On bin gönüllü ilik nakli vericisine ulaşılamadı, 700 bin Euro kayıp var

Türk Hematoloji Derneği ve Kongre Başkanı Prof. Dr. Teoman Soysal, Türkiye'de Kemik İliği Bankası'na doku testleri tamamlanmış olarak kaydı yaptırılan 10 bin bağışçıya ulaşılamadığını açıkladı. Soysal, bu kişilerin kayıtlarının veri tabanından silindiğini, 700 bin Euroluk maddi kaybın olduğu söyledi.

Türki Hematoloji Derneği tarafından düzenlenen 8. Türk Hematoloji Derneği'nin 'Ulusal Kemik İliği Transplantasyonu ve Kök Hücre Tedavileri Kongresi' Antalya'nın Belek turizm beldesinde devam ediyor. Kongre kapsamında düzenlenen basın toplantısında konuşan Türk Hematoloji Derneği ve Kongre Başkanı Prof. Dr. Teoman Soysal, Türkiye'deki kemik iliğiyle ilgili son durumlar hakkında bilgi verdi. Dünyada 1959'da başlayan kemik iliği naklinde bugünde kadar bir milyon civarı nakil yapıldığını belirten Soysal, bunların 420 bininin akraba olmayan kişilerden, yüzde 10'unun da kordon kanından yapılan nakillerin oluşturduğunu kaydetti. Soysal, dünyada yılda 60 bin nakil yapıldığını söyledi. Türkiye'de 60 nakil merkezinin bulunduğunu ifade eden Soysal, 2000 yılında 293 kişiye nakil yapılırken bur rakamın 2013'ün ilk altı ayı itibariyle bin 500 olduğunu söyledi. Soysal, bunun yılda 3 bine yakın naklin yapıldığı anlamına geldiğini kaydetti. Ancak bu rakamın istenen düzeyde olmadığını anlatan Soysal, "Almanya örnek bir ülkedir bu konuda. Yılda 5 bin civarında nakil yapılıyor. 80 milyon nüfusu var. Bizim Türkiye'de 4 bine yakın olması gerekir. Ön görülen rakam bu. 10 yıl öncesine göre Türkiye'de nakil 10 kat artmış durumda. Bir ülkede nüfus başına göre nakil istenen düzeyde değil." dedi.

Türkiye'de verici sorunu ile karşılaşıldığına değinen Soysal, bunu şöyle açıkladı: "52 ülkenin gönüllü vericisi dünya verici bankasında 23 milyon 500 bin civarı kayıtlı verici var. Buna 600 binde kordon kanı eklenebilir. Almanya'da 5 milyonun üzerinde kayıtlı verici var. Türkiye'de ise 37 bin kayıtlı verici var. Bunların 765'i kordon kanı. Rakamlar yetersiz. Almanya'da ilik bulma olasılığı yüzde 93." Yurt dışında nakillerin en az yarısının akraba dışından gönüllü bağışçılardan yapıldığını belirten Soysal, Türkiye'de ise yüzde 16'sı akraba dışından yapıldığın, bununda bir sorun olduğunu kaydetti.

"10 BİN VERİCİYE ULAŞILAMADI, 700 BİN EURO PARA BOŞA GİTTİ"

Türkiye'de iki Kemik İliği Bankası olduğunu belirten Soysal, buraya kayıtlı 37 bin gönüllü bağışçının olduğunu açıkladı. Zaman zaman bu kişilerin adreslerini, telefon numaralarını değiştirdiği için kendilerine ulaşılamadığını belirten Soysal, bu nedenle doku tiplemesi yapılmış 10 bin kişinin kaydının silinmek zorunda kaldığını söyledi. Gece gündüz çalışılan emek verilen bu çalışmaların boşa gitmemesi için Türk Kök Proje'sinin hayata geçirilmesi gerektiğini kaydeden Soysal, "Türk kök projesi hayata geçince tüm bu sıkıntılar bitecek. Doku tiplemesinin bir maliyeti var. Doku tiplemesi yapılması 70 Euro. Çok büyük maddi kaynak gerekiyor." açıklamasında bulundu.

"NAKİL BAŞARISI AVRUPA İLE AYNI"

Prof. Dr. Teoman Soysal, Türkiye'de yapılan nakillerle Avrupa ülkelerinde yapılan nakil başarılarının aynı olduğunu kaydetti. Türkiye'den artık kimseyi ilik nakil olmak için yurt dışına göndermediklerini anlatan Soysal, geçen yıl yaklaşık bin 200 kişinin dünya ilik bankasına başvurduğunu kaydetti. Dünyada bağış ortalamasının yüzde 1,7 olduğunu açıklayan Soysal, Almanya ve Amerika'da yüzde 4, Güney Kıbrıs Rum Kesimi'nde ise yüzde 16 olduğunu ifade etti. Soysal, Türkiye'de ise bağış oranın 10 binde 3 olduğunu belirtti.

Toplantıda, Türk Hematoloji Derneği İkinci Başkanı Prof. Dr. Hale Ören, Türk Hematoloji Derneği Genel Sekreteri ve Kongre Sekreteri Prof. Dr. Muzaffer Demir ve Türk Hematoloji Derneği Saymanı ve Kongre Sekreteri Prof. Dr. Fahri Özkalemkaş de kısa bir değerlendirme yaptı. CİHAN