan 50 milyar
dolara düşürerek piyasalara verdiği likiditeyi daraltması dışında
azalan güven ve artan ülke riski nedeniyle artık sıcak para
muslukları iyice kısıldı. Türkiye'nin çevirmesi gereken yüklü
miktarda dış borcu var, dış kaynak girişi ise giderek kıtlaşıyor.
Yani önümüzdeki süreçte döviz
girişleri iyice azalacak, hatta net bazda çıkış yaşanacak; bu
yüzden de döviz pahalanmaya devam edecek. Döviz
fiyatındaki artış, tüm ithal girdilerin maliyetini artıracak, yerli
tarım ve sanayi ürünlerinin fiyatını da yükseltecek. Döviz
fiyatındaki yükselme nedeniyle, hem halkın temel ihtiyacı hem de
sanayinin temel girdisi niteliğindeki benzin, mazot, doğal gaz,
elektrik fiyatları artmaya devam edecek. Ekonomide
temel girdi niteliğindeki enerji ürünlerine yapılan zamlar,
zincirleme biçimde iğneden ipliğe tüm mal ve hizmetlerin fiyatına
yansıyacak, ete, süte ve diğer nihai tüketim maddelerine yayılacak.
Dalga dalga yayılacak zamlarla, enflasyon azacak. Gelirleri bu paralelde artmayan
geniş halk kitleleri, reel olarak daha da yoksullaşacak" dedi.
Yorumlar